ΙΚ Κατσαράς: Ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον σχεδιασμό και την υλοποίηση

Εδώ και έξι ολόκληρες δεκαετίες η ΙΚ Κατσαράς αποτελεί τον πλέον αξιόπιστο συνεργάτη του μελετητή και του κατασκευαστή, προσφέροντας υψηλής ποιότητας εξοπλισμό και υπηρεσίες για κάθε είδος έργου, οποιασδήποτε κλίμακας. Στόχος να παραμένουν πρωτοπόροι και να συμβαδίζουν με την εξέλιξη των υλικών.

Στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού και της ψηφιοποίησης των εταιρειών πώς καταφέρνετε να επιβεβαιώσετε τον ρόλο σας ως συνδετικός κρίκος μεταξύ αρχιτεκτόνων-μελετητών και του παραγωγικού κλάδου;

Η εναρμόνιση και ενσωμάτωση στην εποχή του digital communication είναι πλέον πρωταρχική ανάγκη στην εύρυθμη λειτουργία μιας επιχείρησης. Η εταιρεία μας επιδιώκει state of the art digital services, πιστεύει όμως ακράδαντα και στη φιλοσοφία ότι «Business is made by people for people». Επομένως, ο ανθρώπινος παράγοντας δεν υπολείπεται καθόλου των ηλεκτρονικών υπηρεσιών.
Στο κομμάτι της ψηφιακής επικοινωνίας χρησιμοποιούμε όλα τα σύγχρονα εργαλεία (website, newsletter, Facebook, Instagram κ.λπ.) για να ενημερώνουμε άμεσα για τις συλλογές, τα νέα είδη, τις προδιαγραφές και εφαρμογές όλων των προϊόντων.

Βασική μας στρατηγική στον τομέα αυτό είναι ο σκελετός των business units όπου ο κάθε μελετητής, αρχιτέκτονας, κατασκευαστής μπορεί να βρει όλα εκείνα τα υλικά και τις εφαρμογές τους ανάλογα με το έργο που μελετάει. Συγκεκριμένα, ο επισκέπτης της ανανεωμένης και εμπλουτισμένης ιστοσελίδας katsaras.gr μπορεί, ανάλογα με τις ανάγκες του, να βρει τις λύσεις που χρειάζεται στις εννιά Επιχειρηματικές Μονάδες που έχουν προστεθεί. Τα κατάλληλα υλικά για τη σωστή εφαρμογή αναφορικά με τον εξοπλισμό Χώρων Υγείας, Ξενοδοχείων, Πλοίων, Χώρων Εκπαίδευσης, Καταστημάτων, Επαγγελματικών-Οικιακών Χώρων, καθώς και για Πόρτες και Επενδύσεις Κτιρίων-Εξωτερικές Κατασκευές, βρίσκονται μόνο ένα κλικ μακριά!

Διαχρονικά, η μεγαλύτερη ανάγκη στην «επικοινωνία» στον χώρο μας ήταν, είναι και θα είναι ο φυσικός δειγματισμός. Πέραν λοιπόν από τα «ηλεκτρονικά» δειγματολόγια, η εταιρεία μας εφοδιάζει άμεσα τους αρχιτέκτονες – μελετητές – κατασκευαστές με φυσικά δείγματα σε διάφορες διαστάσεις και συλλογές ανάλογα με τις απαιτήσεις.
Όλα τα στελέχη της εταιρείας είναι απόλυτα εξοικειωμένα με αυτό το σύστημα λειτουργίας και είναι στη διάθεση των ενδιαφερόμενων ανά πάσα στιγμή.

Αποδίδετε πάρα πολύ μεγάλη σημασία στην ποιότητα των υλικών για τον αρχιτεκτονικό-κατασκευαστικό κλάδο. Τι νέο έχετε να προσφέρετε σε αυτήν την κατηγορία από άποψη καινοτομίας, αντοχής και ενδεχομένως βιωσιμότητας;

Η πολιτική της εταιρείας μας τα τελευταία 60 χρόνια είναι στην κατεύθυνση καινοτόμων υλικών που πληρούν τις απαραίτητες διεθνείς προδιαγραφές και με σεβασμό πάντα στο περιβάλλον. Με το πέρασμα του χρόνου συναντάμε όλο και πιο απαιτητικά έργα σε τομείς όπως η πυραντοχή, η ηχομόνωση, το sustainability, η υγιεινή και η ασφάλεια, μεταξύ άλλων. Σε όλες αυτές τις απαιτήσεις πρέπει να προστεθεί και το κομμάτι του aesthetic portfolio, που είναι απόλυτα αναγκαίο στον κόσμο της δημιουργίας.
Αυτές τις παραπάνω συνέργειες μεταξύ τεχνικών και αισθητικών απαιτήσεων προσπαθούμε καθημερινά να τις προτείνουμε στην αγορά με προϊόντα όπως τα εξής:

Homapal SRM (Scratch Resistant Matt)
Ένα μακροχρόνιο πρόβλημα για αρχιτέκτονες και designers βρήκε τη λύση του με τη νέα σειρά HPL αλουμινίου super matt με βελούδινη υφή, antiscratch και antifingerprint κατάλληλα για οριζόντια χρήση.

Digital Print by Abet Laminati
Σε μια εποχή που η προσωποποίηση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην αρχιτεκτονική, η Abet Laminati πρωτοπορεί παράγοντας HPL εσωτερικού και εξωτερικού χώρου Digital Print. Οποιοδήποτε μοτίβο, σχέδιο ή φωτογραφία μπορεί να τυπωθεί.
Όπως αναφέρει και η Paola Navonne, «το Digital Print δίνει τη δυνατότητα στους αρχιτέκτονες και designers να δημιουργήσουν χωρίς όρια και περιορισμούς».

Πέρα από την πληθώρα των υλικών και την αρχιτεκτονική δημιουργία στην Ελλάδα, υπάρχει και η απαραίτητη τεχνογνωσία για την υλοποίησή τους;

Η Ελλάδα έχει μια τεράστια παράδοση γύρω από την ποιότητα των ξυλουργικών εφαρμογών. Ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια ελληνικές ξυλουργικές επιχειρήσεις έχουν κάνει τεράστια άλματα εκσυγχρονισμού και πιστοποίησης με αποτέλεσμα σήμερα να είναι σε θέση να ικανοποιήσουν κάθε ποιοτική απαίτηση. Στον τομέα του Marine Outfitting, του Hotel Outfitting, του Health and Lab Οutfitting υπάρχουν αμιγώς ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε έργα εκτός Ελλάδος. Είναι μεγάλη η χαρά να έχεις τέτοιους συνεργάτες, κάτι που αναδεικνύει ότι το μέλλον του κλάδου είναι ευοίωνο.

Η ελληνική αγορά δεν υπολείπεται καθόλου σε αρχιτέκτονες, μελετητές, designers, κατασκευαστές ούτε και σε υλικά υψηλών προδιαγραφών. Έχουμε όμως όμορφα κτίρια, ειδικά στις μεγάλες πόλεις;

Σαφέστατα και έχουμε και με το πέρασμα του χρόνου γίνονται ακόμα και περισσότερα. Το επίπεδο των ελληνικών project δεν υστερεί σε τίποτα σε αντιστοιχία με αυτά του εξωτερικού, και αυτό έχει αποδειχθεί και από τις διακρίσεις και βραβεύσεις που έχουν γίνει.
Σίγουρα στο μέλλον θα δούμε ακόμα πιο όμορφα κτίρια καθώς οι τάσεις και οι απαιτήσεις ολοένα και αλλάζουν, τα υλικά εξελίσσονται και ο στόχος μας είναι να παραμείνουμε ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον κόσμο της δημιουργίας και στον κόσμο της κατασκευής.

Ανοίγοντας τη… βεντάλια των χειμερινών χρωματικών αποχρώσεων

Διαχρονικότητα, ουδέτερες αποχρώσεις, «ζεστά» χρώματα και φυσικά υλικά βρίσκονται ψηλά στις επιλογές αρχιτεκτόνων και designers.
Είτε είναι χειμώνας είτε καλοκαίρι, το χρώμα διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στους εσωτερικούς χώρους, καθώς δίνει χαρακτήρα στον εκάστοτε χώρο, ρυθμίζει τη διάθεση των χρηστών και δημιουργεί συναισθήματα. Ειδικά τον χειμώνα, θέλοντας και μη, είναι πιο έντονη η ανάγκη για «ζεστά» χρώματα που δημιουργούν μια αίσθηση θαλπωρής, την οποία την έχουμε κάπως παραπάνω ανάγκη. Τι πρέπει, όμως, να λαμβάνουμε υπόψη και ποιες τεχνοτροπίες και χρωματικές επιλογές ξεχωρίζουν οι αρχιτέκτονες και οι designers ως οι πλέον ειδικοί;

Dos και Don’ts
Αν και δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτοι για οτιδήποτε, σε ό,τι αφορά το θέμα μας υπάρχουν στοιχεία και παράγοντες που λαμβάνουμε υπόψη πριν προτιμήσουμε, ή απορρίψουμε, ένα χρώμα. Όπως τονίζει η Σοφία Τσουκαλά, Creative director των 360creative, «η επιλογή χρωμάτων είναι μία πραγματικά ιδιαίτερη διαδικασία σε κάθε project. Ως υπέρμαχος του branding-first design, προσεγγίζω αυτό το κομμάτι έχοντας κατά νου δύο βασικά ερωτήματα -ανεξάρτητα αν πρόκειται για επαγγελματικούς ή ιδιωτικούς χώρους: α) τι συμβολίζει το brand και β)τι αισθήματα θέλουμε να προκαλέσουμε. Κατά συνέπεια, στην λίστα των Dos θα έβαζα οποιαδήποτε πρόταση απαντά με ακρίβεια στα παραπάνω ερωτήματα, ενώ ως προς τα Don’ts θα πρότεινα να αποφύγει κάποιος την «παγίδα» της υπερβολής και της τάσης του “go with the flow”».

Για την Ειρήνη Φιλιπποπούλου, αρχιτέκτονα των Cadu Architects, «χειμερινό ή όχι, η επιλογή του χρώματος είναι πάντα μια υποκειμενική υπόθεση. Γι’ αυτό χρειάζεται το χρώμα που επιλέγουμε για τους χώρους μας να είναι ένα από τα αγαπημένα μας. Ένα χρώμα που να μας δημιουργεί αίσθηση ηρεμίας και θαλπωρής, πράγματα που έχουμε περισσότερο ανάγκη κατά τους χειμερινούς/γκρίζους μήνες, ή ένα χρώμα που να καλύπτει την ανάγκη μας σε φως. Όταν όμως επιλέγουμε ένα έντονο και ζωηρό χρώμα, καλό είναι να μην το χρησιμοποιούμε σε μεγάλες επιφάνειες καθώς κινδυνεύει να μας κουράσει εύκολα. Επίσης, σίγουρα όποιο χρώμα επιλέξουμε θα πρέπει να έρχεται σε αρμονία με όλα τα υπόλοιπα αντικείμενα του εκάστοτε χώρου».

Οι αρχιτέκτονες Δανάη Αθανασοπούλου και Γιώργος Μπουσές του γραφείου Archstudio, δίνουν έμφαση στη διαχρονικότητα. Όπως υπογραμμίζουν, «κατά τη μελέτη ενός εσωτερικού χώρου, από τη σκοπιά του αρχιτέκτονα πάντα, θα διαχωρίζαμε δύο ευρύτερες κατηγορίες επιλογών, όσον αφορά υλικά και αποχρώσεις. Τις βασικές και καθοριστικές πρωταρχικές επιλογές, όπως τα δάπεδα, οι επικαλύψεις τοίχων, οι custom κατασκευές, που δίνουν το γενικότερο ύφος του χώρου, και οι δευτερογενείς επιλογές που άπτονται της εσωτερικής διακόσμησης, όπως τα έπιπλα, τα χαλιά, τα σκίαστρα κλπ. Για εμάς, οι πρώτες επιλογές θα πρέπει να είναι κατά το δυνατόν διαχρονικές, ώστε να αποτελέσουν έναν ουδέτερο καμβά που θα εμπλουτιστεί βάσει του προσωπικού ύφους του ενοίκου, τα trends, την εποχικότητα κλπ., στην επιλογή των αποχρώσεων και των υλικών του interior design. Στα Dos, επομένως, οι διαχρονικές επιλογές και στα Don’t’s το να ακολουθούμε πιστά τις εκάστοτε τάσεις. Το μυστικό και η μαεστρία του αρχιτέκτονα είναι στην ισορροπία που θα καταφέρει να επιτύχει μεταξύ αυτών των δύο».

Η Χαρά Ορφανουδάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός, MSc και Ιδρύτρια του γραφείου Labarch, υπογραμμίζει πως «όσον αφορά τα Dos, το βασικότερο για την επιλογή του κατάλληλου χειμερινού χρώματος είναι να εκφράζει απόλυτα την αισθητική του ενοίκου του χώρου και να εκπληρώνει τους στόχους που εξαρχής έχουν τεθεί. Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει τον πελάτη ένας έμπειρος Αρχιτέκτονας που θα ερμηνεύσει τις βαθύτερες ανάγκες του πελάτη. Σχετικά με τα Don’ts, ενσωματώνουμε τις «τάσεις» της εκάστοτε εποχής, αλλά δεν επιλέγουμε κάποια λύση που δεν μας ταιριάζει και δεν μπορούμε να φανταστούμε τον εαυτό μας να ζει σε αυτόν τον χώρο».

Τεχνοτροπίες που ξεχωρίζουν
Σε ένα ποιο πρακτικό ζήτημα, αυτό της επιλογής τεχνοτροπίας, η Σοφία Τσουκαλά (360creative) προκρίνει το two-tone, το ombre, τα graffitis και τα stencils. «Η έκπληξη είναι αρκετά συχνά κάτι το οποίο επιζητά κανείς όταν σχεδιάζει και οραματίζεται έναν χώρο. Όταν συνδυάζεται, όμως, και με την διαχρονικότητα, το αποτέλεσμα είναι πραγματικά μοναδικό. Υπάρχουν πολλά είδη τεχνοτροπιών που μπορούν να «υπηρετήσουν» αυτόν τον σκοπό, όπως ασφαλώς και στην επιλογή χρωμάτων έτσι κι εδώ κρίνονται πολλά από το brand του χώρου ή του ατόμου. Παρόλα αυτά ξεχωρίζω τις τεχνοτροπίες two-tone και ombre, την πρώτη διότι επιτρέπει την χρήση αντίθετων χρωμάτων δημιουργώντας ένα εξαιρετικό contrast ενώ η δεύτερη συνηγορεί υπέρ της αρμονικής μίξης των χρωμάτων. Ασφαλώς στηρίζω ένθερμα τα graffitis καθώς και τα stencils μιας και αποτελούν ένα εξαιρετικό “εργαλείο” στα χέρια των σχεδιαστών ώστε να επικοινωνήσουν το μήνυμα που επιθυμούν», εξηγεί.

Από την πλευρά της, η Ειρήνη Φιλιπποπούλου (Cadu Architects) δηλώνει πως «οι τεχνοτροπίες που ξεχωρίζουμε είναι πάντα αυτές που προέρχονται από φυσικά υλικά, όπως οι φυσικές βαφές και οι πατητές τσιμεντοκονίες. Οι γήινοι τόνοι τους, σε συνδυασμό με την ελαφριά ανομοιογένεια του χρώματος και της υφής τους, έχουν πάντα ένα πολύ ενδιαφέρον διαχρονικό αποτέλεσμα για την αισθητική των χώρων μας».

Οι Δανάη Αθανασοπούλου και Γιώργος Μπουσές (Archstudio), επισημαίνουν πως «όσον αφορά τις τεχνικές, μία πρακτική συμβουλή αποτελεί ο κανόνας 60-30-10 για την τριχρωμία σε έναν χώρο. Αυτό σημαίνει ότι στο 60% θα επικρατεί το βασικό χρώμα, στο 30% το υποστηρικτικό χρώμα, και σε ένα 10% μία πιο έντονη απόχρωση. Σκεφτείτε για παράδειγμα ένα μπλε μαλακό χαλί πάνω στο οποίο βρίσκεται μία πράσινη πολυθρόνα με ένα μικρό μαξιλάρι πάνω της σε έντονο κίτρινο χρώμα. Όσον αφορά τα υλικά και τις υφές που προστίθενται σε έναν χώρο ώστε να δώσει μία ζεστή, χειμερινή αίσθηση, μας αρέσουν τα μαλακά χαλιά από φυσικά υλικά, είτε στο δάπεδο είτε στον τοίχο, ένα κομμάτι από βελούδο σε ενδιαφέρουσα απόχρωση, όπως μία πολυθρόνα ή ένα ανάκλιντρο, καθώς επίσης αντικείμενα design σε χάλκινες αποχρώσεις».

Η Χαρά Ορφανουδάκη (Labarch) παρατηρεί πως «αυτόν τον χειμώνα υπάρχει η τάση για έντονα και «ζεστά» χρώματα, floral και ριγωτές ταπετσαρίες σε συνδυασμό με φυσικά υλικά ή/και αποχρώσεις φυσικών υλικών, πχ. ξύλο, φυτά εσωτερικού χώρου. Έχοντας τους περιορισμούς της πανδημίας και της τηλεργασίας, σημαντικό ρόλο παίζει να ενσωματωθούν γήινες-ζεστές αποχρώσεις όπως τερακότα, ζεστά πράσινα χρώματα και καφέ, και κάποιες φορές ταπετσαρίες με έντονο βάθος που αναπαριστούν αστικά τοπία και δάση. Αν είμαστε λάτρεις της απλότητας, οι τεχνοτροπίες που ξεχωρίζουν αυτό το χειμώνα είναι ταπετσαρίες με ανάγλυφη υφή σε μονόχρωμους ή ουδέτερους χρωματισμούς».

Επιλέγοντας το κατάλληλο χρώμα
Καθώς υπάρχει πληθώρα χρωματικών επιλογών, κάτι που διευκολύνει και δυσκολεύει την τελική επιλογή, η κουβέντα φτάνει στο τι ξεχωρίζουν οι ίδιοι οι αρχιτέκτονες και οι designers. Όπως επισημαίνει η Σοφία Τσουκαλά (360creative), «τα δεδομένα έχουν αλλάξει τα τελευταία δύο χρόνια. Ομολογουμένως η πανδημία έχει επηρεάσει βαθύτατα το interior design. H ανάγκη να είμαστε σε επαφή με τον έξω κόσμο είναι πλέον μεγαλύτερη από ποτέ. Στα πλαίσια αυτών των αλλαγών στηρίζω την λογική του “bring the outdoors in”, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα χρώματα και μάλιστα σε ιδιωτικούς χώρους, αφού πλέον μεγάλο κομμάτι του παγκόσμιου πληθυσμού εργάζεται από το σπίτι. Ασφαλώς το “έξω” είναι διαφορετικό για τον καθέναν, κατά συνέπεια οι χρωματικές επιλογές είναι άπειρες. Ένας κλασικός τρόπος για την αντιστοίχιση χώρου-χρώματος είναι να ξεκινούν οι επιλογές από το έντονο -συνήθως στον χώρο του καθιστικού-, και σταδιακά να “πέφτουν οι τόνοι” στους υπόλοιπους. Παρόλα αυτά, όμως, στηρίζω και προτείνω ανεπιφύλακτα τις χρωματικές εκπλήξεις και αντισυμβατικές επιλογές!».

Η Ειρήνη Φιλιπποπούλου (Cadu Architects) παρουσιάζει χρωματικές επιλογές ανάλογα τον χώρο. «Στον χώρο του καθιστικού όπου συνήθως έχουμε αρκετά διαφορετικά έπιπλα, υλικά και επομένως αρκετές χρωματικές διαβαθμίσεις, προτιμάμε τα ουδέτερα και απαλά χρώματα, ενώ την ανάγκη μας σε ένταση/φως μπορούμε να την βρούμε σε μικρά αντικείμενα ή υφάσματα. Στα υπνοδωμάτια, όπου η αίσθηση της ζεστασιάς και της ηρεμίας είναι σημαντική, χρησιμοποιούμε χρώματα σε γήινες αποχρώσεις, ανάλογα πάντα και με το υλικό του δαπέδου. Πιο ζωηρά χρώματα (αλλά και πιο σκούρα) μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σε χώρους κίνησης όπως διάδρομοι και χωλ, όπου με τον κατάλληλο φωτισμό θα πετύχουμε ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα σε χώρους που συχνά δεν δίνουμε πολλή σημασία», αναλύει.

Αντίστοιχες προτάσεις δίνουν και η Δανάη Αθανασοπούλου με τον Γιώργο Μπουσέ (Archstudio). «Σχετικά με τις χρωματικές επιλογές ανά χώρο, θα λέγαμε ότι σε γενικές γραμμές αντιμετωπίζουμε τον κάθε εσωτερικό χώρο που σχεδιάζουμε ως μία ενιαία σύνθεση και οι επιλογές μας υπηρετούν το γενικότερο ύφος που επιθυμούμε να προσδώσουμε. Αν θα επιλέγαμε να δώσουμε όμως μία πιο συγκεκριμένη αίσθηση σε κάθε επιμέρους χώρο, θα επιθυμούσαμε για το καθιστικό, που αποτελεί τον ζωτικό χώρο διημέρευσης κατά τους χειμερινούς μήνες, να φέρουμε την χρωματική παλέτα της φθινοπωρινής φύσης και τοπίου στο εσωτερικό. Πρακτικά αυτό σημαίνει ζεστοί φθινοπωρινοί τόνοι ως βασικοί χρωματισμοί, βαθύ μπλε, πράσινο, πλούσια χρυσή ώχρα.

Οι τόνοι αυτοί, τόσο σε αρμονία με τη μεσογειακή φύση, τον χειμώνα βαθαίνουν και γίνονται πιο σκουρόχρωμοι, διατηρώντας ωστόσο το “φως” τους. Για το υπνοδωμάτιο, τον απόλυτο χώρο χαλάρωσης, θα προτείναμε ζεστές γήινες, σχεδόν nude κοντινές μεταξύ τους αποχρώσεις, και πλούσιες υφές, πλεκτά, μακραμέ, απαλά ριχτάρια που συμβάλλουν στην απόλυτη χαλάρωση με τη συμμετοχή της αφής όχι μόνο της όρασης. Τέλος, o χώρος εργασίας μας, εκεί σκεπτόμαστε, ενθουσιαζόμαστε, επικοινωνούμε και γενικά είναι ένας χώρος που δεν πρέπει να είναι «φορτωμένος». Ένας λευκός καμβάς με φυσικά υλικά, όπως ξύλο σε φωτεινές αποχρώσεις, πάνω στον οποίο το χρώμα το δίνουν οι μεταλλικές λεπτομέρειες στα έπιπλα και τα εξώφυλλα των βιβλίων μας», σχολιάζουν.

Τέλος, η Χαρά Ορφανουδάκη (Labarch) διαλέγει «ζεστές» αποχρώσεις που παραπέμπουν στη φύση για το υπνοδωμάτιο και ουδέτερες αποχρώσεις για το καθιστικό και τον χώρο εργασίας. «Ο εκάστοτε χώρος μιας κατοικίας πρέπει να διαμορφώνεται ανάλογα με τον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει και τα συναισθήματα που έχει σχεδιαστεί να προκαλεί στους ενοίκους του. Τα υπνοδωμάτια είναι χώροι που αφενός πρέπει να εκφράζουν απόλυτα το «γούστο» των ενοίκων τους και αφετέρου να προκαλούν μία αίσθηση χαλάρωσης. Τα χρώματα που συνήθως συμβουλεύω τους πελάτες μου να επιλέγουν είναι «ζεστές» αποχρώσεις που παραπέμπουν σε στοιχεία της φύσης, όπως για παράδειγμα το πράσινο της ελιάς, το καφέ, το μπεζ. Στο καθιστικό και το χώρο εργασίας συνήθως επιλέγουμε πιο ουδέτερες αποχρώσεις με στόχο να μην κουράσουν τον ένοικο κατά την καθημερινή διαβίωση και δημιουργούμε «σκηνικά» και γωνιές με διαφορετικά υλικά και αποχρώσεις. Ιδανικά χρώματα για καθιστικό είναι το λευκό, το γκρι και το μπεζ με χρυσές και rose gold λεπτομέρειες», καταλήγει.

 

Οι προκατασκευές στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των προκατασκευών και πώς πρόκειται στο εγγύς μέλλον να επηρεάσουν τον κατασκευαστικό κλάδο.

Οι προκατασκευές είναι μία παλαιά πρακτική, που εμφανίστηκε στο προσκήνιο λίγο μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, όπου λόγω των καταστροφών, που προκλήθηκαν από τις εχθροπραξίες, υπήρχε άμεση ανάγκη για στέγαση του πληθυσμού. Αν και στη χώρα μας, οι προκατασκευασμένες κατοικίες δεν έγιναν ποτέ τόσο διαδεδομένες, όπως στο εξωτερικό, αρχίζουν και κυριαρχούν στην αγορά και φαίνεται να είναι μία από τις επιλογές, που ασπάζονται οι σύγχρονοι αρχιτέκτονες και μηχανικοί. Πρόκειται για μία αξιόπιστη επιλογή, στην οποία φαίνεται να στρέφεται η αγορά με γοργούς ρυθμούς. Συνεπώς γεννάται το ακόλουθο ερώτημα: Ποια είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα, που κάνουν τις προκατασκευές μία τόσο διαδεδομένη λύση και ποιος είναι ο ρόλος, που θα διαδραματίσουν τα επόμενα χρόνια;

Πλεονεκτήματα προκατασκευών
Τα πλεονεκτήματα των προκατασκευών κατά κύριο λόγο, εντοπίζονται στο μειωμένο κόστος παραγωγής και στον χρόνο παράδοσης. Οι περισσότερες εταιρείες εγγυόνται, πως μέσα σε λίγους μήνες μπορεί να ολοκληρωθεί μία προκατασκευή σε τιμή, που πολλές φορές είναι τρεις φορές χαμηλότερη από την αντίστοιχη μίας συμβατικής κατοικίας. Επιπλέον, οι προκατασκευές είναι φιλικές προς το περιβάλλον, καθώς κατά τη συναρμολόγηση τους, περιορίζεται η απώλεια υλικών, διότι αυτή λαμβάνει χώρα σε ελεγχόμενο εργοστασιακό περιβάλλον. Οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται, έχουν πράσινες πιστοποιήσεις σύμφωνες με τα διεθνή πρότυπα, με αποτέλεσμα οι προκατασκευές να αποτελούν μία αξιόπιστη επιλογή, που συμβάλλει στην βιωσιμότητα των πόλεων.

Την σημασία που έχουν οι προκατασκευές στον σύγχρονο αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, υπογραμμίζει η Δέσποινα Σωτηρίου, αρχιτέκτονας μηχανικός του ΕΜΠ. Πιο συγκεκριμένα αναφέρει: «Η προκατασκευή, είτε αναφερόμαστε σε ολόκληρο κτίριο, είτε σε τμήματα – επιμέρους κατασκευές, που ενσωματώνονται στο σύνολο ενός κτιρίου, αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, ειδικά όσο απομακρυνόμαστε από την εποχή της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής των τεχνιτών. Ήδη μπορούμε να θεωρήσουμε, ότι σε όλες τις κτιριακές κατασκευές, ακόμη και στην Ελλάδα, υπάρχουν προκατασκευασμένα τμήματα, όπως τα εξωτερικά κουφώματα αλουμινίου. Τα βασικά πλεονεκτήματα της προκατασκευής συνδέονται άμεσα με την οικονομία σε διαφορετικά επίπεδα (οικονομία χρόνου κατασκευής, οικονομία πρωτογενούς υλικού και παραγόμενων αποβλήτων), αλλά και με την ποιότητα της κατασκευής, η οποία έχει πλέον τη δυνατότητα να είναι πιστοποιημένη, εφόσον η προκατασκευή γίνεται σε ελεγχόμενο εργοστασιακό περιβάλλον».

Με τη σειρά της η Κατερίνα Βαλσαμάκη, αρχιτέκτονας στο γραφείο Katerina Valsamaki Architects, παρουσιάζει τα πλεονεκτήματα των προκατασκευών: «Από τους ορισμούς της προκατασκευής, θα αρκεστώ σε αυτόν, που την ορίζει ως βιομηχανικό τρόπο δημιουργίας κτισμένου χώρου, μέσα ή έξω από το εργοτάξιο. Οι εναλλακτικές μέθοδοι υλοποίησης προκατασκευασμένων κτιρίων, χαρακτηρίζονται από μεγάλη προβλεψιμότητα στη διαδικασία παραγωγής. Αυτό έχει σαν επακόλουθο την μείωση του χρόνου κατασκευής στο εργοτάξιο, αλλά και συνολικά, περιορισμό των αποβλήτων και των περιττών δαπανών, καθώς και τον διαστατικό συντονισμό των δευτερευόντων στοιχείων, που συγκροτούν ένα έργο. Το ελεγχόμενο περιβάλλον παραγωγής εκτός εργοταξίου, παρέχει τα απαιτούμενα εχέγγυα για τα καινοτόμα υλικά και νέες μεθόδους κατασκευής, που επιτάσσει η αυξημένη ανάγκη για ευαίσθητα οικολογικά κτίρια, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής».

Αρθρωτός σχεδιασμός και βιωσιμότητα
Εξαιτίας της εντεινόμενης περιβαλλοντικής κρίσης, το αίτημα για την ύπαρξη κτιρίων με μηδενικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, γίνεται ολοένα και πιο επιτακτικό, με συνέπεια να κυριαρχούν τεχνοτροπίες, που οδηγούν προς αυτή την κατεύθυνση. Όπως προαναφέραμε, οι προκατασκευές αποτελούν μία από τις πιο οικολογικές πρακτικές στον κόσμο των κατασκευών και για αυτό η χρήση τους διαδίδεται συνεχώς, τόσο στην χώρα μας, όσο και στο εξωτερικό. Ο αρθρωτός σχεδιασμός, ως μία από τις κυριότερες μεθόδους προκατασκευής, χαίρει των ίδιων πλεονεκτημάτων και επιλύει αρκετά προβλήματα, που προκύπτουν από τη δόμηση στα μεγάλα αστικά κέντρα. Για τον αρθρωτό σχεδιασμό, δίνοντας βάση στα οφέλη που προσφέρει, μιλά η Κ. Βαλσαμάκη: «Ο αρθρωτός σχεδιασμός απολαμβάνει όλων των πλεονεκτημάτων της προκατασκευής, με βασική συνισταμένη την οικονομία, οικονομία με όλες τις έννοιες. Η συνακόλουθη απαίτηση για ακρίβεια, ωθεί τον σχεδιασμό σε αναζήτηση του απόλυτα αναγκαίου και ουσιαστικού.

Επιπλέον όμως, έχοντας ως ιδίωμα κατασκευαστικό την συναρμολόγηση διαφορετικών εναλλακτικών στοιχείων, που δεν είναι αναγκαστικά πανομοιότυπα, δίνει την δυνατότητα στους μελετητές να ασκήσουν την δημιουργικότητά τους και στους εργοδότες μια αυξημένη ελευθερία, ως προς τις οικονομικές και αισθητικές τους επιλογές. Αυτή η αμφίπλευρη ευελιξία, που συμπληρώνει η οικονομικότερη διαχείριση ενός έργου, δεν μπορεί παρά να συμβάλλει θετικά σε μία βιώσιμη ανάκαμψη».

Ακολούθως, εκφράζει την άποψη της η Δ. Σωτηρίου, τονίζοντας τις πτυχές της βιώσιμης ανάπτυξης: «Ο αρθρωτός σχεδιασμός, ως είδος της προκατασκευής, με αντίστοιχα οφέλη στην οικονομία και την ποιότητα, δίνει μια ακόμη μεγαλύτερη δυνατότητα, όσον αφορά τις μεγαλύτερες σε έκταση και ύψος κτιριακές εγκαταστάσεις, λύνοντας αρκετά ζητήματα, που προκύπτουν από τη δόμηση στις αστικές περιοχές.

Καταρχήν ο χρόνος της συναρμολόγησης είναι σαφώς μικρότερος από τη συμβατική κατασκευή, εξυπηρετώντας με αυτό τον τρόπο γρηγορότερα ανάγκες, που μπορεί να προκύψουν (οικιστικές, στέγαση υπηρεσιών, κ.λπ), μειώνοντας παράλληλα διάφορες συνέπειες, που μπορεί να προκαλέσει η κατασκευή ενός συμβατικού κτιρίου στην πόλη, όπως η μείωση της ρύπανσης (ρύπανση από απόβλητα και ηχορύπανση). Επιπλέον τμήματα των αρθρωτών κατασκευών είναι δυνατόν να επαναχρησιμοποιηθούν σε νέες κατασκευές, αλλά και να ανακυκλωθούν με μικρότερο κόστος και συντομότερες διαδικασίες».

Τάσεις και προοπτικές για το μέλλον
Η προκατασκευή είναι μία εναλλακτική πρακτική δόμησης, που σίγουρα θα επιφέρει αλλαγές στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Το ζητούμενο σε κάθε κατοικία, είναι η εξασφάλιση ενός άνετου περιβάλλοντος, που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες του εκάστοτε ιδιοκτήτη. Συνεπώς τα επόμενα χρόνια, όσο αυξάνεται η ζήτηση, αναμένουμε να δούμε λύσεις, οι οποίες θα επιτρέπουν μεγαλύτερη ευελιξία στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό των προκατασκευών, που παράλληλα θα βελτιώσουν τον λειτουργικό τους ρόλο. Βέβαια, οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, απαιτούν τη συνεχή κατάρτιση των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις.

Σύμφωνα με τα λεγόμενα της Δ. Σωτηρίου, ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός προβλέπεται να στραφεί προς δυο κατευθύνσεις. Πιο αναλυτικά δηλώνει: «Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός προκατασκευασμένων κτιρίων, ο οποίος κινείται προς δυο κατευθύνσεις. Η πρώτη αφορά την προσαρμογή ενός προκατασκευασμένου συστήματος, με τέτοιο τρόπο, ώστε το τελικό κτίριο ταυτόχρονα να ικανοποιεί τις ανάγκες του εκάστοτε πελάτη και τις λειτουργικές ανάγκες της χρήσης, που θα στεγάσει και παράλληλα να εντάσσεται αρμονικά στο περιβάλλον, στο οποίο θα τοποθετηθεί. Η δεύτερη κατεύθυνση του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, αφορά τον πρωτογενή σχεδιασμό του συστήματος δόμησης, δηλαδή τα μέρη που το αποτελούν, δίνοντας με αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα στον σχεδιαστή, να δημιουργεί ένα κτίριο, όπως ένα βιομηχανικά παραγόμενο προϊόν, η τελική μορφή του οποίου εξαρτάται, όχι μόνο από τα εξαρτήματα που το αποτελούν, αλλά και από τη διάταξη τους. Η προοπτική αυτή δημιουργεί ένα ενδιαφέρον παιχνίδι συνεχούς εναλλαγής από την μικρή στη μεγάλη κλίμακα».

Για πλήθος αλλαγών στον κατασκευαστικό κλάδο κάνει λόγο η Κ. Βαλσαμάκη: «Η κατασκευή ενός κτιρίου, δεν είναι μόνο οικονομικό ή αισθητικό θέμα. Είναι πολιτισμικό φαινόμενο. Η πρακτική του οικοδομείν, καθορίζεται από και συμπαρασύρει το σύνολο της συμπεριφοράς μιας κοινωνίας. Έχει επιπτώσεις στην κατασκευαστική βιομηχανία και συνδυάζεται με την προϊούσα έμφαση στη ταχύτητα κατασκευής, μέσω της βιομηχανικής τυποποίησης. Το ζητούμενο της ποιότητας στη κατασκευή, ακολουθείται από μια αυστηροποίηση των ποιοτικών ελέγχων.

Αναπόφευκτα θα απαιτηθεί η χρήση ειδικευμένου τεχνικού εξοπλισμού, που όμως συνεπάγεται και μείωση του εργατικού δυναμικού σε παλιές πρακτικές και εξοικείωση του με νέες σύγχρονες τεχνολογίες. Όμως, οι δυνατότητες του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού θα είναι πεπερασμένες, καθορισμένες πλέον από τους συνδυασμούς των τύπων».

Συμπερασματικά, οι προκατασκευές πρόκειται να πρωταγωνιστήσουν και να επηρεάσουν καταλυτικά την κατασκευαστική αγορά. Τα διόλου ευκαταφρόνητα πλεονεκτήματα τους σε σύγκριση με τις συμβατικές οικοδομές, αναφορικά με το κόστος και την ταχύτητα κατασκευής, τις καθιστούν μία από τις πιο δημοφιλείς επιλογές. Βέβαια ο θετικός περιβαλλοντικός αντίκτυπος των προκατασκευασμένων κτιρίων, που συνάδει με την πολιτική της βιώσιμης ανάπτυξης των πόλεων, είναι ο κυριότερος παράγοντας, που θα εδραιώσει τη συγκεκριμένη πρακτική στον κατασκευαστικό κλάδο. Οι εξελίξεις αναμένονται να είναι καταιγιστικές και οι εμπλεκόμενοι επαγγελματίες καλούνται να προσαρμοστούν άμεσα στις νέες τάσεις.

Τα πάντα γύρω από την ανακαίνιση κουζίνας και μπάνιου

Τι περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη ανακαίνιση κουζίνας και μπάνιου, οι παράμετροι που λαμβάνουν υπόψη οι αρχιτέκτονες και τα στοιχεία που δίνουν μοντέρνο τόνο σε αυτούς τους χώρους.

Η κουζίνα και το μπάνιο, οι δύο από τους τρεις πλέον κοινόχρηστους χώρους μαζί με το καθιστικό, είναι οι χώροι που συνήθως αποτελούν κύριο αντικείμενο μιας τμηματικής ανακαίνισης, ειδικά σε «γερασμένες» κατοικίες. Και δεδομένου ότι σε αυτούς τους χώρους υπάρχουν -μεταξύ άλλων- υδραυλικά και ηλεκτρολογικά συστήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή, λαμβάνοντας υπόψη φυσικά την πρακτικότητα και την αισθητική.

Να είμαστε ειλικρινείς, είναι σχεδόν αδύνατο να αναλύσουμε σε λίγες σελίδες τα πάντα γύρω από την ανακαίνιση των δύο από τους τρεις πλέον κοινόχρηστους χώρους μιας κατοικίας, της κουζίνας και του μπάνιου. Όμως, θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε τα πλέον σημαντικά ζητήματα, δίνοντας τον λόγο στους ίδιους τους αρχιτέκτονες.

Για μια ολοκληρωμένη ανακαίνιση
Σε ερώτηση σχετικά με το τι περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη ανακαίνιση κουζίνας και μπάνιου, οι ECUAL (Μαρία Πετεινάκη, Άνκα Αρβανιτίδη, Ειρήνη Χριστοφάκη, Μύρωνας Κορσάβας, Μαρβίνα Σινιάρη) διευκρινίζουν πως «αναλόγως με την παλαιότητα, αλλάζουμε τα υδραυλικά, τους σωλήνες των αποχετεύσεων και των παροχών, που είναι σημαντικά για να αντέξει η ανακαίνιση άλλα 30 χρόνια. Από κει και πέρα, ανάλογα και με το ύφος που θέλουμε να δώσουμε στο διαμέρισμα, βλέπουμε αν μπορούμε να κρατήσουμε κάτι από τα υφιστάμενα. Αν υπάρχουν υλικά καλής ποιότητας, όπως μάρμαρα, ξύλα, πλακάκια, είδη υγιεινής, φωτιστικά, που θα μπορούσαν να διατηρηθούν και να συντηρηθούν, τότε προσπαθούμε να τα εντάξουμε στον σχεδιασμό όλο και περισσότερο, ώστε να υπάρξει μία συνέχεια στην ταυτότητας του διαμερίσματος. Τα νέα υλικά έχουν αποδείξει μικρότερη αντοχή στον χρόνο, τόσο αισθητικά όσο και ως ποιότητα υλικών».

Η Κατερίνα Ευθυμίου, Αρχιτέκτων Μηχανικός του γραφείου Positive Architects δηλώνει σχετικά πως «τα στάδια ανακαίνισης της κουζίνας και του μπάνιου είναι απλά και, με την βοήθεια ενός επαγγελματία, ο ιδιοκτήτης έχει την κατάλληλη καθοδήγηση και βοήθεια. Αρχικά, θα χρειαστεί να αποφασιστεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός για την επερχόμενη ανακαίνιση. Είναι ένα από τα σημαντικά βήματα, που πρέπει να αξιολογηθούν εγκαίρως για να μπορέσει να προχωρήσει ομαλά η διαδικασία. Στην πορεία, ένας ειδικός, αρχιτέκτονας ή διακοσμητής, είναι σκόπιμο να μελετήσει και να προτείνει τη νέα λειτουργική και αισθητική διάταξη. Όταν ο ιδιοκτήτης εγκρίνει την τελική πρόταση, σειρά έχει η αναζήτηση και επιλογή κατάλληλων συνεργείων και τεχνητών, ανάλογα με την προσφορά που έχει δοθεί από τον κάθε κατασκευαστή».

Για τη Ρόη Γιαννοπούλου, Αρχιτέκτονα Μηχανικό, «οι εργασίες ξεκινάνε με την αποξήλωση των πλακιδίων σε δάπεδα και τοίχους, ενώ ο υδραυλικός και ο ηλεκτρολόγος κάνουν τις νέες εγκαταστάσεις. Στον χώρο της ντουζιέρας απαιτείται υγρομόνωση, με τον υδραυλικό να κάνει την νέα εγκατάσταση για το εντοιχισμένο καζανάκι και τις εντοιχισμένες μπαταρίες, ενώ γύψινες εργασίες ολοκληρώνουν τη δομική μορφή του χώρου. Αγοράζονται και τοποθετούνται πλακίδια σε δάπεδα και τοίχους και γίνονται ελαιοχρωματισμοί σε οροφές και όπου αλλού απαιτείται, με την τοποθέτηση των φωτιστικών σωμάτων. Επίσης, τοποθετούνται τα είδη υγιεινής, οι μπαταρίες, τα έπιπλα του νιπτήρα και τα αξεσουάρ. Όσον αναφορά την κουζίνα, τοποθετούνται τα έπιπλα, οι πάγκοι, η γούρνα και οι μπαταρίες. Στο τέλος, ο ηλεκτρολόγος τοποθετεί τις ηλεκτρικές συσκευές (ψυγείο, φούρνος, εστίες, απορροφητήρας) και ο υδραυλικός συνδέει αποχέτευση και παροχή νερού σε μπαταρία, γούρνα και πλυντήριο πιάτων».

Ο Ιωάννης Χωματάς, Αρχιτέκτων Μηχανικός της τεχνικής εταιρείας μελετών και κατασκευών Homeatus, χωρίζει τις εργασίες σε δύο στάδια. «Η ανακαίνιση μιας κουζίνας ή ενός μπάνιου απαιτεί μια σειρά εργασιών, που χωρίζονται σε δύο στάδια : το πρώτο στάδιο περιλαμβάνει τη μελέτη, τον σχεδιασμό και τη συμφωνία με τον πελάτη. Συγκεκριμένα, αρχικά γίνεται η καταγραφή των αναγκών του πελάτη, και, βάσει αυτών γίνεται ο σχεδιασμός. Όταν ο πελάτης επιβεβαιώσει το σχέδιο, είναι απαραίτητο να γίνει η μελέτη εφαρμογής στην οποία θα αποτυπώνονται όλες οι κατασκευαστικές λεπτομέρειες, τα υλικά και το χρονοδιάγραμμα των εργασιών. Με την ολοκλήρωση της μελέτης εφαρμογής ξεκινά το δεύτερο στάδιο, το κατασκευαστικό. Το στάδιο αυτό περιλαμβάνει τις αποξηλώσεις των επίπλων κουζίνας ή των ειδών υγιεινής, των πλακιδίων και του παλαιού συστήματος ύδρευσης, αποχέτευσης και ηλεκτρολογικών. Ακολουθεί η τοποθέτηση της νέας υδραυλικής, αποχετευτικής και ηλεκτρολογικής εγκατάστασης, η τοποθέτηση των πλακιδίων, της νέας κουζίνας ή των ειδών υγιεινής και, στο τέλος, γίνονται τα βαψίματα για να ολοκληρωθεί η ανακαίνιση», αναλύει.

Ο Παναγιώτης Μαρτάκης, Αρχιτέκτων Μηχανικός και συνεργάτης της Novacon, προκρίνει -μεταξύ άλλων- τις λειτουργικές και αισθητικές ανάγκες. Όπως αναλύει, «οι υγροί χώροι μιας κατοικίας, όπως χαρακτηρίζονται η κουζίνα και το μπάνιο, αποτελούν τις βασικές επιφάνειες ανακαίνισης τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Ο λόγος οφείλεται στο γεγονός ότι οι συγκεκριμένοι χώροι “δείχνουν” την ηλικία ενός διαμερίσματος ή μιας μονοκατοικίας πολύ πιο χαρακτηριστικά σε σχέση με τα υπόλοιπα τμήματα της κατοικίας. Για να επιτευχθεί η σωστή ανακαίνιση των χώρων αυτών, θα πρέπει αρχικά να γίνει ο κατάλληλος ανασχεδιασμός τους σύμφωνα με τις ανάγκες λειτουργίας και αισθητικής. Η προσεκτική επιλογή των υλικών είναι το δεύτερο σημαντικό στοιχείο της διαδικασίας. Η οικοδομική εφαρμογή που περιλαμβάνει αποξηλώσεις, νέες ηλεκτρολογικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις, τοποθέτηση πλακιδίων και ειδών υγιεινής, ελαιοχρωματισμούς και τοποθέτηση επίπλων και εξοπλισμού δίνει τη νέα μορφή στην κουζίνα και το μπάνιο».

Ο Δημήτριος Κέφαλος, Αρχιτέκτων Μηχανικός των S+K Architects & Partners, επισημαίνει πως «η ανακαίνιση ξεκινά ήδη από την πρώτη επίσκεψη του αρχιτέκτονα στον χώρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν αρκούν οι αποξηλώσεις των ειδών υγιεινής, των πλακιδίων, των υδραυλικών εγκαταστάσεων και των επίπλων στο χώρο. Προχωράμε σε αλλαγές στις τοιχοποιίες ώστε να δημιουργήσουμε επιπλέον χώρους. Οι εργασίες ξεκινούν από τις οροφές, όπου ενσωματώνουμε σύγχρονες μεθόδους φωτισμού και υδραυλικών εγκαταστάσεων. Δημιουργούμε εσοχές στους τοίχους αλλά και χτιστούς πάγκους ή ράφια στα μπάνια. Επενδύουμε τους τοίχους με νέα υλικά και εγκαθιστούμε σύγχρονα είδη υγιεινής. Οι νέες κουζίνες σχεδιάζονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πελάτη. Εγκαθίστανται ηλεκτρικές συσκευές, τοποθετούνται πάγκοι από σύγχρονα υλικά και φωτίζουμε τα έπιπλα με γραμμικά φωτιστικά. Σε όλα τα πορτάκια και τα συρτάρια τοποθετούνται νέοι μηχανισμοί που κάνουν τη χρήση τους πιο εύκολη και απλή».

Σύμφωνα με τον Ανδρέα Μαρίνη, Αρχιτέκτων και Πολιτικό Μηχανικό, «η απόφαση για ανακαίνιση κουζίνας και μπάνιου λαμβάνεται για λόγους ανανέωσης, αισθητικής και λειτουργικότητας. Μετά την αποξήλωση των παλαιών κατασκευών,, είναι απαραίτητη η ανακατασκευή μέρους του δικτύου ύδρευσης, αποχέτευσης και ηλεκτρικών για τη σωστή και μακρόχρονη λειτουργία. Οι χρωματισμοί και οι πλακοστρώσεις ή επενδύσεις σε τοίχους και δάπεδο δίνουν τις τελικές επιφάνειες για την εγκατάσταση του σταθερού εξοπλισμού στις νέες θέσεις». Τι πρέπει να λάβω υπόψη;

Η συζήτηση στρέφεται γύρω από τα χρώματα, τα υλικά και τους αυτοματισμούς, με τους ECUAL να τονίζουν πως «τα χρώματα τα καθορίζει το συνολικότερο ύφος του διαμερίσματος και η ιδιοσυγκρασία – επιθυμία του πελάτη. Είναι όλα ήρεμα και γήινα ή έχουμε έντονα χρώματα; Είναι το μπάνιο σκοτεινό και θέλει ζωντάνια, ή είναι φωτεινό και μεγάλο οπότε μπορεί να έχει ήρεμα υλικά; Το δάπεδο στο μπάνιο πρέπει να έχει αντοχή. Από την άλλη, στους τοίχους χρησιμοποιούμε ακόμα και την βαφή ριπολίνης σε σημεία που τα πλακάκια δεν είναι απαραίτητα.

Μας αρέσουν τα κοντράστ ενός ήρεμου, minimal πλακακίου ή τσιμεντοκονίας με ένα έντονο πλακάκι, χρωματιστό και γυαλιστερό, που σου φτιάχνει τη διάθεση και δίνει την αίσθηση καθαριότητας. Συστήνουμε σίγουρα οποιαδήποτε αναβάθμιση θα μπορέσει να εξοικονομήσει ενέργεια, αλλά βλέπουμε και την ενσωματωμένη ενέργεια των υλικών και την αντοχή τους στον χρόνο. Βλέπουμε τους υπερβολικούς αυτοματισμούς με σκεπτικισμό».

Για την Κατερίνα Ευθυμίου (Positive Architects), «τα υλικά, δάπεδα και οι αυτοματισμοί, που θα χρησιμοποιηθούν στην κουζίνα και το μπάνιο παρουσιάζουν ειδικές απαιτήσεις, λόγω της υγρασίας και της συχνής χρήσης τους. Γενικά, στη χρήση της τεχνολογίας, καθοριστικό ρόλο έχει ο διαθέσιμος προϋπολογισμός. Στα δάπεδα παίζει ρόλο το πρακτικό κομμάτι, π.χ. να μην λερώνει και «ποτίζει». Όσον αφορά την επιλογή των χρωμάτων, αυτή είναι περισσότερο αισθητική υπόθεση. Το μέγεθος και ο φωτισμός του χώρου παίζουν ρόλο για να επιτευχθεί ένα άρτιο αισθητικά αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, σε μικρούς χώρους δεν ενδείκνυται η χρήση σκούρων χρωμάτων, αντίθετα σκόπιμο είναι να χρησιμοποιούνται ανοικτόχρωμοι τόνοι, καθώς δίνουν την ψευδαίσθηση ενός ευρύχωρου χώρου».

Η Ρόη Γιαννοπούλου προκρίνει πως «οι παράγοντες που καθορίζουν δάπεδα και αυτοματισμούς είναι το μέγεθος της ανακαίνισης που θέλουμε να έχουμε, π.χ. αποξηλώσεις προηγούμενων δαπέδων ή εντοιχισμένες μπαταρίες και νέα καλωδίωση για ρεύματα. Αυτό ορίζει και το οικονομικό κόστος της κάθε επέμβασης. Ο καθορισμός των χρωμάτων εξαρτάται από την φυσική φωτεινότητα του κάθε χώρου αλλά και το είδος του αρχιτεκτονικού ύφους που ορίζει τους χώρους».

Ο Ιωάννης Χωματάς (Homeatus) επισημαίνει πως «υπάρχουν πολλοί παράγοντες που καθορίζουν τα χρώματα, τα είδη των δαπέδων ή/και τους αυτοματισμούς, με κυριότερους τις ανάγκες του πελάτη, τις τάσεις της εποχής, το στυλ του σπιτιού, το γούστο κάθε πελάτη, τη χρηστικότητα και λειτουργικότητα του χώρου και, φυσικά, το κόστος».

Σύμφωνα με τον Πάνο Μαρτάκη (συνεργάτη Novacon), «η μορφή και ο τρόπος λειτουργίας που θα αποκτήσουν μια κουζίνα και ένα μπάνιο μετά την ανακαίνισή τους εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες, όπως οι ανάγκες των ιδιοκτητών, ο διαθέσιμος προϋπολογισμός των εργασιών αλλά και η συνολική αισθητική της κατοικίας. Οι χρωματισμοί μπορούν να ακολουθήσουν τους υπόλοιπους χώρους ή να είναι αυτόνομης κατεύθυνσης.

Η ποιότητα και το είδος των υλικών για τους χρωματισμούς πρέπει να επιλεγούν και να εφαρμοστούν προσεκτικά λόγω των ιδιαίτερων λειτουργικών απαιτήσεων των συγκεκριμένων χώρων. Το ίδιο ισχύει και για την επιλογή των υλικών των δαπέδων, τα οποία πρέπει να είναι ανθεκτικά σε καταπονήσεις και χημικά υγροαπωθητικά και αντιολισθητικά. Οι διάφοροι αυτοματισμοί που μπορούν να χρησιμοποιηθούν αφορούν στην λειτουργία επίπλων, εξοπλισμού, ειδικών κατασκευών ή και φωτισμού».

Ο Δημήτριος Κέφαλος (S+K Architects & Partners) στέκεται στον ενιαίο χαρακτήρα των χώρων. Όπως μας εξηγεί, «σε μια σύγχρονη κατοικία επιδιώκουμε να έχουμε καθαρές γραμμές και λιτό διάκοσμο. Οι χώροι αυτοί ενσωματώνονται περισσότερο σε ένα ενιαίο ύφος κατοίκησης μέσα στο σπίτι και αποκτούν αρχιτεκτονικά στοιχεία όμοια με τους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού. Πολλές φορές εισάγουμε το ίδιο ξύλινο πάτωμα στο καθιστικό, την κουζίνα και το μπάνιο, ενισχύοντας τη συνοχή του σχεδιασμού και της διακόσμησης της κατοικίας. Μια εξοχική κατοικία ενσωματώνεται περισσότερο στο φυσικό της περιβάλλον χρησιμοποιώντας γήινες αποχρώσεις και φυσικά υλικά. Δίνουμε έμφαση στο φυσικό φως και τη σχέση της κατοικίας με τον περιβάλλοντα χώρο. Ένα αστικό διαμέρισμα σχεδιάζεται με γνώμονα την εσωστρέφεια του χρήστη. Εδώ, η εσωτερική διακόσμηση στοχεύει στην απλοποίηση των υφών και των χρωμάτων σε αντίθεση με το πολύπλοκο περιβάλλον των σύγχρονων μεγαλουπόλεων».

Ο Ανδρέας Μαρίνης συμπληρώνει πως «η επιλογή των υλικών εξαρτάται από τον διατιθέμενο προϋπολογισμό και την αισθητική. Πέρα από τη μελαμίνη, χρησιμοποιούνται υλικά όπως το MDF με ακρυλική επένδυση ή καπλαμά φυσικού ξύλου, οι χαλαζιακές και κεραμικές επιφάνειες και η τσιμεντοκονία. Τα παραπάνω υλικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε τοίχους, ντουλάπια και πάγκους, με διαφορετικές υφές (hi-gloss – mat) και διαφορετικές αποχρώσεις λευκού, γκρι, καφέ και μαύρου».
Μοντέρνοι καιροί

Πες ότι θέλω να ανακαινίσω έναν χώρο βάσει των τάσεων και να δώσω πιο σύγχρονες «πινελιές» στους χώρους, τι μπορώ να κάνω; Οι ECUAL υπογραμμίζουν πως «στο γραφείο μας, η έννοια του “μοντέρνου” δεν μας απασχολεί τόσο πολύ. Σημασία έχει ένας χώρος να συγκινεί εμάς και τους πελάτες μας. Μας συγκινεί η δυνατότητα της διαχρονικότητας, της ταπεινότητας και της υλικότητας: υλικά που μπορούν να συντηρηθούν και που δημιουργούν από μόνα τους ατμόσφαιρα. Σίγουρα αποφεύγουμε τις απομιμήσεις – το ξύλο να είναι ξύλο, το μάρμαρο να είναι μάρμαρο κ.ο.κ. Αν για λόγους κόστους χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε φθηνότερα υλικά, όπως βακελίτης ή πλακάκι, τα προτιμούμε μονόχρωμα -και όχι με “νερά” ξύλου ή μαρμάρου. Στο μπάνιο προσπαθούμε να έχουμε όσο γίνεται μεγαλύτερους πάγκους, ράφια και δυνατότητα ντουλαπιών.

Η προσβασιμότητα είναι επίσης σημαντική, π.χ. είναι προτιμότερο το χαμήλωμα του δαπέδου αντί του σκαλοπατιού στο ντους. Στην κουζίνα προσπαθούμε να έχουμε περισσότερο φως, άνοιγμα, πάγκους και αποθηκευτικούς χώρους. Η ανοιχτή κουζίνα δεν είναι τόσο δεδομένη πλέον μιας και προσδίδει μία μόνιμη ακαταστασία αν δεν έχει κανείς χρόνο να καθαρίζει συνέχεια».

Η Κατερίνα Ευθυμίου (Positive Architects) ξεχωρίζει την πατητή τσιμεντοκονία και το στιλ japandi. «Οι σχεδιαστικές τάσεις, όπως είναι γνωστό, αλλάζουν συνεχώς. Αυτό φυσικά επηρεάζει όλους τους χώρους μιας κατοικίας, όπως την κουζίνα και το μπάνιο. Στον χώρο του μπάνιου, η επιλογή της πατητής τσιμεντοκονίας προσδίδει σύγχρονη αισθητική, καθώς επιτυγχάνεται το minimal ύφος το οποίο αποτελεί τάση τα τελευταία χρόνια. Ο ίδιος minimal σχεδιασμός κυριαρχεί επίσης στον χώρο της κουζίνας. Φυσικά υλικά και γήινες χρωματικές παλέτες, σε συνδυασμό με απλές γεωμετρικές φόρμες, μπορούν να αναδείξουν κάθε κουζίνα και να της προσδώσουν το επιθυμητό μοντέρνο design. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το υβριδικό στυλ japandi που συνδυάζει στοιχεία της Ιαπωνικής κουλτούρας με την ζεστασιά του σκανδιναβικού στυλ», δηλώνει χαρακτηριστικά.

H Ρόη Γιαννοπούλου σχολιάζει σχετικά πως «οι σχεδιαστικές τάσεις για το μπάνιο είναι η χρήση ντουζιέρας αντί μπανιέρας. Οι μπαταρίες και το καζανάκι προτείνεται να είναι εντοιχισμού, με χρώματα λευκά ή μαύρα. Ο φωτισμός είναι σημαντικός και πρέπει να ορίζεται από διαφορετικές πηγές (κρυφός φωτισμός, απλίκες, spot). Για τον χώρο της κουζίνας προτείνεται διάταξη σε ανοιχτό χώρο, με κεντρική νησίδα για εστίες και πάγκο φαγητού με σκαμπό. Ο συνδυασμός δύο υλικών, όπως ξύλου και μετάλλου, είναι πολύ σύγχρονος. Οι σύγχρονες μελαμίνες αντέχουν στην υγρασία και έχουν μεγάλη ποικιλία με υψηλής αισθητικής αποτέλεσμα. Ο πάγκος και ο καθρέφτης της κουζίνας είναι από υλικά όπως μάρμαρα, πλακάκια μεγάλων διαστάσεων (1.20Χ3.00) ή καλής ποιότητας βακελίτη. Επίσης η τεχνική τοποθέτησης μικρών πλακιδίων, παίζει ρόλο στο αισθητικό αποτέλεσμα (ψαροκόκκαλο). Καλό είναι, αντί για πόμολα, να υπάρχουν μεταλλικές χούφτες. Τέλος, τα χρώματα σε μπάνια και κουζίνες μπορούν να είναι σκούρα».

Για τον Ιωάννη Χωματά (Homeatus), «μοντέρνα διαρρύθμιση στην κουζίνα προσδίδουν ο συνδυασμός των χρωμάτων στα έπιπλα της κουζίνας, για παράδειγμα συνδυασμός του μαύρου με αποχρώσεις φυσικού ξύλου, ή οι σκούρες αποχρώσεις με ελάχιστο λευκό, οι λιτές γραμμές των επίπλων κουζίνας και οι επίπεδες πόρτες χωρίς πόμολα. Εάν υπάρχει αρκετός διαθέσιμος χώρος, η δημιουργία νησίδας σε minimal γραμμές ή η τοποθέτηση ειδικών ψυγείων για ποτά και κρασιά συμβάλλουν στη μοντέρνα διαρρύθμιση μιας κουζίνας και την κάνουν πολυτελή. Επίσης, οι τεχνοτροπίες τοίχου με μεταλλικά στοιχεία ή σε μεταλλικές αποχρώσεις είναι ιδανικές.

Σε ένα μπάνιο, τη μοντέρνα διαρρύθμιση καθορίζουν οι λιτές γραμμές των επίπλων μπάνιου, το χρώμα των ειδών υγιεινής, για παράδειγμα το μαύρο χρώμα τονίζει το μοντέρνο ύφος, και φυσικά, τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν -με κυριότερο τα πλακάκια».

Ο Πάνος Μαρτάκης (συνεργάτης Novacon) υπογραμμίζει πως «οι σύγχρονες σχεδιαστικές τάσεις για την κουζίνα και το μπάνιο θέλουν τους χώρους αυτούς να αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της συνολικής αισθητικής κατεύθυνσης της κατοικίας. Δεν είναι απλά βοηθητικοί χώροι αλλά ζωτικά κέντρα λειτουργιών ενός συνολικού οργανισμού. Η κουζίνα σχεδιάζεται κατά κύριο λόγο ανοιχτή και ενσωματωμένη στους χώρους διημέρευσης, με τα υλικά και την αισθητική της να ακολουθούν το σύνολο. Το μπάνιο αποκτά όλο και μεγαλύτερη πολυτέλεια στην εφαρμογή των υλικών κατασκευής του αλλά και πρόσθετες λειτουργίες, όπως jacuzzi και sauna. Και οι δυο χώροι μπορεί να είναι συνδεδεμένοι με αυτόματα συστήματα διαχείρισης ή απομακρυσμένης διαχείρισης των λειτουργιών τους».

Από την πλευρά του, ο Δημήτριος Κέφαλος (S+K Architects & Partners) επισημαίνει πως «στα μπάνια, ο σύγχρονος φωτισμός από την οροφή προσδίδει νέα δεδομένα στην αρχιτεκτονική του χώρου. Ο κρυφός φωτισμός στις οροφές, τα χτιστά ράφια στους περιμετρικούς τοίχους, αλλά και γύρω και κάτω από τα έπιπλα του μπάνιου, αναδεικνύει τις υφές, τα χρώματα και τα υλικά που έχουμε επιλέξει με τον καλύτερο τρόπο. Ελαχιστοποιούνται οι αρμοί στις τοιχοποιίες και τα δάπεδα, είτε με τη χρήση μεγάλων πλακιδίων είτε με την εφαρμογή τεχνοτροπιών όπως η πατητή τσιμεντοκονία. Η κουζίνα είναι ένας χώρος συνύπαρξης της οικογένειας, των φίλων και της παρέας. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής επιτάσσει την παρασκευή γρήγορων συνταγών. Ωθούμε τους χρήστες να συμμετέχουν περισσότερο βάζοντας στο επίκεντρο την παρασκευή πάνω σε έπιπλα “island”».

Τέλος, ο Ανδρέας Μαρίνης ξεχωρίζει πως «στον χώρο της κουζίνας, ο φούρνος, ανεξάρτητα από τις εστίες, συνδυάζεται με φούρνο μικροκυμάτων σε ενιαία στήλη η οποία ενσωματώνεται μαζί με τροφοθήκη σε συστοιχία ντουλαπών. Πρόκειται για ενιαίο όγκο χωρίς πάγκο όπου μπορεί να βρει θέση και το ψυγείο. Ο νεροχύτης τοποθετείται κάτω από παράθυρο, αλλά επίσης βρίσκει θέση και σε νησίδα. Εναλλακτικά, στη νησίδα μπορεί να υπάρχουν οι εστίες και παράλληλα να υπάρχει χώρος για σκαμπό μεσαίου ύψους για καθημερινή χρήση.

Στα κουτιά της κουζίνας χρησιμοποιούνται -για ευκολία στην πρόσβαση- συρόμενοι χειροκίνητοι ή μηχανοκίνητοι μηχανισμοί, ενώ στα άνω ντουλάπια τοποθετούνται και πορτάκια με κουμπάσο. Στο λουτρό, για οικονομία χώρου, προτιμάται η ντουζιέρα η οποία πλαισιώνεται από σταθερά και κινητά κρύσταλλα. Συχνή επιλογή είναι η τοποθέτηση κρεμαστής λεκάνης με εντοιχισμένο καζανάκι, αφήνοντας το δάπεδο ελεύθερο για τη καθαριότητα του χώρου. Εντοιχισμένες μπορεί να είναι επίσης και οι μπαταρίες, ενώ κρεμαστά τοποθετούνται το ντουλάπι νιπτήρα και η θερμαντική πετσετοκρεμάστρα. Στη σύνθεση των ντουλαπιών και επιφανειών η τάση είναι να δημιουργούνται ξεκάθαροι όγκοι με κοινά χαρακτηριστικά και ενιαίες ζώνες υλικών, με ένα ή δύο είδη πλακιδίων σε μεγάλες διαστάσεις», καταλήγει.

Σχεδιάζοντας τους εργασιακούς χώρους του μέλλοντος

Πανδημία, τεχνολογία και design: Οι νέες συνθήκες, οι τάσεις που επικρατούν και οι επιλογές των αρχιτεκτόνων αναφορικά με τον σχεδιασμό των γραφείων.
Ο εργασιακός χώρος είναι, μετά την οικία, το σημαντικότερο σημείο συνάντησης των ανθρώπων. Οι νέες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία όμως, με κύριο στόχο τη διαφύλαξη της υγείας, και οι ψηφιακές μέθοδοι εργασίας ήταν αναμενόμενο να επηρεάσουν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό. Το πώς μας το εξηγούν καταξιωμένοι αρχιτέκτονες και το αποδεικνύουν με τα έργα τους.

Ο αντίκτυπος της πανδημίας
Όπως σε όλους τους τομείς, έτσι και στην εργασία η πανδημία ενέσκηψε ραγδαία επιβάλλοντας αλλαγή των όρων και όσων θεωρούσαμε δεδομένα. Η αρχιτεκτονική δεν άργησε να ανταποκριθεί στο κάλεσμα και στις προκλήσεις των καιρών. Το μέλλον των γραφείων βρίσκεται πλέον κάτω από το μικροσκόπιο, σύμφωνα με την αρχιτέκτονα Μαρίκα Μαυρολέων του γραφείου A&M Architects, και αναζητά τη νέα σχεδιαστική του μορφή. «Η τηλεργασία ή αλλιώς “Work from Ηome”, έγινε ο νέος καθημερινός κανόνας, το νέο περιβάλλον. Πολλοί είναι αυτοί που μετατρέπουν χώρους της κατοικίας σε γραφείο καταφέρνοντας να βρουν την ίδια παραγωγικότητα, ενώ άλλοι αναγνωρίζουν την ανάγκη συνύπαρξης σε έναν κοινό συνεργατικό χώρο που προσφέρει, πέρα από τις εγκαταστάσεις, ευκαιρίες για κοινωνικοποίηση, innovation και ανταλλαγή ιδεών.

Με τα νέα δεδομένα, ένας νέος σχεδιασμός έρχεται να εστιάσει στην ποιότητα των γραφειακών χώρων, αλλά και στη δημιουργία ενός υβριδικού περιβάλλοντος που προσαρμόζεται γρήγορα στις αλλαγές. Έτσι, τα γραφεία θα γίνονται όλο και πιο ελκυστικά για να μπορούν να υποδέχονται τους εργαζόμενους, προσφέροντας υποδομές που δεν μπορούν να βρεθούν στο σπίτι. Προβλέπεται μία ενδιαφέρουσα ανάπτυξη των γραφειακών χώρων, που θα είναι ικανή να αλλάζει μορφή ‘‘συν τω χρόνω’’ και ίσως και κατά τη διάρκεια της ημέρας», δηλώνει στο Architect.

Για τον Δημήτρη Ποτηρόπουλο, αρχιτέκτονα και επικεφαλής του αρχιτεκτονικού γραφείου Potiropoulos+Partners, εξαιτίας της πανδημίας ο εργασιακός χώρος έχει αποκτήσει ρευστά και ευμετάβλητα χαρακτηριστικά. «Στις ημέρες μας η σχέση κτιρίων/χώρων γραφείων και τρόπου εργασίας βρίσκεται σε επαναδιαπραγμάτευση, καθώς η πανδημία άλλαξε τα δεδομένα μεταβάλλοντας τα μέσα και τη φύση του. Με την ψηφιακή διασύνδεση ο τυπικός χώρος εργασίας, όπως τον γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, εγκαταλείπεται προσωρινά και μεταφέρεται στο σπίτι, τα όρια του προσωπικού χρόνου είναι πλέον ασαφή, μπορεί κανείς να δουλέψει όπου και αν βρίσκεται. Η προσαρμογή μας σε αλλαγές -όπως συνέβη με την τηλεργασία- φαίνεται ότι θα υπάρχει στο μέλλον ακόμη συχνότερα λόγω των συνεχώς μεταβαλλόμενων συνθηκών που θα προκαλέσει η 4η βιομηχανική επανάσταση.

Όλα αυτά μας κάνουν να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη για χώρους με δυνατότητα μετατρεψιμότητας, αντί για ένα στατικό γραφειακό περιβάλλον οδηγούμαστε σε ένα ρευστό πλαίσιο που θα μπορεί να ενσωματώνει πολλαπλές αλλαγές. Με την περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και τη σύγκλιση του ψηφιακού με το φυσικό περιβάλλον, οι έννοιες του χώρου και της  “φυσικής” παρουσίας είναι πολύ πιθανό να τεθούν σε νέα βάση», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Ο Τάσος Γεωργαντζής, αρχιτέκτων και επικεφαλής του γραφείου Urban Soul Project, περιγράφει τις τεχνικές δυσκολίες που προέκυψαν αλλά και την ανάγκη δημιουργίας ελκυστικότερων – λιγότερο «σκληρών»- χώρων. Όπως υπογραμμίζει: «Η πανδημία ως υγειονομική συνθήκη και η καραντίνα που ήρθε ως συνέπεια, δημιούργησαν την ανάγκη επαναπροσδιορισμού των αναγκών και των απαιτήσεων που έχουμε από τους χώρους, κλειστούς και ανοιχτούς, προσωπικούς και συλλογικούς. Στους γραφειακούς χώρους, λόγω των αλλαγών που εφαρμόστηκαν στον τρόπο εργασίας, οι αλλαγές επηρέασαν όλα τα στάδια σχεδιασμού: από τη χωροθέτηση και τη διαρρύθμιση, μέχρι την επιλογή υλικών. Οι πρώτες ανάγκες που αναδείχθηκαν είναι τεχνικές: ελεγχόμενη είσοδο στα κτίρια, ευελιξία και αποστάσεις ανάμεσα στα γραφεία, εξελιγμένα συστήματα καθαρισμού επιφανειών και αέρα, χρήση αυτοματισμών για την αποφυγή επαφών.

Επιπλέον, λόγω της καθιέρωσης της τηλεργασίας χρειάστηκε να βρεθούν τρόποι ώστε να εξισωθεί η ψηφιακή με τη φυσική παρουσία. Δημιουργήθηκε έτσι η ανάγκη πολυλειτουργικών χώρων που διευκολύνουν το υβριδικό μοντέλο. Τέλος, με τη σταδιακή επιστροφή των εργαζόμενων που δούλευαν από το σπίτι τους, στους γραφειακούς χώρους, δημιουργήθηκε η ανάγκη για λιγότερο “σκληρούς” χώρους. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις δηλαδή όπου οι εργαζόμενοι προτιμούν να εξακολουθήσουν να εργάζονται από το σπίτι τους και οι εταιρείες επιχειρούν, σχεδιάζοντας νέους, ελκυστικότερους χώρους να τους επαναφέρουν».

Το «αποτύπωμα» του co-working
Πώς επιτυγχάνεται όμως σχεδιαστικά το co-working, η τάση που έχει γίνει γνωστή διεθνώς και στη χώρα μας ως η προσπάθεια συνύπαρξης, συνεργασίας και παράλληλης διαφύλαξης της ιδιωτικότητας μεταξύ διαφορών επαγγελματικών ειδικοτήτων;
«Ο σχεδιασμός co-working χώρων είναι ανθρωποκεντρικός. Σκοπός είναι να δημιουργείται ένα ελκυστικό περιβάλλον εργασίας, το οποίο θα φιλοξενεί αρκετούς ανθρώπους, ακόμη και διαφορετικών ειδικοτήτων, που μπορούν να δουλέψουν παράλληλα, απομονωμένοι ή σε ομάδες. Το βασικό ζήτημα λοιπόν σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι η ευελιξία», επισημαίνει ο κ. Γεωργαντζής, συμπληρώνοντας: «Οι κατασκευές πρέπει να είναι πολυμορφικές, κινητές και ελαφριές ώστε ο καθένας να έχει τη δυνατότητα να οργανώσει τον χώρο του, ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες του με τον βέλτιστο τρόπο.

Παράλληλα, είναι απαραίτητη η πρόβλεψη συστημάτων και η επιλογή υλικών που περιορίζουν τα μειονεκτήματα της επαγγελματικής συμβίωσης, όπως για παράδειγμα ο θόρυβος. Η ανάπτυξη ηχοαπορροφητικών υλικών και κατασκευών είναι σε διαρκή εξέλιξη. Οι co-working χώροι είναι συλλογικοί και εν δυνάμει ατομικοί, αυτό είναι το στοίχημα».

Από την πλευρά του, ο κ. Ποτηρόπουλος, σχολιάζοντας την επιλογή μικρών νεοσύστατων επιχειρήσεων, ελεύθερων επαγγελματιών, ή ψηφιακών νομάδων να εργάζονται σε μεγαλύτερους open plan χώρους και να επωφελούνται ο ένας από τον άλλο αναπτύσσοντας έργα από κοινού, εκτιμά: «Στο πλαίσιο αυτό διατίθενται σε κοινή χρήση χώροι εργασίας και υποδομές -όπως: αίθουσες συσκέψεων, δίκτυα, εκτυπωτές, τηλέφωνα, κ.λπ.- για ορισμένο χρονικό διάστημα, σε συνδυασμό διαφορετικών επαγγελμάτων/ειδικοτήτων, και με ελαστικότερο επίπεδο δέσμευσης. Η λογική της ευελιξίας και της προσαρμοστικότητας αποτελεί εδώ τη βάση του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού αναδεικνύοντας την τόσο πολύτιμη για τη δημιουργικότητα έννοια της ομάδας -δηλαδή της ανταλλαγής ιδεών- και της ‘‘απρογραμμάτιστης επαφής’’.

Η χωρική εμπειρία ολοκληρώνεται μέσα από τη δυναμική διαδραστική σχέση που αναπτύσσουν οι χρήστες με το χαλαρό κτιριακό περιβάλλον αλλά και μεταξύ τους, είτε κατά την εργασία τους, είτε συζητώντας τις προτάσεις και σκέψεις τους σε κάποιο αναπαυτικό καθιστικό, είτε πίνοντας απλά ένα φλιτζάνι καφέ σε ένα διάλειμμα».

Η κυρία Μαυρολέων εστιάζει στη διασυνδεσιμότητα που θα προκύψει από το co-working, αλλά και σε εκείνα τα χαρακτηριστικά που ενισχύουν μια σωστή γραφειακή κουλτούρα και ένα ευέλικτο εργασιακό περιβάλλον. Ή αλλιώς με δικά της λόγια: «Ενώ η ευελιξία επιτρέπει στον χρήστη να είναι πιο παραγωγικός και να συνεργάζεται πιο ομαλά, η παρουσία της τεχνολογίας θα επηρεάσει θετικά την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας. Νέα συστήματα που εξυπηρετούν το υβριδικό μοντέλο, έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους προσφέροντας αισθητή βελτίωση στην ημερήσια οργάνωση ενός εργαζομένου στο γραφείο.

Λογισμικό που δίνει τη δυνατότητα booking σε workstations, meeting rooms και άλλους κοινόχρηστους χώρους, θα επιτρέψει ευελιξία στην διαχείριση του εμβαδού των γραφείων και στη συνύπαρξη πολλών ανθρώπων κάτω από την ίδια στέγη χωρίς τους κινδύνους του υπερπληθυσμού σε έναν χώρο.

Οι εργαζόμενοι θα είναι ευτυχείς και πιο αποτελεσματικοί έχοντας τον έλεγχο του πότε, πού και πώς θα λειτουργούν, ακόμη και με το πόσο συνεργατικά, ή απομονωμένα, θα δουλέψουν μέσα στην ημέρα. Από την άλλη, όσο η εργασία από το σπίτι και οι εξωτερικές συνεργασίες γίνονται πιο δημοφιλείς, η τεχνολογία θα είναι ο κινητήρας που θα προωθήσει αυτές τις τάσεις στο μέλλον κάνοντας το γραφείο έναν ελκυστικό προορισμό. Smart συσκευές, οπτικοακουστικά συστήματα, cloud computing, συνεργατικές εφαρμογές και άλλες τεχνολογίες θα βελτιώσουν την ευελιξία εντός και εκτός του φυσικού χώρου εργασίας ενώ οι τεχνολογικές υποδομές δεν θα χρειάζεται να αλλάζουν για κανένα από τα σενάρια εργασίας».

«Τα υλικά που προσφέρουν αντιμικροβιακή προστασία δίνουν λείες επιφάνειες, χωρίς πόρους, και συνήθως πρόκειται για τεχνητά υλικά όπως ο τεχνογρανίτης, το τεχνομάρμαρο και το laminate. Ακόμη, φυσικά υλικά που έχουν αντιμικροβιακή προστασία είναι τα κεραμικά και πορσελάνινα πλακάκια, ενώ ιδιαίτερα διαδεδομένος είναι και ο χαλκός. Ένα άγνωστο υλικό, που έχει σχετική αντιμικροβιακή δράση είναι το χαρτόνι, ενώ τέλος υπάρχουν (και κατασκευάζονται περισσότερα) υφάσματα με αντιμικροβιακή δράση που αποτρέπουν την ανάπτυξη βακτηρίων και ιών στην ύφανσή τους».

Τάσος Γεωργαντζής, Urban Soul Project
«Με περισσότερο από το 50% του προσωπικού εταιρειών να ακολουθεί το υβριδικό μοντέλο και της εργασίας από το σπίτι, οι χώροι των γραφείων στρέφονται όλο και πιο πολύ στον όρο Resimercial, συνδυασμός των λέξεων residential και commercial. Χώροι προσαρμοσμένοι να φιλοξενήσουν πολλές διαφορετικές δραστηριότητες σε home comfort περιβάλλον, θα μοιάζουν όλο και περισσότερο με οικιακούς χώρους που εναρμονίζονται με βάση τις ανάγκες του εργαζομένου, δίνοντας κίνητρο για επιστροφή στο φυσικό εργασιακό περιβάλλον».

Μαρίκα Μαυρολέων, A&M Architects
«Κάθε προϊόν που φέρει το οικολογικό σήμα πληροί αυστηρές προδιαγραφές που ελέγχονται και πιστοποιούνται από επίσημους φορείς. Αντίστοιχα, αντιμικροβιακά είναι τα υλικά που λόγω της σύστασής τους αποτρέπουν τα μικρόβια να αναπτυχθούν στην επιφάνειά τους. Συμβάλλοντας στην επίτευξη καλύτερων συνθηκών υγιεινής σε χώρους παροχής υγειονομικών υπηρεσιών, σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, σχολεία, παιδικούς σταθμούς, γυμναστήρια, και γενικά όπου απαιτούνται περισσότερο ασηπτικές επιφάνειες. Τα αντιμικροβιακά προϊόντα πιστοποιούνται από ανάλογους φορείς.  Τέτοια φυσικά δομικά υλικά μεταξύ άλλων είναι το μπαμπού, το ξύλο, το δέρμα, το μαλλί, το σιζάλ, η γιούτα και ο χαλκός, ενώ υπάρχουν και ορισμένα τεχνητά, όπως μη πορώδεις πέτρες, υφάσματα, κ.ά., με αντιμικροβιακές ιδιότητες».
Δημήτρης Ποτηρόπουλος, Potiropoulos+Partners

Γραφειακοί χώροι που ξεχωρίζουν

Project “X” by Potiropoulos+Partners: Μείξη και διάδραση λειτουργιών και χώρων
Η αφετηρία του σχεδιασμού που αφορά το ερευνητικό, εκπαιδευτικό, συνεδριακό και αθλητικό κέντρο της Elpen Α.Ε. στο Επιχειρηματικό Πάρκο Σπάτων βασίζεται στην εισαγωγή αναφορών, σε σχέση με την ερμηνευτική τους μεταφορά, που προκύπτουν από την ανάλυση των συνδυασμένων λειτουργιών και του Τόπου. Βασική συνθετική επιλογή αποτέλεσε η επινόηση χειρονομιών που αντιμετωπίζουν το κτίριο όχι στενά ως λειτουργία, αλλά σαν ένα σύνολο πολλαπλών διαδραστικών εμπειριών. Στο πλαίσιο αυτό, η έννοια του «χρωμοσώματος» (“Χ”), και αντίστοιχα του «εγκεφάλου», ως πρωταρχικών μερών κάθε ζώντος οργανισμού, ενσωματώνεται αλληγορικά στην επεξεργασία της «ιδέας» μέσα από την ρευστότητα/διάδραση των διαφορετικών χώρων-ενοτήτων.

Προσέγγιση, η οποία παραπέμπει στην θέση ότι ο αρχιτεκτονικός χώρος –καθώς ανανεώνεται, επαναχρησιμοποιείται, μετασχηματίζεται– δεν είναι «ουδέτερος», ούτε «αδρανής», αλλά σε δυναμική κατάσταση. Σε μία δεύτερη ανάγνωση, η κλιμακωτή απόληξη της τραπεζοειδούς στέψης/ορόφου του κτιριακού όγκου θυμίζει εδώλια αρχαίου θεάτρου και ταυτόχρονα κερκίδα γηπέδου, θεματοποιώντας τις δράσεις που σχετίζονται με τον πολιτισμό και την άθληση. Η διάσταση αυτή, του πολιτιστικού και αθλητικού ιδεώδους –πάντα παρούσα στην δημόσια συζήτηση, αλλά όχι και στον υλικό χώρο– όφειλε να είναι πρόδηλη στον συνθετικό χειρισμό. Σε τρίτη ανάγνωση, οι δύο οφιοειδείς υποκείμενοι όγκοι, με τα φυτεμένα δώματα, παραπέμπουν σε εδαφικές εξάρσεις, τις οποίες διαχωρίζει ένα «φαράγγι-επίμηκες αίθριο» που έλκει την φύση βαθιά στο εσωτερικό του κτιρίου. Το έργο έχει βραβευτεί με το διεθνές βραβείο αρχιτεκτονικής «Iconic Award Winner 2021» του German Design Council.

Prodea Headquarters by Urban Soul Project: Σύγχρονος τεχνολογικά χώρος που σέβεται την ιστορικότητά του
Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του νέου κτιρίου γραφείων της PRODEA, έκτασης 3500 τετραγωνικών στο κέντρο της Αθήνας, είχε δύο βασικούς στόχους: την επέμβαση σε ένα προπολεμικό κτίριο, με διατηρητέα όψη αλλά και έντονα διακοσμητικά στοιχεία που αποφασίστηκε να αποκατασταθούν ώστε να διατηρηθούν και δεύτερον, την μετατροπή του ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των σύγχρονων γραφειακών χώρων και δεύτερον την συμβατότητα του κτιρίου με δύο ισχυρά, πρότυπα προδιαγραφών LEED και WELL.Συνολικά, η σχεδιαστική προσέγγιση χαρακτηρίζεται από την ισορροπία συγχρονικότητας και διαχρονικότητας, στον προγραμματισμό, την χωροθέτηση, την υλικότητα, την παρουσία εξελιγμένων τεχνολογικών εφαρμογών, και τέλος την ανάγκη συμβατότητας ενός αισθητικά προηγμένου περιβάλλοντος, με την λειτουργία ενός σύγχρονου τεχνολογικά χώρου.

Booking.com new offices by A&M Architects: Ευελιξία και ευεξία στο γραφείο
Τα νέα γραφεία της Booking.com αντικατοπτρίζουν τον προορισμό μιας μοναδικής εμπειρίας για τους εργαζόμενους και τους επισκέπτες τους. Μια μικρογραφία της πόλης. Όλος ο σχεδιασμός βασίστηκε στον τοπικό χαρακτήρα και ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην οπτική ταυτότητα με αφετηρία την είσοδο των χώρων γραφείων της Booking.com όπου η illustrator “natasouko” δημιούργησε murals, ενώ η σήμανση και οι γραφιστικές εφαρμογές σχεδιάστηκαν από το τμήμα A&M Graphics ενισχύοντας την κεντρική ιδέα. Ο σχεδιασμός των γραφείων έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός playful και ευέλικτου χώρου εργασίας, ο οποίος ακολουθεί τις σύγχρονες προδιαγραφές, συμβάλλει στο “wellbeing” του χρήστη με την τοποθέτηση πρασίνου και ελαχιστοποιεί το ενεργειακό αποτύπωμα στον πλανήτη μας μέσω των βιώσιμων υλικών κατασκευής (ανακυκλωμένα – ανακυκλώσιμα) και την εφαρμογή της προσαρμοστικής τεχνολογίας.

Τα καλύτερα έργα ξενοδοχειακού σχεδιασμού: Οι νικητές των 100% Hotel Design Awards

Οι αρχιτέκτονες και σχεδιαστές είχαν την ευκαιρία να προβάλουν το έργο τους στους πιο δυναμικούς επαγγελματίες από τον τομέα του τουρισμού: Hoteliers, Travel Agents, Tour Operators, Media, Construction Companies, Financial Consultants, Marketing Managers και άλλες ειδικότητες του χώρου.

Μετά από δύο χρόνια αναγκαστικής απουσίας, εξαιτίας των συνθηκών που διαμόρφωσε η πανδημία, η premium έκθεση για ξενοδόχους και villa owners, το 100% Hotel Show, επέστρεψε σηματοδοτώντας την επαναφορά των ξενοδοχειακών εκθέσεων. Στο πλαίσιο της έκθεσης, λοιπόν, διεξήχθησαν και τα 100% Hotel Design Awards που ανέδειξαν τις νέες τάσεις στον ξενοδοχειακό αρχιτεκτονικό σχεδιασμό και επιβράβευσαν τις πρακτικές που δημιουργούν ανταγωνιστικά ξενοδοχεία, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού.

Οι νικητές Καλύτερο Resort: The Olivar Suites
Με κεντρικό υπόβαθρο έναν ελαιώνα αιώνων και μια εντυπωσιακή παραλία στην περιοχή «Μεσογγή» του δήμου Κέρκυρας, διαμορφώθηκε η ξενοδοχειακή μονάδα Olivar Suites 120 σουιτών και κοινόχρηστων κτιρίων –κτίριο υποδοχής, εστιατόριο, χώροι Spa, αναψυκτήριο και κατάστημα-, συνολικής δόμησης 7.350 τ.μ. σε έκταση συνολικού εμβαδού 26.500 τ.μ., ήπιας κλίσης, έντονης βλάστησης και άμεσης πρόσβασης στη θάλασσα. Η μοντερνιστική αρχιτεκτονική γλώσσα συνδιαλέγεται με στοιχεία τοπικής μορφολογίας. Ξύλινες πέργκολες και έντονη φύτευση προσφέρουν σκίαση στους εξωτερικούς χώρους. Οι χρωματισμοί των υλικών είναι γαιώδεις. Διατηρείται μια απλή, καθαρή παλέτα που απαρτίζεται από λιθοδομές, εμφανές σκυρόδεμα, φυσικά επιχρίσματα, ξύλα και μέταλλα, ώστε να αφομοιωθεί περαιτέρω η επέμβαση στο φυσικό τοπίο.
Εταιρεία: Audo | Κ. Σκρουμπέλος – Φ. Σκρουμπέλος και Συνεργάτες Ο.Ε.
Φωτογράφος: Χρήστος Δράζος

Καλύτερο City Style Hotel: The Modernist, Athens
Το The Modernist Athens στεγάζεται σε ένα κτίριο της μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής και της μαζικής ανοικοδόμησης της δεκαετίας του 1950, που αποτελεί ένα αστικό κτίριο με καθαρή γεωμετρία και αυστηρό κάνναβο στις όψεις, ενώ χωρίζεται σε Υπόγειο, Ισόγειο, έξι Ορόφους και Roof Garden. Ο λιτός διάκοσμος στις όψεις με σοβά και σκοτίες αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής της εποχής. Στο Modernist Athens υπάρχει σχεδιαστική ελευθερία ως προς τις εσωτερικές διαρρυθμίσεις, έτσι υπάρχει η δυνατότητα για περισσότερους κοινόχρηστους χώρους, όπως π.χ. γυμναστήριο. Όλα τα facilities ακολουθούν το ύφος και των υπόλοιπων χώρων, ώστε να αποτελούν ένα σύνολο.
Εταιρεία: Formrelated Architecture Studio
Φωτογράφος: Ιωάννα Ρουφοπούλου

Καλύτερη Villa: Herbs Villa (in Ekies All Senses Resort)
Η Herbs Villa βρίσκεται στο περιβάλλον του ξενοδοχειακού συγκροτήματος Ekies All Senses Resort στη Χαλκιδική και αποτελεί έναν ξεχωριστό χώρο κατοίκισης μέσα σε έναν κήπο με βότανα και μεγάλες αυλές. Η συνολική φιλοσοφία βασίζεται στην επαφή του χρήστη με τη φύση και στην ενσωμάτωση των υπαιθρίων χώρων στην καθημερινότητά του. Τα ανοίγματα στις όψεις με τα εσωτερικά ξύλινα παντζούρια αφήνουν το φως να μπει στον χώρο, δημιουργώντας ένα παιχνίδι με επιλεγμένα κάδρα και θεάσεις προς τους κήπους.  Το δάπεδο που έχει επιλεγεί στο ισόγειο είναι η ντόπια πέτρα Λακκώματος στη φυσική της απόχρωση με πατίνα παλαίωσης, ενώ στον όροφο έχουν τοποθετηθεί μεγάλα ξύλινα πάνελ. Οι υφές ακολουθούν μια γήινη χρωματική παλέτα σε συνέχεια με τις αποχρώσεις της πέτρας.
Εταιρεία: Agarch+ Architects
Φωτογράφος: Anima Vision / Νίκος Κοντοσταυλάκης

Καλύτερο Boutique Style Hotel: Monsieur Didot
Το Babatchas Design Studio παρουσίασε την αναγέννηση του Monsieur Didot, ενός Boutique Hotel που χαρίζει στον επισκέπτη ένα μυστικιστικό ταξίδι στη διαχρονική γοητεία της τέχνης και τη μοναδική αίσθηση της παλιάς Αθήνας. Οι εσωτερικοί χώροι σχεδιάστηκαν από το Babatchas Design Studio, έχοντας κατά νου να γίνουν οι λιγότερες δυνατές επεμβάσεις στους αρχικούς χώρους του κτιρίου. Σκοπός ήταν να επιτευχθεί η νέα λειτουργία του ως Boutique ξενοδοχειακής μονάδας, διατηρώντας στο επίκεντρο το κύριο χαρακτηριστικό των νεοκλασικών κτιρίων: Την κλιμάκωση της διαδρομής του επισκέπτη μέσα από μια αλληλουχία εντυπωσιακών, εναλλασσόμενων, ψηλοτάβανων χώρων, που αποκαλύπτουν ακόμα και παλιές, διακοσμημένες οροφές, τις οποίες ανακάλυψαν οι συντηρητές του ξενοδοχείου στον χώρο της εισόδου.
Εταιρεία: Babatchas Design Studio
Φωτογράφος: Ιωάννα Ρουφοπούλου

Καλύτερο Luxury Apartment: Santorini Sky
Το Santorini Sky βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο του Προφήτη Ηλία στη νοτιοδυτική πλαγιά του βουνού, 550 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, με πανοραμική θέα σε όλο το νότιο τμήμα του νησιού και το Αιγαίο πέλαγος. Η σύνθεση αποτελείται από τρεις υπόσκαφες κτιριακές οντότητες, που φιλοξενούν στο σύνολό τους 6 αυτόνομα πολυτελή διαμερίσματα. Το Santorini Sky σχεδιάστηκε σε μια γραμμική διάταξη παράλληλα με το φυσικό ανάγλυφο του εδάφους. Σκοπός του σχεδιασμού ήταν η μείωση του μεγέθους της παρέμβασης και η βέλτιστη δυνατή ένταξη των υπόσκαφων κτηρίων στην τοπογραφία της πλαγιάς. Σχεδόν έναν χρόνο μετά την ολοκλήρωση του έργου, η βλάστηση γίνεται σταδιακά μέρος του τοπικού οικοσυστήματος γεμάτου από λεβάντες, θυμάρι και δενδρολίβανο, επιτρέποντας στο κτίριο να γίνει μέρος του τοπίου.
Εταιρεία: Βασίλης Ζώρζος
Φωτογράφος: Γιώργος Φάκαρος, Θεμιστοκλής Καλτσίδης, Νίκος Κορακάκης

Καλύτερο Δωμάτιο / Μπάνιο & Καλύτερο Lobby/Foyer/Reception: Kalesma
Το Κάλεσμα είναι καρπός της στενής συνεργασίας μεταξύ K-Studio, Studio Bonarchi και των ιδιοκτητών του ξενοδοχείου, που συγκεράζει τον μοντερνισμό με την τοπική παράδοση, σε μια πρόταση που επανακαθορίζει τη μυκονιάτικη φιλοξενία, προσφέροντας μια χαλαρή εμπειρία της ζωής στο νησί. Αγκαλιάζοντας την ωμή ομορφιά του ξερού βραχώδους τοπίου και του χαρακτηριστικού μπλε της θάλασσας, και με έμπνευση την απλή ειλικρίνεια της παράδοσης του νησιού, σχεδιάστηκε ένα «χωριό» από λευκά σοβατισμένα κτίσματα, αραδιασμένα σαν να σκαρφαλώνουν στην πλαγιά, γύρω από μια κεντρική πλατεία από κοινόχρηστους χώρους. Η παράδοση, η ιστορία και το αλώνι στάθηκαν αφετηρίες που υπαγόρευσαν την ανάγκη ενός στοιχειώδους διαλόγου μεταξύ του μοναδικού περιβάλλοντος και των εσωτερικών χώρων, ώστε αυτά να συνδεθούν άρρηκτα.
Εταιρεία: K-Studio, Δημήτρης & Κωνσταντίνος Καραμπατάκης + Studio Bonarchi, Βαγγέλης Μπόνιος
Φωτογράφος: Γιώργος Κορδάκης, Βαγγέλης Πατεράκης

Καλύτερος Περιβάλλων Χώρος: Native Beach Villa by Elafonissi Villas
Μια μικρή κατοικία πάνω σχεδόν στη θάλασσα, ενταγμένη στο τοπίο σε «συνομιλία» με τη φύση. Η μελέτη της κατοικίας ξεκίνησε το 2017 και τελείωσε το 2018, ενώ η κατασκευή διήρκεσε δύο χρόνια, από το 2019 έως το 2020. Χρησιμοποιήθηκαν φυσικά υλικά από την περιοχή, τοπική πέτρα, μέταλλα σε χρώμα της σκουριάς, ξύλα-κλαδιά καστανιάς, κουρασανίτ σε χρώμα του εδάφους εξωτερικά και γκρίζο εσωτερικά, πλάκες τύπου πέτρας στα δάπεδα, βουρτσισμένο ιρόκο στα κουφώματα. Το εξωτερικό δάπεδο είναι από «πατημένο» χώμα και πελεκητή πέτρα της περιοχής. Ένα καθαρό ορθογώνιο deck ορίζει το εξωτερικό καθιστικό και καταλήγει σε εξέδρα πάνω από τη θάλασσα.
Εταιρεία: Paly Architects
Φωτογράφος: Γιώργος Αναστασάκης

Καλύτερο All Day Restaurant: Pallas Philocaly (Restaurant)
Το κτίριο βρίσκεται στην Ακτή Τομπάζη, στο παραλιακό μέτωπο της Παλιάς Πόλης των Χανίων. Η πρόσοψη του κτιρίου είναι σε επαφή με τη λιμενική ζώνη και η νότια πλευρά του με τον λόφο Καστέλι. Ζητούμενο της αρχιτεκτονικής μελέτης και της μελέτης διακόσμησης ήταν να μετατραπεί ο χώρος σε επιχείρηση μαζικής εστίασης πλήρους γεύματος και πώλησης αγαθών. Η μελέτη διακόσμησης σκοπό έχει την ανάδειξη των δομικών στοιχείων του κτιρίου, διαμέσου ενός αρμονικού συνδυασμού, παλαιών και νέων υλικών και τεχνικών. Τα υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι κυρίως το μωσαϊκό, το μάρμαρο και το μασίφ ξύλο με μπρούτζινες λεπτομέρειες.
Εταιρεία: Δημιουργική ΕΠΕ
Φωτογράφος: Νίκος Ιγγλεζάκης

Καλύτερο Κέντρο Ευεξίας: Aeonic Suites and Spa
Χωροθετημένο στον Κόλπο του Κόρφου, στη δυτική πλευρά του νησιού της Μυκόνου, το Aeonic Suites and Spa αποτελεί μια νέα ξενοδοχειακή πρόταση πολυτέλειας, που ανταλλάσσει την υπερβολή για αυθεντικότητα με την ελκυστικότητα για εκλεπτυσμό. Η σχεδιαστική φιλοσοφία ξεχωρίζει σε καθαρούς μοντέρνους χώρους, με χωρικές «στιγμές», οι οποίες εξαίρουν την ομορφιά του ατελούς. Αφιερωμένο στην έννοια του σύγχρονου μινιμαλισμού, τα χρώματα, τα σχήματα και οι υφές αποφεύγουν την υπερβολή και την ποσότητα, συνθέτοντας ισορροπημένους  χώρους οι οποίοι αποπνέουν μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης μέσω της απλότητας. Εξωστρεφείς και κοινωνικοί, τόσο ο χώρος εστίασης όσο και η διαμόρφωση του καθιστικού στρέφονται προς τον περιβάλλοντα χώρο, απολαμβάνοντας τη θέα του πλούσιου κήπου και της θάλασσας.
Εταιρεία: Stones and Walls
Φωτογράφος: Μυρτώ Ιατροπούλου

Ειδικό Βραβείο Μη Υλοποιημένου Έργου: The Green Luxury Villas
Το συγκρότημα κατοικιών The green luxury villas επιχειρεί να προτείνει μια εμπειρία διαμονής που συνδυάζει τα χαρακτηριστικά του πολιτισμικού και φυσικού τοπίου της Μυκόνου με ένα σύνολο πολυτελών παροχών και ανέσεων. Το συγκρότημα αποτελείται συνολικά από οκτώ ανεξάρτητα κτίρια -επτά κτίρια κατοικίας (βίλες) δύο έως πέντε δωματίων, και ένα κτίριο υποδοχής και εστιατορίου. Τα κτίρια αναπτύσσονται στο ανάγλυφο του οικοπέδου, έτσι ώστε ο κάθε χώρος να απολαμβάνει τη μέγιστη δυνατή θέα προς τη θάλασσα. Κάθε κτίριο αποτελείται από συνθέσεις δύο ή τεσσάρων λευκών όγκων, μία ορθογωνικού σχήματος, πλάκα από θραπιναριστό σκυρόδεμα και φυτεμένο δώμα, η οποία εδράζεται πάνω στους λευκούς όγκους και σε κάποιες περιπτώσεις από έναν όροφο σε χαμηλότερο επίπεδο από εμφανή λιθοδομή.
Εταιρεία: Χωρογράφοι
Φωτογράφος: 500s studio

Ειδικό βραβείο καλύτερης φωτογράφισης: Olea All Suite Hotel
Το Olea All Suite Hotel, σκαρφαλωμένο στην πλαγιά ενός καταπράσινου λόφου με θέα το απέραντο μπλε του Ιονίου, είναι ένα σύνολο από σουίτες όπου συνδυάζονται με μοναδικό τρόπο οι βασικές αρχές της μεσογειακής αρχιτεκτονικής με επιλεγμένα στοιχεία τροπικού μοντερνισμού. Ένα σύνολο που έχει αποσπάσει βράβευση για το design του, αποπνέοντας σύγχρονη κομψότητα και λιτή πολυτέλεια. Φωτογραφικά εμπνευστήκαμε ένα φανταστικό σενάριο όπου το όριο ανάμεσα στη φύση και την ανθρώπινη παρουσία είναι ελεύθερο και η φιλοξενία με το φυσικό τοπίο συμβιώνουν με απροσδόκητους τρόπους.
Εταιρεία: Νίκος Κοντοσταυλάκης
Φωτογράφος: Anima Vision / Νίκος Κοντοσταυλάκης

Επαναπροσδιορίζοντας την Αθηναϊκή πολυκατοικία

Ο Παναγιώτης Παπανικολάου, Architectural Designer, καταθέτει μία ερευνητική σχεδιαστική πρόταση για το μέλλον της πολυκατοικίας της πρωτεύουσας, κλείνοντας… το μάτι στις λαϊκές κατοικίες και τις μοντέρνες πολυκατοικίες του παρελθόντος.
Ένα γεγονός που δεν χωράει αμφισβήτηση είναι πως η ραγδαία ανοικοδόμηση της Αθήνας, η οποία εκφράστηκε κυρίως μέσα από την τυπολογία της Αθηναϊκής πολυκατοικίας, συνέβη εξαιτίας των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών που επικρατούσαν τις περασμένες δεκαετίες. Χάρη στην τυπολογία της πολυκατοικίας, βρέθηκαν λύσεις σε αρκετά από τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της εποχής -κάτι που, προφανώς, είναι θετικό. Όμως, αυτή η τυπολογία της πολυκατοικίας, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν κατάφερε να προσαρμοστεί στο μεσογειακό κλίμα και τον μεσογειακό τρόπο ζωής, αγνοώντας συχνά παλαιότερες τυπολογίες που ήταν καλύτερα προσαρμοσμένες, όπως οι λαϊκές αθηναϊκές κατοικίες οι οποίες αναπτύσσονταν γύρω από τον χώρο της αυλής.

Ο χώρος της αυλής αποτελούσε τον πυρήνα της αθηναϊκής κατοικίας ανά τους αιώνες. Αυτό άλλαξε κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, όποτε και επικράτησε η πολυκατοικία ως κυρίαρχη τυπολογία του αθηναϊκού αστικού τοπίου. Η αλλαγή αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι άλλαξε η κλίμακα της πόλης και μετατοπίστηκε το κέντρο βάρους της κατοίκησης, με στόχο κυρίως να παρέχει ανέσεις οι οποίες ήταν «άγνωστες» στις παλαιότερες μορφές κατοικίας, ξεχνώντας τον τρόπο ζωής που αυτές μπορούσαν να προσφέρουν.
Το παρόν έργο λαμβάνει υπόψιν του την υφιστάμενη κλίμακα της πόλης και την ανάγκη για καθ’ ύψος δόμηση και επαναπροσδιορίζει την αθηναϊκή πολυκατοικία, με την αυλή και την απόλαυση του μεσογειακού κλίματος να αναδεικνύονται σε πυρήνα της κατοίκησης.

Το παρελθόν δείχνει τον δρόμο στο μέλλον
Η πολυκατοικία που προτείνει ο Παναγιώτης Παπανικολάου αναπτύσσεται σε μικρό κενό εντός του αστικού χώρου, επί της οδού Δημοφώντος στα Άνω Πετράλωνα, και έχει ως στόχο να ερμηνεύσει εκ νέου την αθηναϊκή πολυκατοικία, χωρίς να παραλείπει να αναφερθεί τόσο στις λαϊκές αθηναϊκές κατοικίες όσο και στις πολυκατοικίες που ανήκουν στο μοντέρνο κίνημα. Όσον αφορά γιατί επιλέχθηκε το συγκεκριμένο αστικό κενό, δύο είναι οι λόγοι. Όπως τονίζει ο ίδιος ο εμπνευστής της πρότασης, το μικρό μέγεθος και οι έντονες υψομετρικές διαφορές των γειτονικών κτιρίων, οι οποίες καλούνται να γεφυρωθούν από την πρόταση, συνιστούν μια αρχιτεκτονική πρόκληση.

Βασική σχεδιαστική παράμετρος της πρότασης είναι η αυτονομία κάθε κατοικίας και η ανάπτυξή της γύρω από τον υπαίθριο χώρο, γεγονός που παραπέμπει στις λαϊκές αθηναϊκές κατοικίες που μπορούσε να συναντήσει κανείς κατά τους προηγούμενους αιώνες. Τέλος, τα επίπεδα εναλλάσσονται και δίνεται η αίσθηση της αιώρησης, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο την οπτική αυτονομία της κάθε κατοικίας, ενώ οι μορφολογικές και χρωματικές αναφορές της πρότασης αποτελούν τον συνδετικό κρίκο με το μοντέρνο παρελθόν της Αθήνας.

Mayia Exclusive Resort & Spa: Κλασική αισθητική με οργανικές φόρμες

Ο συνδυασμός του πρασίνου, των υγρών στοιχείων και της πέτρας κυριαρχεί στο ξενοδοχειακό συγκρότημα που σχεδίασε το αρχιτεκτονικό γραφείο Delta Architects.

Ο σχεδιασμός μιας ξενοδοχειακής μονάδας δεν μπορεί να βασίζεται σε μια μονοδιάστατη οπτική, καθώς οφείλει να υπηρετήσει το όραμα και την έμπνευση, την ταυτότητα που θα εκφράσει η νέα δημιουργία, με στόχο να ικανοποιήσει τον επισκέπτη. Ή, όπως λένε στο Architect η Τατιάνα Κούππα και ο Νίκος Παπαπανούσης, «κάθε έργο έχει να διηγηθεί στους χρήστες του τη δική του, πάντα ενδιαφέρουσα, ιστορία. Η αρχιτεκτονική μας όσον αφορά το hoteling είναι πάντα διηγηματική και επιδιώκει να παραθέτει “εμπειρία” στον χρήστη, δυνατές αναμνήσεις. Έτσι, ο χρήστης ανακαλώντας μετά από καιρό την εμπειρία και μέσα από την ανάδειξη των συστατικών και στοιχείων του εκάστοτε φυσικού και της κατασκευασμένης σύνθεσης να αποζητά να επιστρέψει, να επιθυμεί να ξαναβιώσει τον χώρο, τον τόπο, τον χρόνο εκεί».

Με αυτήν ακριβώς την αρχιτεκτονική φιλοσοφία εμφορείται το Mayia Exclusive Resort & Spa, το οποίο σχεδίασαν οι Delta Architects.
Ένας χώρος γαλήνης και υψηλής αισθητικής Το Mayia Resort & Spa είναι μια νέα ξενοδοχειακή μονάδα, κατηγορίας 5 αστέρων, 500 κλινών, 250 δωματίων, εμβαδού 12.496 τ.μ. επί συνολικής έκτασης 62.480 τ.μ., η οποία βρίσκεται στην περιοχή Κιοτάρι του Δήμου Ασκληπιείου Ρόδου.

Το κύριο στοιχείο της σύνθεσης είναι ο κεντρικός άξονας που συνδέει το κτίριο κεντρικών λειτουργιών του ξενοδοχείου με τον χώρο της κεντρικής πισίνας, τα εστιατόρια, μπαρ, πλάζα και την έξοδο προς την θάλασσα. Η πορεία αυτή σηματοδοτείται με τις ορθογωνικές πύλες που καταλήγουν, μέσω μια κεντρικής σκάλας με υδάτινα στοιχεία και καταρράκτες, σε μια κεντρική πύλη στο κτίριο κεντρικών λειτουργιών στο επίπεδο του λόμπι. Όλα τα κτίσματα αναπτύσσονται κατά τέτοιο τρόπο στο επικλινές οικόπεδο ούτως ώστε να εκμεταλλεύονται όλη τη μαγευτική θέα προς τη θάλασσα, ενώ σε όλες τις πτέρυγες των δωματίων πρωταγωνιστεί το νερό με την ύπαρξη πισινών (swim-up) και υδάτινων στοιχείων παίζοντας με τον αντικατοπτρισμό των όγκων και τον ήχο του νερού.

Τα στοιχεία των όψεων ακολουθούν την αισθητική και υιοθετούν τα στοιχεία της κεντρικής πύλης. Οι όγκοι των πτερύγων τονίζονται με γωνιακές ορθογώνιες πύλες, οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους με μια λευκή κορδέλα που δένει όλο το κτίριο.
Τα διάτρητα στοιχεία σπάνε τους όγκους παίζουν με το μεσογειακό φως, το κενό και το πλήρες, συνοδεύουν τις όψεις και τα ανοικτά κλιμακοστάσια και δημιουργούν θέματα και εκπλήξεις. Τα συναντάμε και στις πέργκολες των δυο εστιατορίων της πισίνας και της πλάζας με τα καταστήματα, σαν μοντέρνα εκδοχή της ψάθας. Τις βραδινές ώρες μεταμορφώνονται σε φωτιστικά στοιχεία στον περιβάλλοντα χώρο.

Η χάραξη σχεδιαστικών σχισμών που συναντά κανείς στα σχέδια της πισίνας, στις δαπεδοστρώσεις, και στα τοιχία δίνει την αίσθηση της προοπτικής δημιουργώντας οπτικές φυγές. Στην περιοχή του μπαρ που πλαισιώνεται με ένα υδάτινο στοιχείο και του εστιατορίου πλησίον της θάλασσας δεσπόζουν δυο κελυφωτές πέργκολες.
Εκεί που το φως συναντά τη θάλασσα Εσωτερικά στο λόμπι θα βιώσει κανείς το παιχνίδι του φωτός και της σκιάς των διάτρητων στοιχείων, τις αυτοφερόμενες αψίδες που είναι η εξέλιξη των πυλών, των τοίχων από χαλίκι και την έκρηξη φωτός στην οροφή, ένας χώρος μαγευτικός σε συνδυασμό με τη θέα του γαλάζιου.

Η αρχιτεκτονική διήγηση συνεχίζεται στον χώρο του εστιατορίου όπου διέπει η έννοια της φύσης και του νερού. Ο χώρος εξωτερικά πλαισιώνεται εκατέρωθεν από καταρράκτες και από το υδάτινο στοιχείο της κεντρικής σκάλας που συνδέεται με τις πύλες. Εσωτερικά δημιουργείται ένα οργανικό περιβάλλον που παραπέμπει σε στοιχεία της φύσης, όπως οι κελυφωτές πέργκολες που μεταλλάσσονται σε ξύλινα γλυπτικά στοιχεία, τα οποία σε συνδυασμό με τις φωτιστικές μεμβράνες δημιουργούν φωτιστικές πηγές.
Tα δωμάτια και οι σουίτες συνεχίζουν το διήγημα των σχημάτων στην επίπλωση, στις οροφές και τον φωτισμό, με τις σχεδιαστικές σχισμές και τα σχήματα των φύλλων της πισίνας να πρωταγωνιστούν στο χώρο. Γήιινα υλικά συνθέτουν την ατμόσφαιρα της καθαρότητας και της άνεσης.

«Επιδιώκουμε την μοναδικότητα της σύνθεσης, που συνήθως οδηγεί και σε γνήσιο αποτέλεσμα. Αυτό πιστεύουμε πως προσφέρει και την υπεραξία στο κάθε έργο και αυτό, έτσι κι αλλιώς, ανέκαθεν διαχώριζε την ουσία της αρχιτεκτονικής. H κάθε ανάθεση, η κάθε απάντηση στο αρχιτεκτονικό ερώτημα ξεκινάει με την προϋπόθεση και καταλήγει στην πράξη να είναι όχι μόνο ένα αρχιτεκτονικό προϊόν αλλά κυρίως ένα χωροχρονικό αποτύπωμα με σύγχρονη (contemporary) οπτική».

Τατιάνα Κούππα και Νίκος Παπαπανούσης, Delta Architects

Αρχιτεκτονικά projects για τη ζωή στο Διάστημα

Τζεφ Μπέζος, Έλον Μασκ αναζητούν αρχιτέκτονες για… διαστημικές συνεργασίες

Όταν η αποστολή-θρύλος Apollo 11 απογειωνόταν από τη Γη για να φτάσει 4 μέρες αργότερα στη Σελήνη το ημερολόγιο έγραφε 16 Ιουλίου 1969. Μια ημερομηνία-σταθμός για την ανθρωπότητα, η οποία αντανακλά από τότε το γεγονός ότι η ανάπτυξη της τεχνολογίας μάς φέρνει ίσως ένα βήμα πιο κοντά στη ζωή πέρα από τον πλανήτη μας.

Στις μέρες μας, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται γνωστοί μεγιστάνες οι οποίοι διαγκωνίζονται σ’ έναν άτυπο διαγωνισμό για μια μεγάλη αναδυόμενη αγορά ίσως και για τη ζωή του μέλλοντος: τον διαστημικό τουρισμό ή ακόμα και την εγκατάσταση των ανθρώπων στο φεγγάρι ή άλλους πλανήτες. Πώς όμως θα μπορέσουν οι άνθρωποι να εξασφαλίσουν τη διαμονή τους εκεί;
Όπως αναδεικνύει δημοσίευμα του archdaily.com, η σύγχρονη αρχιτεκτονική πειραματίζεται και έχει πολλές ενδιαφέρουσες προτάσεις. Παρακάτω, παρουσιάζουμε μερικά αρχιτεκτονικά έργα που με τη βοήθεια 3D εκτυπωτών και ανεπτυγμένης τεχνολογίας είναι ήδη από άλλον πλανήτη. Ίσως η ζωή στο φεγγάρι και ακόμη πιο πέρα είναι τελικά πιο κοντά από ό,τι είχαμε ποτέ φανταστεί.

Αρχιτεκτονική για τη ζωή στη Σελήνη

Lunar Living από τη Foster + Partners
Η γνώριμη και σε εμάς λόγω του mega project του Ελληνικού Foster + Partners έχει λύση και για τη ζωή στη Σελήνη. Σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), το 2012 παρουσίασε ένα έργο με τίτλο «Lunar Habitation», μια διαστημική κατοικία που θα μπορούσε να φιλοξενήσει έως και τέσσερα άτομα. Με την πρότασή τους, οι αρχιτέκτονες πίσω από το έργο διερευνούν τη δυνατότητα χρήσης τρισδιάστατης εκτύπωσης για την κατασκευή κατοικιών στον νότιο πόλο της Σελήνης, όπου το φως του ήλιου λάμπει μόνιμα.

Moon Village: Ανθεκτικότητα και αυτάρκεια
Πρόκειται για το έργο Moon Village, μια πρόταση που έλαβε «σάρκα και οστά» μέσω της συνεργασίας του ESA και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT). Το Moon Village παρουσιάστηκε, αναπτύχθηκε και σχεδιάστηκε από την SOM και θα μπορούσε να ήταν ο πρώτος μόνιμος οικισμός των ανθρώπων στο φεγγάρι. Βασικά χαρακτηριστικά που έδωσαν έμφαση οι δημιουργοί ήταν η ανθεκτικότητα και η αυτάρκεια.

Test Lab: Μια βραβευμένη πρόταση στον διαγωνισμό «Moontopia»
Αρχιτέκτονες, ακαδημαϊκοί, και ειδικοί από τη NASA κατέταξαν στην 1η θέση τη δημιουργία Test Lab, των Monika Lipinska, Laura Nadine Olivier and Inci Lize Ogun στον διεθνή διαγωνισμό «Moontopia».
Το Test Lab είναι επίσης ένας οικισμός για διαμονή, εργασία και έρευνα ο οποίος μπορεί να «αυτοσυντηρηθεί». Και όχι μόνο… Ο σχεδιασμός του επιτρέπει την επέκτασή του ο οποίος μπορεί να γίνει με αυτόματη συναρμολόγηση μέσω 3D εκτύπωσης, διευρύνοντας έτσι σταδιακά την αποικία πάνω στο φεγγάρι.

Momentum Virium: Με πρώτη θέα το φεγγάρι
Διαφορετική είναι η προσέγγιση και η πρόταση του project Momentum Virium. Ειδικότερα, το έργο έχει ως στόχο τη δημιουργία οικισμού στην τροχιά, πρακτικά, της Σελήνης και όχι στην επιφάνειά της.
Ειδικοί ανελκυστήρες συνδέουν τη διαστημική αυτή πολή με τη σεληνιακή επιφάνεια, δημιουργώντας ένα σκηνικό επιστημονικής φαντασίας πραγματικά.

Modulpia: Αποικία με φτηνά και βιώσιμα υλικά
Μια επιπλέον πτυχή σε όλα αυτά δίνει και το έργο Modulpia, το οποίο δεν περιορίζεται στη δημιουργία μιας δομής φιλοξενίας, αλλά στη δημιουργία και την επέκταση της ζωής. Πρόκειται για μα αρθρωτή κατασκευή η οποία με την πάροδο του χρόνου μπορεί να επεκταθεί οργανικά: παρέχοντας μάλιστα τροφή χρησιμοποιώντας φυτά που θα παρέχουν οξυγόνο και θα αποβάλουν διοξείδιο του άνθρακα, πόσιμο νερό μέσω καθαρισμού του γκρίζου νερού, στο πλαίσιο ενός είδους βιο-αναγέννησης. Χρησιμοποιώντας το δομικό σύστημα Weair-Phelan, στόχος του εν λόγω project είναι η δημιουργία ενός οικισμού που θα μας επέτρεπε να κατοικήσουμε στη Σελήνη χρησιμοποιώντας σχετικά οικονομικά, βιώσιμα και απλά μέσα.

Lunar Oasis: Βλάστηση στη Σελήνη
Η δημιουργία βλάστησης είναι στο επίκεντρο του έργου Lunar Oasis, που αυτοπροσδιορίζεται ως «βιοφιλικό καταφύγιο» και στοχεύει να φέρει τα χαρακτηριστικά της φύσης της Γης στους μελλοντικούς κατοίκους της Σελήνης.

Διαστημικός τουρισμός με το «The Aerosphere»
Από τις προτάσεις με τη μικρότερη «έκταση χώρου», καθώς εστιάζει κυρίως στις ανάγκες ενός χρήστη και στη δυνατότητα κανείς να μπορεί να κάνει «διαστημικό τουρισμό. Ο λόγος για το «The Aerosphere» της Stephan Stiers. Πρόκειται για μια φορητή στολή-καταφύγιο που χρησιμεύει ώστε να μείνει κανείς στο φεγγάρι προσωρινά ή να περιηγηθεί στην επιφάνειά του σε συγκεκριμένες τουριστικές διαδρομές.

Αρχιτεκτονική για τη ζωή στον πλανήτη Άρη

Mars Science City: Μια προσομοίωση του πλανήτη Άρη
Όπως φαντάζεται κανείς από το τίτλο του έργου αυτού, στόχος είναι η δημιουργία μιας πόλης που προσομοιώνει τις συνθήκες ζωής στον Άρη. Μέσω αυτής, οι ερευνητές θα έχουν τη δυνατότητα για δοκιμές, πειράματα, στρατηγικές κατασκευής ικανές να αντέξουν τις «καυτές» συνθήκες στον πλανήτη Άρη. Θα κατασκευαστεί χρησιμοποιώντας τρισδιάστατη εκτύπωση που θα χρησιμοποιεί άμμο από την έρημο των Εμιράτων, δημιουργώντας έναν πειραματικό χώρο διαβίωσης στον οποίο η ομάδα θα κατοικήσει για έναν χρόνο. Πρόκειται για μια πρόταση που παρουσιάστηκε το 2017 και είναι δημιουργία πολλών μηχανικών, επιστημόνων και σχεδιαστών από το Διαστημικό Κέντρο Mohammed bin Rashid σε συνεργασία με την BIG.

Marsha: 3D εκτύπωση, πετρώματα και βιοπλαστικό
Το AI Space Factory έχει διαφορετική άποψη από όσα φουτουριστικά παρουσιάζονται ως προτάσεις για την εικόνα της αρχιτεκτονικής στο Διάστημα. Επιμένει σε χαρακτηριστικά και στοιχεία βιώσιμα που παραπέμπουν σε συνθήκες που γνωρίζουμε εδώ στη Γη. Η πρόταση ακούσει στο όνομα Marsha, η οποία βρέθηκε στη πρώτη θέση στο πλαίσιο του «NASA Centennial Challenge».
Κατασκευασμένο με τεχνολογία τρισδιάστατης εκτύπωσης και ενσωματωμένα ρομποτικά εγκατεστημένα παράθυρα, το έργο πειραματίζεται με διαφορετικά δομικά υλικά όπως ίνες βασάλτη που εξάγονται από πετρώματα του Άρη και βιοπλαστικό.

Mars Case: Για όσους θέλουν μια minimal κατοικία
Μήπως χρειάζεστε minimal στοιχεία και υψηλού επιπέδου design και αρχιτεκτονικής; To 2018 η OPEN Architecture και η Xiaomi παρουσίασαν το Mars Case, ένα οίκημα στο οποίο ενσωματώνονται ηλεκτρονικές συσκευές του κινέζικου κολοσσού τεχνολογίας.
Μέσω αυτών η θερμότητα μπορεί να ανανεωθεί στο χώρο, ενώ συνολικά το σπίτι μπορεί να ανακυκλώνει ενέργεια, νερό και αέρα μέσω ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος, ελαχιστοποιώντας την κατανάλωση πόρων.

Mars Colonization: Η δημιουργία αποικίας
Τους τρόπους για τη δημιουργία μιας πραγματικής αποικίας είχε κατά νου η γερμανική ZA Architects, μέσω του έργου Mars Colonization. Η πρόταση αφορά τη κατασκευή ενός τεράστιου υπόγειου δικτύου σηράγγων για να εγκατασταθεί ο πρώτος πληθυσμός στον κόκκινο πλανήτη.
Μέσω της τεχνολογίας και της ρομποτικής, οι εμπνευστές του εν λόγω project θα σκάλιζαν πρώτα μεγάλα σπήλαια στα βασαλτικά πετρώματα του πλανήτη για να εξασφαλίσουν αργότερα την παροχή οξυγόνου και νερού μέσω της παραγωγής ενός υπόγειου παγετώνα σε μια μονάδα επεξεργασίας βασάλτη.

Ice House: Με φίλτρο για τον ήλιο τον πάγο
Το έργο Ice House ξεχωρίζει ως ο νικητής του «3D Printed Habitat Challenge» που υποστηρίζει η NASA. Αξιοποιώντας εγγενή υλικά του Άρη και τρισδιάστατη εκτύπωση, το SEArch (Space Exploration Architecture) και το Clouds AO (Clouds Architecture Office) χρησιμοποιούν το παγωμένο νερό ως κρίσιμο στοιχείο για την προστασία των υποθετικών κατοίκων από την ακτινοβολία.
Χρησιμοποιώντας την ικανότητα του πάγου να φιλτράρει τις ακτίνες του ήλιου, το Ice House δίνει προτεραιότητα στη ζωή στον Άρη.

Analemma Tower: Αιωρούμενα κτίρια
Οι αρχιτέκτονες της Clouds AO, επιπλέον, δεν έχουν πρόταση μόνο για τις συνθήκες που επικρατούν στον πλανήτη Άρη.
Προτείνουν τη δημιουργία αιωρούμενων κτιρίων 5.000 χλμ. πάνω από το έδαφος, σε μια γεωσυγχρονισμένη τροχιά με την περιστροφή της Γης.

Mars Utopia: Δημιουργώντας ατμόσφαιρα στον Άρη
Σε παρόμοιο μοτίβο ο Ισπανός αρχιτέκτονας Alberto Villanueva από το IDEA Architecture Office, με το έργο του Mars Utopia, προτείνει τη χρήση υλικών από την επιφάνεια του Άρη και μυκήλιου από μύκητες, ένα στοιχείο γνωστό για τις δομικές του ιδιότητες που το κάνουν να αντέχει σε ακραίες – για εμάς – συνθήκες.
Στόχος, η δημιουργία ενός στρώματος ατμόσφαιρας που θα βοηθήσει ώστε ο πλανήτης να είναι εν τέλει κατοικίσιμος. Μεταξύ άλλων προτείνει τη χρήση οργανισμών (βακτήρια) που έχουν την ικανότητα βιοφωταύγειας ως μια οργανική λύση για την παραγωγή φωτός στον πλανήτη.

*Πηγή πληροφοριών και φωτογραφιών: archdaily.com