Το αλουμίνιο μπορεί να προσφέρει βιώσιμες, ανθεκτικές και λειτουργικές λύσεις που θα αναβαθμίσουν ενεργειακά ακόμα και το γερασμένο κτιριακό απόθεμα.
Το δομημένο περιβάλλον παράγει σχεδόν το 50% των ετήσιων παγκόσμιων εκπομπών CO2, σύμφωνα με διεθνείς έρευνες και μελέτες. Από αυτές τις συνολικές εκπομπές, οι οικοδομικές εργασίες είναι υπεύθυνες για το 27% ετησίως, ενώ τα οικοδομικά υλικά και οι κατασκευές (που συνήθως αναφέρονται ως ενσωματωμένος άνθρακας) ευθύνονται για ένα επιπλέον 20% ετησίως. Έτσι, υπάρχει σημαντική εστίαση στον σχεδιασμό και την κατασκευή νέων κτιρίων με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα.
Ωστόσο, η ενεργειακή απόδοση των υφιστάμενων κτιρίων πρέπει επίσης να βελτιωθεί. Καθώς δεν είναι βιώσιμο να κατεδαφιστούν και να αντικατασταθούν όλα, μια κίνηση που θα είχε τις δικές της συνέπειες για τις εκπομπές άνθρακα, συνιστάται η προσαρμογή-βελτίωσή τους.
Η χρήση του αλουμινίου ως ένα ευέλικτο, ανακυκλώσιμο, ανθεκτικό και πλέον κυρίαρχο υλικό στην ανακατασκευή – ανακαίνιση, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη ανάγκη να ευθυγραμμιστούν τα γερασμένα κτίρια με τα τρέχοντα πρότυπα χρήσης ενέργειας, οδηγεί τους μελετητές να προτείνουν λύσεις ενεργειακής αναβάθμισης. Στοιχεία, όπως υαλοπετάσματα, επένδυση κτιρίου, σκίαση, κουφώματα που επηρεάζουν την ενεργειακή συμπεριφορά της κατασκευής, αποτελούν επωφελείς παρεμβάσεις για τη βελτίωση της θερμικής απόδοσης, την ενίσχυση ανθεκτικότητας και τη μείωση των αναγκών συντήρησης του υπάρχοντος κτιρίου.
Βαγγέλης Σωτηρίου, Αρχιτέκτονας Μηχανικός ΕΜΠ, Architectural Project Manager στο Τμήμα Μεγάλων Έργων της Europa Profil Αλουμίνιο
Τα βραβεία που διοργάνωσε ο μεγαλύτερος όμιλος κλαδικών εκδόσεων και events στην Ελλάδα, η εταιρεία BOUSSIAS, επιβράβευσαν προϊόντα εργονομίας, αισθητικής και υψηλής λειτουργικότητας.
Τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στo «House 125» η βραδιά απονομής των βραβείων στους νικητές των φετινών Kitchen & Bath Awards. Σε κλίμα χαράς και ενθουσιασμού με την παρουσία μελών από την Κριτική Επιτροπή, οι βραβευθέντες φωτογραφήθηκαν με τα τρόπαιά τους και γιόρτασαν τα αποτελέσματα των προσπαθειών τους να συγκεράσουν αρμονικά τις νέες τάσεις στην εσωτερική διακόσμηση και αρχιτεκτονικό σχεδιασμό με τις ανάγκες των πελατών τους για εργονομία, άνεση, υψηλή αισθητική, ποιότητα αλλά και πρακτικότητα.
Η κορυφαία διάκριση και τα Platinum Βραβεία
Η κορυφαία διάκριση απονεμήθηκε στην Tziastoudis Design, η οποία αναδείχθηκε Kitchen & Bath Designer/Architect of the Year. Επιβραβεύοντας τις καλύτερες ενέργειες, δόθηκαν στις υποψηφιότητες με τη μεγαλύτερη βαθμολογία τα Platinum Awards. Συγκεκριμένα, η Gruppo Cucine απέσπασε Platinum Award στον Πυλώνα 1. «Kitchen»
στην Ενότητα 1. Best Residential Kitchen Project για το έργο Ola Kitchen, Κατοικία στη Βούλα. Η Gruppo Decorativo απέσπασε Platinum Award στον Πυλώνα 2. «Bath» στην Ενότητα 2. Best Full Bath Design για το έργο Ιδιωτικό Μπάνιο Μονοκατοικίας «Απολλώνιο». Η Alfa Wood Group AEBE απέσπασε Platinum Award στον Πυλώνα 3. «Services»
στην Ενότητα 3. Smart Technology για το έργο Smart Application Alfa Wood – Augmented Reality Tools.
Σωτήρης Λάζου, Industrial Designer & Interior Architecture, (Ma) Domus Academy Milano, Πρόεδρος Κριτικής Επιτροπής
«Στη φετινή 2η διεξαγωγή των Kitchen and Bath Awards, το έργο της επιτροπής ήταν εξαιρετικό και ευχαριστώ πολύ τους συναδέλφους για την άριστη συνεργασία μας και την αμερόληπτη και αντικειμενική τους αξιολόγηση. Τα θερμά μου συγχαρητήρια στους βραβευθέντες! Ο πήχης ανεβαίνει ψηλότερα κάθε χρόνο. Τέλος θα ήθελα να συγχαρώ την BOUSSIAS που συνεχίζει την προσπάθεια για να προβληθούν αξιόλογα έργα σε αυτόν τον εξειδικευμένο χώρο του interior design».
Δημήτριος Χατζηχρήστος, CEO, Gruppo Decorativo
«Είναι μεγάλη μας τιμή που ακόμα για μια φόρα βραβευόμαστε για ένα έργο μοναδικής αρχιτεκτονικής στον Απολλώνιο Οικισμό του Κωνσταντίνου Δοξιάδη.
Η ιδέα του Δοξιάδη ήταν να εφαρμόσει τη θεωρία του για το πώς οι αρχαίοι Έλληνες τοποθετούσαν τα κτίριά τους μέσα στο τοπίο.
Βασικό γνώμονα σχεδιασμού της κατοικίας αποτέλεσε αρχικά η ανάδειξη των αρχιτεκτονικών στοιχείων που χαρακτηρίζουν τον οικισμό, καθώς και η δημιουργία μιας σύγχρονης κατασκευής η οποία θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες του χρήστη τόσο αισθητικά όσο και λειτουργικά. Με άλλα λόγια, ο στόχος ήταν να κατασκευασθεί μια σύγχρονη κατοικία η οποία θα αντικατοπτρίζει την αισθητική της εποχής μας αλλά ταυτόχρονα θα αποτελεί μια στιβαρή πέτρινη κατασκευή με αντοχή στον χρόνο.
Η ανταμοιβή μας με ένα ακόμα βραβείο μάς δίνει ώθηση για τη συνέχεια με σκληρή δουλειά ώστε να υπηρετήσουμε όσο το δυνατό καλυτέρα τον άνθρωπο και τον χώρο».
Δημήτρης Θεοχάρης, CEO, Hellas Wood Theocharis
«Είναι ιδιαίτερη τιμή για εμάς η συγκεκριμένη βράβευση, το να σε βραβεύουν καταξιωμένοι και διεθνούς κύρους κριτές είναι τουλάχιστον τιμητικό. Ο θεσμός των βραβείων είναι σημαντικός για τον κλάδο μας, αφού έχει ανάγκη την προτροπή για προηγμένες τεχνολογίες, και σε αυτό στοχεύουν τα βραβεία Kitchen & Bath Awards. Με γνώμονά μας τα καινοτόμα υλικά αλλά και την πολυετή εμπειρία μας στο ξύλο, φτάσαμε στις σημερινές αυτές καινοτόμες κουζίνες. Βέβαια, στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω τους συνεργάτες μου, και φυσικά την κριτική επιτροπή και όλους τους διοργανωτές για αυτές μας τις διακρίσεις. Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω και το ανθρώπινο δυναμικό της επιχείρησής μας, που προσηλώνεται στην επίτευξη των στόχων μας, όσο εύκολοι ή δύσκολοι και αν είναι αυτοί. Με σημαία μας, λοιπόν, την καινοτομία, την τεχνολογία και πάντα σύμμαχό μας το ανθρώπινο δυναμικό, συνεχίζουμε τον δρόμο για την κατασκευή έργων υψηλής αισθητικής και τεχνολογίας».
Γιώργος Λεβεντάκης, CEO, Gruppo Cucine
«Για τη Gruppo Cucine η βράβευση αυτή επισφραγίζει την ανοδική πορεία της και θέτει τις βάσεις για πιο σταθερά μελλοντικά βήματα. Η κινητήριος δύναμή μας σε αυτή την προσπάθεια αποτελεί το όραμα που από την ίδρυση της εταιρείας θέσαμε, να κάνουμε τις μικρές καθημερινές στιγμές του σήμερα ευχάριστες μνήμες του αύριο. Σε ένα δύσκολο επιχειρηματικό και αγοραστικό τοπίο συνεχίζουμε να προσφέρουμε υψηλού επιπέδου προϊόντα και υπηρεσίες, κόντρα στις συνεχώς αυξανόμενες δυσκολίες της αγοράς».
Γιάννης Δημητριάδης, CEO, Dimitriadis Inspirational Design
«Είχα αυτήν τη χρονιά την τιμή να βρίσκομαι παρών στην απονομή των Kitchen & Bath Awards 2022 από την BOUSSIAS και να αποσπάσω δύο σημαντικά βραβεία στην κατηγορία Bath Project. Πρόκειται για μια σημαντική διάκριση για την εταιρεία μας, που με ένα χρυσό και ένα ασημένιο μετάλλιο κάνει αισθητή την παρουσία της στον χώρο, πιο δυνατή και δημιουργική από ποτέ. Το Harmony Bathroom και το Black & White Luxury αποτέλουν μια ένδειξη εναρμόνισης της υψηλής αισθητικής με τη λειτουργικότητα και καινοτομία – τις θεμελιώδεις αξίες που καθορίζουν κάθε μας project. Ευχαριστούμε θερμά την BOUSSIAS, την αξιότιμη κριτική επιτροπή και τον πρόεδρό της, Σωτήρη Λάζου, που μας τίμησαν, αλλά και τους ιδιοκτήτες που μας εμπιστεύτηκαν, και δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να δημιουργούμε και να πρωτοπορούμε. Άλλωστε, Dimitriadis Team is Devoted to Design!».
Ταστσόγλου Νάνσυ, Υπεύθυνη Marketing, Μαρμούρης Α.Ε.
«Η βράβευση των προϊόντων μας HANSTONE χαλαζιακές επιφάνειες και HANEX ακρυλικές επιφάνειες, είναι μια αναγνώριση της συνεχούς έρευνας υλικών και λύσεων υψηλών προδιαγραφών. Η επιλογή μας ανάμεσα στις σημαντικότερες εταιρείες για Μπάνιο και Κουζίνα, από την έμπειρη και καταρτισμένη κριτική επιτροπή, μας κάνει ακόμα πιο υπερήφανους για την προσπάθειά μας. Εδώ και 43 χρόνια εξελίσσουμε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας, στοχεύοντας στην ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση αλλά και προβλέποντας τις μελλοντικές ανάγκες των πελατών μας. Τα δύο βραβευμένα υλικά έχουν εξαιρετικά χαρακτηριστικά, δίνοντας σε κατασκευαστές και σχεδιαστές τη δυνατότητα να δημιουργήσουν έργα μοναδικής αισθητικής και εργονομίας, ενώ παράλληλα δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Ήταν τιμή μας να συμμετέχουμε στη διοργάνωση και εκφράζουμε τα συγχαρητήριά μας σε όλους τους νικητές».
Νίκος Βαρελάς, Managing Director, Varelas Home Design
«Με ιδιαίτερη χαρά η εταιρεία Varelas Home Design και εγώ προσωπικά λάβαμε αυτή τη διάκριση ως επιβεβαίωση της προσπάθειάς μας να συστήσουμε μια νέα πρόταση στην ελληνική αγορά, κάτι διαφορετικό και σύγχρονο που να αντικατοπτρίζει τις απαιτήσεις της εποχής μας. Πιστεύουμε στη διαρκή εξέλιξη και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών και προϊόντων στους πελάτες μας, οπότε η δημιουργία ενός χώρου σύγχρονης αισθητικής που παρέχει αδιάκοπη πρόσβαση (24/7) σε πιο exclusive σειρές προϊόντων, ήρθε ως ιδανική πρόταση. Πάντα κοντά στους πελάτες μας αλλά και στους επαγγελματίες του χώρου (αρχιτέκτονες, μηχανικούς κ.λπ.) θα συνεχίσουμε να δραστηριοποιούμαστε υπεύθυνα και δημιουργικά και να καινοτομούμε. Και θα στοχεύουμε σε νέες διακρίσεις».
Οι πρωτοβουλίες και η αποστολή του Institute of Coating Technologies (IoCT). Δεν υπάρχει επαρκής εκπαίδευση των τεχνιτών στην παραγωγή, εφαρμογή και επιθεώρηση του χρώματος, επισημαίνει ο IoCT co-founder, Protective coatings R&D associate.
Σύμφωνα µε την ΕΛΣΤΑΤ, είναι πολύ ενθαρρυντικά τα στοιχεία για την οικοδοµική δραστηριότητα. Τι αλλαγές έχετε παρατηρήσει «εκ των έσω» στην οικοδοµική δραστηριότητα στην Ελλάδα; Θεωρείτε ότι υπάρχουν περιθώρια εξέλιξης ειδικότερα στο ζήτημα της ανακαίνισης;
Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ήταν πολύ ενθαρρυντικά. Συγκεκριμένα το πρώτο τρίμηνο του 2022 είχαν εκδοθεί περισσότερες οικοδομικές άδειες από το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. Η εικόνα αυτή όμως άλλαξε λίγο το δεύτερο τρίμηνο, το οποίο παρουσίασε μια υστέρηση σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό. Συνολικά όμως, σε επίπεδο εξαμήνου εμφανίζεται μια μικρή αύξηση 1,3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό. Τα γνωστά ζητήματα (γεωπολιτικές εξελίξεις, κόστος ενέργειας, κόστος πρώτων υλών, πληθωρισμός), έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη συνολική οικοδομική δραστηριότητα.
Οι βαφές και οι επιχρίσεις, ως γνωστόν, αποτελούν το τελευταίο στάδιο της οικοδομικής δραστηριότητας. Επειδή δεν υπάρχει σταθερός ρυθμός αποπεράτωσης των έργων και μπορεί να ποικίλει ανάλογα με διάφορους επιμέρους παράγοντες, είναι δύσκολο να έχουμε αξιοποιήσιμα στοιχεία των βαφών που σχετίζονται άμεσα με τις οικοδομικές άδειες. Η αύξηση του ρυθμού εργασιών βαφής κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 οφείλεται εν μέρει και στην αυξημένη οικοδομική δραστηριότητα του 2021.
Αυτό που επίσης παρατηρείται αυτή τη στιγμή στην αγορά, είναι η πτώση ζήτησης προϊόντων λιανικής και η μείωση των DIY δραστηριοτήτων. Είναι προφανές ότι στο δεύτερο τρίμηνο παρατηρείται και στη λιανική η αντίστοιχη πτώση με τις οικοδομικές άδειες.
Για το επόμενο διάστημα οι προβλέψεις είναι θετικές και υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία στους κύκλους του κλάδου. Η αυξημένη τουριστική κίνηση του φετινού καλοκαιριού, η μεγάλη ζήτηση τουριστικών ακινήτων από ξένους επενδυτές και η αύξηση της ζήτησης Airbnb, η αύξηση των τιμών των ενοικίων, είναι σημαντικοί παράγοντες και μπορούν να επηρεάσουν θετικά τις ανακαινίσεις. Εκτός όμως αυτών, τα μεγάλα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη (όπως η ανάπτυξη στο Ελληνικό), αλλά και τα κίνητρα που ανακοινώνονται για προσιτές κατοικίες, αναμένεται ότι θα δημιουργήσουν νέες δραστηριότητες και στον οικοδομικό κλάδο, γενικότερα.
Τέλος αξίζει να αναφερθεί η προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τον τίτλο «Renovation Wave». Η ανακαίνιση τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών κτιρίων αποτελεί ουσιαστική δράση και έχει επισημανθεί στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) ως βασική πρωτοβουλία για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης στον κατασκευαστικό τομέα και την επίτευξη των στόχων. Δεδομένης της έντασης εργασίας του κλάδου των κατασκευών, στον οποίο κυριαρχούν σε μεγάλο βαθμό οι τοπικές επιχειρήσεις, οι ανακαινίσεις κτιρίων μπορούν επίσης να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία COVID-19. Για να ξεκινήσει η ανάκαμψη, το σχέδιο της Επιτροπής υποστηρίζει περαιτέρω τις ανακαινίσεις κτιρίων της Ε.Ε. Για να επιδιώξει αυτήν τη διπλή φιλοδοξία των ενεργειακών κερδών και της οικονομικής ανάπτυξης, το 2020 η Επιτροπή δημοσίευσε τη στρατηγική «A Renovation Wave for Europe – Greening our buildings, creating jobs, improving lives» για να τονώσει την ανακαίνιση στην Ε.Ε. Στοχεύει να διπλασιάσει τα ετήσια ποσοστά ενεργειακής ανακαίνισης τα επόμενα 10 χρόνια. Εκτός από τη μείωση των εκπομπών, αυτές οι ανακαινίσεις θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που ζουν και χρησιμοποιούν τα κτίρια και θα δημιουργήσουν πολλές πρόσθετες πράσινες θέσεις εργασίας στον κατασκευαστικό τομέα.
Με σχεδόν 34 εκατομμύρια Ευρωπαίους να μην μπορούν να αντέξουν οικονομικά να θερμάνουν σωστά τα σπίτια τους, η ανακαίνιση αντιμετωπίζει επίσης την ενεργειακή φτώχεια. Μπορεί να αντιμετωπίσει την υγεία και την ευημερία των ευάλωτων ατόμων με ταυτόχρονη μείωση των ενεργειακών λογαριασμών τους – όπως περιγράφεται στη σύσταση της Επιτροπής για την ενεργειακή φτώχεια, που αποτελεί επίσης μέρος της στρατηγικής του «Renovation Wave».
Διατηρείτε πολύ στενή συνεργασία με ευρωπαϊκούς οργανισμούς και αντίστοιχα ινστιτούτα. Βάσει αυτής εμπειρίας, ποιες πιστεύετε ότι είναι οι μεγαλύτερες καινοτομίες που πρόκειται να επικρατήσουν στον σχεδιασμό και στα οικοδομικά-δομικά υλικά πάντα με γνώμονα τη βιωσιμότητα της κατασκευής;
Το ινστιτούτο είναι ήδη μέλος του ASTM και της διεθνούς ένωσης βαφέων (UNIEP), ενώ ταυτόχρονα έχει συνέργειες με το ερευνητικό ινστιτούτο Fraunhofer-Gesellschaft, το ινστιτούτο ICorr και τον εκπαιδευτικό οργανισμό Paint Inspector.
Πανευρωπαϊκά, στο παρελθόν, οι ολοένα και πιο αυστηροί κανονισμοί ήταν ο κύριος λόγος πίσω από την προσπάθεια της βιομηχανίας χρωμάτων και δομικών υλικών να αναπτύξει πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα. Ωστόσο, έχει σημειωθεί μια θεμελιώδης αλλαγή στη ζήτηση για πιο βιώσιμες λύσεις αρχής γενομένης από την ευρύτερη κοινωνία ως αποτέλεσμα της ενισχυμένης ευαισθητοποίησης του κοινού για θέματα υγείας και κλιματικής αλλαγής. Αυτή η κοινωνική απαίτηση που υποστηρίζεται από περιβαλλοντικούς στόχους που έχουν τεθεί από τις ρυθμιστικές αρχές ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις να θέσουν τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο της λήψης αποφάσεων. Ταυτόχρονα, οι κυβερνήσεις και οι ΜΚΟ προσπαθούν να μειώσουν το αποτύπωμα άνθρακα και να μεταβούν σε μια πιο κυκλική οικονομία.
Στο πλαίσιο αυτό, το ινστιτούτο διοργάνωσε στην Αθήνα στις 19 Οκτωβρίου 2022 το 1ο Coating Forum με θέμα «Sustainable Colored Future» όπου ειδικοί από κάθε κλάδο κλήθηκαν να απαντήσουν στο ερώτημα «Μπορούμε να οικοδομήσουμε βιώσιμα, αποδοτικά και προσιτά ταυτόχρονα;».
Τα δομικά υλικά εξελίσσονται συνεχώς μέσω της έρευνας των επιστημονικών φορέων αλλά και των τμημάτων έρευνας και ανάπτυξης των εταιριών. Αν και θα ήταν δύσκολο και παράτολμο κάποιος να προβλέψεις τις καινοτομίες του μέλλοντος, οι 4 βασικοί άξονες για την ανάπτυξη τους στο άμεσο μέλλον είναι οι παρακάτω:
• Πιο φιλικές προς το περιβάλλον λύσεις
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, η αναζήτηση περιβαλλοντικά βιώσιμων λύσεων είναι μια παγκόσμια τάση που επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής μας. Το Παγκόσμιο Συμβούλιο Πράσινων Κτιρίων (WGBC) δημοσίευσε το 2017 ορισμένα ανησυχητικά στατιστικά στοιχεία που έδειξαν ότι οι οικοδομικές δραστηριότητες αντιπροσωπεύουν το 36% της παγκόσμιας χρήσης τελικής ενέργειας και το 39% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που σχετίζονται με την ενέργεια. Ως εκ τούτου, το WGBC έθεσε ως στόχο να επιταχύνει τη δράση για την εξάλειψη των εκπομπών στον τομέα των κτιρίων και των κατασκευών έως το 2050.
Πριν από δεκαετίες, τα βιώσιμα επιχρίσματα ονομάζονταν φιλικές προς το περιβάλλον επιστρώσεις που εκπέμπουν πολύ μικρές ποσότητες πτητικών οργανικών ενώσεων (ΠΟΕ) κατά τη διαδικασία παραγωγής. Αλλά τώρα αυτός ο ορισμός έχει επεκταθεί σε πτυχές βιωσιμότητας. Σήμερα, οι εταιρείες προσπαθούν επίσης να επηρεάσουν ολόκληρη την αλυσίδα αξίας και να εξετάσουν τις κοινωνικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων τους (προσέγγιση cradle to grave).
Εν μέσω της κρίσης του COVID-19 το έτος 2020, η παγκόσμια αγορά «βιώσιμων» επιχρισμάτων ήταν 92 δισεκατομμύρια δολάρια ενώ προβλέπεται να φτάσει στα 124,2 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2027. Θα ήθελα, σε αυτό το σημείο, να επιστήσω την προσοχή στο φαινόμενο του «green washing», την προσπάθεια εταιρειών μέσω αβάσιμων ισχυρισμών για να εξαπατήσουν τους καταναλωτές να πιστέψουν ότι τα προϊόντα τους είναι φιλικά προς το περιβάλλον. Η βρετανική ομοσπονδία επιχρισμάτων (BCF), μάλιστα, έχει κατηγοριοποιήσει και αναλύσει τους πιο συνηθισμένους παραπλανητικούς όρους.
• Έξυπνες λύσεις
Με στόχο τη βελτιστοποίηση των διαδικασιών, οι κατασκευαστές εστιάζουν τις ερευνητικές τους προσπάθειες στην ανάπτυξη έξυπνων λύσεων. Τι σημαίνει έξυπνη λύση; Το κύριο χαρακτηριστικό των έξυπνων λύσεων είναι να παρέχουν στο προϊόν ένα πλήθος ιδιοτήτων που ικανοποιούν τις ανάγκες του πελάτη. Με αυτόν τον τρόπο, ο επαγγελματίας του κλάδου χρειάζεται μόνο να χρησιμοποιήσει ένα προϊόν για να ικανοποιήσει όλες τις ανάγκες, αυξάνοντας την απόδοση, βελτιστοποιώντας το χρόνο και τα υλικά.
• Απαιτήσεις στο επίπεδο φινιρίσματος
Εκτός από την προστασία από εξωτερικούς παράγοντες, η αισθητική πτυχή του επιχρίσματος γίνεται ολοένα και πιο σημαντική. Οι επιφάνειες συχνά λειτουργούν ως διαφημιστική πλατφόρμα και η επίτευξη μιας ξεχωριστής αισθητικής με παράλληλη απόκτηση φινιρίσματος υψηλής ποιότητας γίνεται ουσιαστικός παράγοντας.
Η προσφορά μιας ποικιλίας εξαιρετικά ανθεκτικών φινιρισμάτων με ποικιλία χρωμάτων (όπως χρώματα εφέ), που μέχρι τώρα ήταν χαρακτηριστικό του κλάδου φανοποιίας αυτοκινήτων, θα είναι μια τάση που θα δούμε στο εγγύς μέλλον. Ενώ παραμένει η τάση επιχρισμάτων που μιμούνται το ξύλο, το μάρμαρο ή την πέτρα και προσφέρουν όλα τα αισθητικά πλεονεκτήματα ενός «φυσικού» φινιρίσματος χωρίς κανένα από τα περιβαλλοντικά (και πρακτικά) μειονεκτήματα. Εκτός από αυτόν τον αισθητικό παράγοντα, είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα επιχρίσματα πρέπει να παρέχουν την απαραίτητη προστασία για κάθε υπόστρωμα.
• Μη επαγγελματίες βαφείς
Η άνοδος του κινήματος “Do It Yourself”, παγκοσμίως αλλά ακόμα και στην Ελλάδα, επηρεάζει επίσης τον τομέα των επιχρισμάτων σε πιο εγχώριο επίπεδο. Προϊόντα που μέχρι πρόσφατα βρίσκονταν μόνο σε εξειδικευμένους διανομείς γίνονται όλο και πιο διαδεδομένα και φτάνουν στα χέρια μη επαγγελματιών βαφέων.
Η άφιξη των επιστρώσεων στον τομέα DIY θα οδηγήσει στην ανάπτυξη «φιλικών προς το χρήστη» λύσεων, προϊόντων που είναι πολύ εύκολο να εφαρμοστούν για τους μη επαγγελματίες χρήστες.
Αυτό θα επιφέρει μια ριζική αλλαγή στον τρόπο παρουσίασης αυτών των προϊόντων και ενημέρωσης του τελικού χρήστη. Ο χρήστης πρέπει να κατανοήσει το προϊόν και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσει κατά την εφαρμογή του, με προσιτό και εύκολο τρόπο, ώστε να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του.
Πόσο κομβικός αναδεικνύεται ο ρόλος του χρώματος αλλά και του κτιριακού κελύφους στην ανακαίνιση οποιουδήποτε χώρου;
Όλα τα επιχρίσματα, αλλά και τα χρώματα, ως μια υποκατηγορία τους, έχουν σκοπό τη διακόσμηση και την προστασία των κατασκευών. Αυτό είναι το δίπτυχο στο οποίο στηρίζεται η εκπαιδευτική δραστηριότητα του Ινστιτούτου. Είναι γνωστή η σχέση που υπάρχει μεταξύ των αποχρώσεων και της ψυχολογίας των ανθρώπων. Μια αλλαγή των αποχρώσεων σε ένα εργασιακό ή σε ένα οικιακό περιβάλλον μπορεί να αλλάξει την ψυχολογία και να βελτιώσει σημαντικά την διάθεση των χρηστών του χώρου. Ενώ οι αρχιτέκτονες παρακολουθούν έντονα την αισθητική ελκυστικότητα των αποχρώσεων των επιχρισμάτων, μία από τις πιο σημαντικές ιδιότητες που αφορά όλους τους ενδιαφερόμενους είναι η ανθεκτικότητα του τελικού προϊόντος. Η απόδοση των επιχρισμάτων είναι βασική: όσο πιο ανθεκτική είναι η επίστρωση (π.χ. στην επένδυση, ένα κούφωμα παραθύρου, μια περσίδα κ.λπ.), τόσο λιγότερη είναι η ανάγκη συντήρησης ή επισκευής της επιφάνειας σε βάθος χρόνου. Η ανθεκτικότητα και η αντοχή στις καιρικές συνθήκες είναι δύο ίσως προφανή στοιχεία που μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά τα διαπιστευτήρια βιωσιμότητας ενός κτιρίου. Αναμφισβήτητα λιγότερο προφανές, αλλά εξακολουθεί να είναι σημαντικό, είναι ο καθαρισμός των επιχρισμάτων. Όταν η σύστασή τους είναι τέτοια που απαιτούν λιγότερο καθάρισμα, αυτό παρατείνει περαιτέρω τη διάρκεια ζωής του προϊόντος, αλλά και μειώνει δραματικά τους κύκλους καθαρισμού και επομένως τα χημικά και το νερό που απαιτούνται για να διατηρήσουν μια επιφάνεια τόσο νέα όσο την ημέρα κατασκευής της.
Εκτός από τις αντοχές και τις ιδιότητες του ίδιου του επιχρίσματος, είναι γνωστό ότι τα επιχρίσματα προσφέρουν στο υπόστρωμα, προστασία από τη διάβρωση, από την ηλιακή ακτινοβολία, από την υγρασία και τις αντίξοες καιρικές συνθήκες. Αποτελούν δηλαδή μια εξαιρετική ασπίδα για την βιωσιμότητα και την διάρκεια ζωής των κατασκευών. Εκτός όμως από την διακόσμηση και την γενική προστασία, τα σύγχρονα υλικά μπορούν να έχουν και μια σειρά από άλλες ιδιότητες, δίνοντας πλεονεκτήματα στους χρήστες και στις κατασκευές. Επιχρίσματα σχεδόν μηδενικών εκπομπών οργανικών ενώσεων, παθητικής πυροπροστασίας, ψυχρά, φωτοκαταλυτικά, αντιμικροβιακά, αντιθαμβωτικά (antiglare), εύκολα καθαριζόμενα (easy-to-clean), αυτοδιορθωτικά (self-healing), υδατοαπωθητικά (water repellency), anti-graffiti είναι μόνο μερικά από τα επιχρίσματα που προορίζονται τόσο για το κτιριακό κέλυφος όσο και για τους εσωτερικούς χώρους (τοιχοποιία, πατώματα, έπιπλα κλπ). Έξυπνες λύσεις σαν κι αυτές αυξάνουν την αξία της ακίνητης περιουσίας, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ποιότητα ζωής των ανθρώπων (μεγαλύτερη άνεση, ποιότητα εσωτερικού αέρα, μειωμένος θόρυβος, μειωμένες ενεργειακές απαιτήσεις).
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη αύξηση και λόγω των προγραμμάτων ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, σε συστήματα θερμοπροσόψεων, με στόχο την βιοκλιματική αναβάθμιση των κτιρίων προκειμένου να γίνουν αποδοτικότερα ενεργειακά. Στα συστήματα αυτά, μετέχουν επιχρίσματα τα οποία προστατεύουν τη συνολική επένδυση, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις ενισχύουν τις συνολικές ενεργειακές επιδόσεις τους. Με τη ζήτηση πιστοποίησης κτιρίων σε περιβαλλοντικά πρότυπα και σχήματα πιστοποίησης (LEED, BREΕAM, WELL κλπ) να αυξάνεται συνεχώς, ο ρόλος και η σημασία των επιχρισμάτων αυξάνεται επίσης. Τα επιχρίσματα αντιπροσωπεύουν συνήθως μια πολύ χαμηλή επένδυση στο συνολικό κόστος ενός κτιρίου, αλλά μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει σε ένα πιο πράσινο κτίριο. Για παράδειγμα στο πρότυπο LEED v4 – το κόστος των επιχρισμάτων το οποίο είναι συνήθως λιγότερο από το 2% του κόστους ενός κτιρίου, μπορεί να ξεπεράσει το 10% των συνολικών πόντων. Κάτω από αυτό το πρίσμα καταλαβαίνει κανείς την σπουδαιότητα των επιχρισμάτων τις θετικές ιδιότητες που αναδεικνύονται από τη χρήση τους.
Υπάρχουν κατάλληλα εκπαιδευμένοι τεχνίτες στην Ελλάδα για να φέρουν εις πέρας και με επιτυχία μια ανακαίνιση; Τι αλλαγές εκτιμάτε ότι πρέπει να γίνουν τόσο από την πλευρά της πολιτείας όσο και της αγοράς για τη διασφάλιση της κατάρτισης των τεχνιτών και επαγγελματιών;
Στην Ελλάδα υπάρχει σημαντικός αριθμός έμπειρων τεχνιτών αλλά συγχρόνως υπάρχουν και πολλοί τεχνίτες που δεν έχουν σημαντική εμπειρία είτε λόγω της πρόσφατης ενασχόλησης τους είτε λόγω της παράλληλης ενασχόλησης τους και με άλλες δραστηριότητες. Η αλήθεια είναι ότι και αρκετοί από τους έμπειρους τεχνίτες αγνοούν πολλές φορές βασικά στοιχεία που αφορούν τα χρώματα (ορθή προετοιμασία των επιφανειών, σωστή χρήση των υλικού, υγιεινή και ασφάλεια, απόρριψη του προϊόντος) και δεν έχουν πολύπλευρη, αντικειμενική και επιστημονικά τεκμηριωμένη γνώση. Αυτό κυρίως οφείλεται στο κενό που υπάρχει στην τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση στον συγκεκριμένο κλάδο, είτε από δημόσιους φορείς ή και από ιδιωτικούς φορείς και οργανισμούς. Τις τελευταίες δεκαετίες δεν υπάρχει κάποιου είδους εκπαίδευση στον κλάδο των χρωμάτων παρά μόνο αρκετά προϊοντικά σεμινάρια εταιρειών παραγωγής και εμπορίας χρωμάτων και επιχρισμάτων. Παράλληλα στις πανεπιστημιακές και πολυτεχνικές σχολές η ενασχόληση με το χρώμα ως υλικό δεν είναι αρκετή. Δεν υπάρχει δυστυχώς σε καμία ανώτατη ή τεχνική σχολή κάποιο εξειδικευμένο μάθημα για την παραγωγή, εφαρμογή και επιθεώρηση του χρώματος. Αντίστοιχο κενό παρατηρείται και στα περισσότερα επαγγέλματα του κλάδου της οικοδομής.
Η σύγχρονη τάση όμως είναι οι τεχνίτες να πιστοποιούν την επάρκεια των γνώσεών τους και την ορθότητα της τεχνικής τους, όπως οι τεχνικοί μόνωσης και τεχνικοί τοποθέτησης ικριωμάτων. Πιστοποίηση όμως χωρίς εκπαίδευση τόσο σε θέματα τεχνικά αλλά και σε θέματα υγείας, ασφάλειας και περιβαλλοντικής ευαισθησίας δεν μπορεί να υπάρχει. Ταυτόχρονα στην Ελλάδα παρατηρείται έλλειψη τεχνιτών βαφέων για τον όγκο των οικοδομικών εργασιών που δημιουργήθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια.
Για τον λόγο αυτόν δημιουργήσαμε το 2019 το Ινστιτούτο Τεχνολογιών Χρώματος (Institute of Coating Technologies – IoCT) με στελέχη από την ελληνική βιομηχανία χρωμάτων και αποστολή να φέρει σε επαφή την ελληνική επιστημονική κοινότητα, το τεχνικό προσωπικό και όλους τους ενδιαφερόμενους που σχετίζονται ερευνητικά, εκπαιδευτικά και επαγγελματικά με το Χρώμα.
Η ίδρυση του Ινστιτούτου υπαγορεύτηκε από την ανάγκη δημιουργίας ενός φορέα κοινής έκφρασης και επικοινωνίας όλων όσοι επιθυμούν την ανάπτυξη του χρώματος στην Ελλάδα με απώτερο στόχο να αποτελέσει έναν πρότυπο ερευνητικό και επιμορφωτικό οργανισμό στην Ελλάδα στον τομέα των χρωμάτων και στην ανάδειξη στελεχών ικανών να υπηρετήσουν αποτελεσματικά τις σύγχρονες προκλήσεις.
Από την πλευρά της πολιτείας θα περιμέναμε να στηρίξει πιο ενεργά τέτοιες κλαδικές πρωτοβουλίες. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια έντονη συζήτηση από όλους τους φορείς, την πολιτεία, τους εργοδότες και τις κλαδικές ενώσεις ότι βασικός πυλώνας στην ανάπτυξη της χώρας είναι η κατάρτιση του εργατικού δυναμικού. Ακόμα και στο Ελλάδα 2.0, που ανακοινώθηκε πρόσφατα, ο ένας από τους τέσσερις άξονες στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι η κατάρτιση. Παρ’ όλα αυτά στην πράξη δεν έχει επέλθει κάποια αλλαγή. Η χρηματοδότηση μέσω πρώην ΛΑΕΚ νυν ΕΛΕΚΠ έχει σχεδόν πρακτικά σταματήσει ενώ πλέον το ποσό που έχουν στην διάθεσή τους μικρές επιχειρήσεις δεν αρκεί για κάποιου είδους κατάρτιση. Το επάγγελμα του τεχνίτη βαφέα δεν είναι αναγνωρισμένο ενώ δεν ανήκει ούτε στα 202 επαγγελματικά περιγράμματα που έχει ανακοινώσει ο ΕΟΠΠΕΠ. Παράλληλα στην Ευρώπη έχουν ολοκληρωθεί από το 2020 ερευνητικά προγράμματα για την δημιουργία του μεταπτυχιακού προγράμματος του τεχνίτη βαφέα! Ενώ το επόμενο ερευνητικό πρόγραμμα στο οποίο συμμετέχει και το Ινστιτούτο, σκοπεύει να ανανεώσει το πρόγραμμα σπουδών, του επιπέδου EQF 4-6 (πτυχίο), με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που πρέπει να αναπτύξει ο τεχνίτης βαφέας, πανευρωπαϊκά με γνώμονα την βιωσιμότητα των κατασκευών και τις ψηφιακές τεχνολογίες (AR).
Η ανακαίνιση είναι μία σύνθετη διαδικασία, η οποία μπορεί να αλλάξει ριζικά την εικόνα ενός κτιρίου, κάνοντάς το πιο φιλόξενο και ευχάριστο για τους χρήστες και πιο θελκτικό για τους επισκέπτες.
Ένα φαινόμενο το οποίο συναντάται στα μεγάλα αστικά κέντρα είναι η έλλειψη διαθέσιμων οικοπέδων, γεγονός που κάνει ολοένα και πιο δύσκολη την ανέγερση νέων καταστημάτων και πολυκατοικιών στο κέντρο της εκάστοτε πόλης. Δεδομένου του προβλήματος, η λύση που προτείνεται από τους αρχιτέκτονες μηχανικούς είναι η αναπαλαίωση των υφιστάμενων κτιριακών υποδομών, ιδέα η οποία συνάδει και με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης. Τα τελευταία πέντε χρόνια, έχει διαπιστωθεί παγκοσμίως τεράστια αύξηση του αριθμού των ανακαινίσεων, σε ποσοστό που ξεπερνάει το 25%.
Ένα κτίριο, είτε πρόκειται για επαγγελματικός χώρος είτε για κατοικία, θα πρέπει να διακρίνεται για τη «ζεστή» του διακόσμηση και για τη λειτουργικότητα του. Τα χρώματα και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, η μελέτη φωτισμού και τα έπιπλα που θα επιλεγούν, μπορούν να αλλάξουν ριζικά την εικόνα ενός χώρου. Συνεπώς, η ανακαίνιση δεν είναι απλώς μία στεγνή αναπαλαίωση ενός γερασμένου κτιρίου, αλλά μία ολιστική αναδιαμόρφωση του ύφους και του χαρακτήρα του. Φυσικά, ανάλογα με το είδος του ακινήτου, αλλάζουν οι προδιαγραφές και η αρχιτεκτονική προσέγγιση.
Η ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΣΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΚΤΙΡΙΑ
Το είδος του κτιρίου έχει καθοριστικό ρόλο στον τύπο της ανακαίνισης που θα πρέπει να φέρει εις πέρας ο εκάστοτε αρχιτέκτονας. Όταν πρόκειται για μία κατοικία, στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ευχάριστο και φιλόξενο, που θα προκαλεί ηρεμία και γαλήνη στους ενοίκους και θα μπορεί να τους προσφέρει στιγμές ξεκούρασης και ψυχαγωγίας. Από την άλλη πλευρά, οι επαγγελματικοί χώροι πρέπει να είναι πιο ζωηροί, ώστε να τραβούν το βλέμμα των περαστικών και να αποτελούν πόλο έλξης για το αγοραστικό κοινό. Μέσω του design θα πρέπει να προβάλλονται τα διαθέσιμα προϊόντα και η ταυτότητα μίας επιχείρησης, ενώ ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός θα πρέπει να αποσκοπεί στη βέλτιστη λειτουργικότητα των επαγγελματικών κτιρίων επιτρέποντας τη συνεχή εισροή κόσμου.
Εξατομικευμένες προδιαγραφές και στόχοι
«Ο σχεδιασμός ενός επαγγελματικού χώρου είναι ιδιαίτερα απαιτητικός, καθώς στις μέρες μας οι χώροι αυτοί καλούνται να ανταποκριθούν σε μία πληθώρα αναγκών και να φιλοξενήσουν διάφορες λειτουργίες στον ίδιο χώρο. Για παράδειγμα, ο χώρος εργασίας ανάλογα με την περίσταση καλείται να λειτουργήσει ως χώρος συνεδριάσεων, συναντήσεων, παρουσιάσεων κλπ. Απαιτείται λοιπόν ιδιαίτερη σχεδιαστική προσέγγιση, αφού ταυτόχρονα πρέπει να ληφθεί υπόψιν και να αναδειχθεί η εταιρική ταυτότητα κάθε εταιρείας, ενώ πάντα κυρίαρχο χαρακτηριστικό είναι η βελτίωση της ποιότητας του εργασιακού χώρου για τους ίδιους τους εργαζόμενους. Οι κατοικίες από την άλλη, έχουν άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και εκεί ο σχεδιασμός των επίπλων και των ειδικών κατασκευών φτάνει στη μέγιστη δυνατή λεπτομέρεια. Ο σχεδιασμός είναι πλέον εντελώς εξατομικευμένος, και οι ειδικές κατασκευές σχεδιάζονται κάθε φορά από το μηδέν ανάλογα με τις ανάγκες και την αισθητική του κάθε πελάτη» επισημαίνει ο Δημήτριος Ραϊδης, Αρχιτέκτων Μηχανικός και Πολεοδόμος – Χωροτάκτης, Ιδρυτής του γραφείου Kard Architects.
«Κατά τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό μιας κατοικίας, κύριο μέλημα του μελετητή/τριας είναι η ικανοποίηση των άμεσων αναγκών του χρήστη-ιδιοκτήτη και η απαρέγκλιτη συμμόρφωση στο κτιριολογικό πρόγραμμα που έχει εκ των προτέρων σχεδιαστεί. Σε κάθε νέο κτίριο, πρωταρχικός στόχος είναι ο σωστός προσανατολισμός, η εξασφάλιση φυσικού φωτισμού, αερισμού, ηλιασμού κατά τους χειμερινούς μήνες και σκίασης κατά την περίοδο του καλοκαιριού, καθώς επίσης η δημιουργία ενός κελύφους αισθητικής και ασφάλειας. Σε ό,τι αφορά στους εσωτερικούς χώρους, κρίνεται σκόπιμη και αναγκαία η εξασφάλιση της λειτουργικότητας, της πρακτικότητας και της αισθητικής που θα ανταποκρίνεται στις εξατομικευμένες επιθυμίες του πελάτη-χρήστη» υπογραμμίζει η Ρίκα Δεληγιαννίδου, Αρχιτέκτων Μηχανικός του γραφείου Rideco Architecture and Design και προσθέτει: «αναφορικά με τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό ενός επαγγελματικού χώρου, τα δεδομένα διαφοροποιούνται σημαντικά ως προς την αισθητική, όπου ο μελετητής/τρια επιλέγει και προχωρά σε λιγότερο εξατομικευμένες λύσεις-προτάσεις. Η διαχείριση του εσωτερικού χώρου γίνεται πάντα με γνώμονα την ικανοποίηση των πρακτικών απαιτήσεων των επιχειρηματιών, όπως αυτές καθορίζονται από το εταιρικό αντικείμενο και από την προοπτική των χρήσεων. Ένας άρτιος σχεδιασμός ενός επαγγελματικού χώρου (design) είναι προσανατολισμένος υπέρ των εργαζομένων οι οποίοι θα πρέπει να αισθάνονται άνετα και οικεία στον χώρο, ώστε να αποδίδουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα στην εργασία τους».
Ακολούθως, η Αγγέλικα Θεοδωρίδη, Αρχιτέκτονας Εσωτερικού Χώρου & Ιδρύτρια του γραφείου 2 A.C.I.D, τονίζει πως «συχνά συναντάμε στους χώρους λάθος δυσλειτουργική εργονομία. Αυτό μπορεί να προέρχεται από κακό αρχικό σχέδιο ή απλώς να έχουν αλλάξει οι ανάγκες. Σύνηθες πρόβλημα των παλιών σπιτιών είναι οι κακές ηλεκτρολογικές, υδραυλικές εγκαταστάσεις, καθώς και η υγρασία που εισέρχεται από την οροφή και ευθύνεται για τη δυσκολία ρύθμισης της θερμοκρασίας. Πρώτο μέλημά μας είναι η σωστή εκμετάλλευση των τετραγωνικών του χώρου, υλικά “μαλακά” και ασφαλή για όλα τα μέλη της οικογένειας, με όσο το δυνατόν πιο πολλούς αποθηκευτικούς χώρους. Στους επαγγελματικούς χώρους από την άλλη, ο χώρος πρέπει να μελετηθεί λαμβάνοντας υπόψιν αρχικά το αντικείμενο που πραγματεύεται, το κοινό στο οποίο απευθύνεται και πόσο προσωπικό απασχολεί. Τα έπιπλα πρέπει να είναι λειτουργικά με αρκετούς αποθηκευτικούς χώρους, ενώ το πιο σημαντικό κομμάτι είναι αυτό του φωτισμού (συνδυασμός φυσικού και τεχνητού φωτισμού) και του σωστού αερισμού του χώρου. Η κυκλοφορία του αέρα πρέπει να γίνεται ανεμπόδιστα σε όλους τους χώρους διαβίωσης. Όλοι οι κύριοι χώροι πρέπει να έχουν ανοίγματα για την είσοδο του αέρα και όλοι οι χώροι υπηρεσίας, εξαερισμούς».
«Το δυσκολότερο κομμάτι στη μελέτη και στον σχεδιασμό μιας κατοικίας είναι πρωτίστως να σχεδιαστεί ένας χώρος που να συνάδει με τις προτιμήσεις των ιδιοκτητών και τον τρόπο ζωής τους αποτυπώνοντας την προσωπικότητά τους, αλλά ταυτόχρονα να είναι λειτουργικά άρτιος. Από την άλλη πλευρά, ένα project επαγγελματικού χώρου έχει μεγαλύτερη ποικιλία αναγκών, επομένως είναι και πιο σύνθετη η μελέτη του: θα πρέπει να αναδεικνύει το προϊόν ή την προσφερόμενη υπηρεσία, έτσι ώστε να προσελκύει το αγοραστικό κοινό, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να αποσκοπεί και στην ικανοποίηση των αναγκών και των απαιτήσεων του ιδιοκτήτη, εφαρμόζοντας καινοτόμα και λειτουργικά υλικά ανάλογα με την περίσταση. Τέλος, η σωστή διαχείριση του προϋπολογισμού, καθώς και η τήρηση των συμφωνημένων χρονοδιαγραμμάτων αποτελούν βασικό ζητούμενο τόσο στον σχεδιασμό μιας κατοικίας όσο και σε έναν επαγγελματικό χώρο» επεξηγεί η Σοφία Νικολάου, Interior Designer του γραφείου DsN Studio Design.
Ανθρωποκεντρικός σχεδιασμός
Στόχος κάθε ανακαίνισης είναι να καλύψει στο έπακρο τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε κτιρίου, καθώς και των ατόμων που φιλοξενούνται σε αυτό. Ο Κώστας Γκάγκος, Interior Designer, CEO του γραφείου Costas Gagos Architecture & Design, σημειώνει πως «ο σχεδιασμός τόσο μιας κατοικίας όσο και ενός επαγγελματικού χώρου έχουν την ίδια αφετηρία και τον ίδιο στόχο, τον άνθρωπο και την ικανοποίηση των αναγκών του. Στον σχεδιασμό μιας κατοικίας, ο αρχιτέκτονας καλείται να δημιουργήσει ένα περιβάλλον στο οποίο ο άνθρωπος ζει την καθημερινότητά του, καλύπτει αρχικά τις βασικές του ανάγκες και σε δευτερεύοντα ρόλο τις ανάγκες του για χαλάρωση, ζεστασιά και άνεση. Ο σχεδιαστής καλείται να προσαρμοστεί στην αισθητική και στην προσωπικότητα του εκάστοτε ιδιοκτήτη, οπότε η πρόκληση είναι να ψυχολογήσει τον άνθρωπο και να φέρει σε εφαρμογή το όραμά του. Από την άλλη ο σχεδιασμός ενός επαγγελματικού χώρου καλείται να εξισορροπήσει αφενός την άνεση και αισθητική ενός μεγάλου συνόλου επισκεπτών και αφετέρου τις απαιτήσεις ενός επιχειρηματία. Ο σχεδιαστής λοιπόν πρέπει να σχεδιάσει έναν εντυπωσιακό χώρο, ο οποίος σε συνδυασμό με το προσφερόμενο προϊόν θα προσελκύσει τους πελάτες. Στόχος είναι να θελήσουν να επισκεφτούν τον χώρο όχι μια, αλλά όσες περισσότερες φορές γίνεται, μένοντας ικανοποιημένοι και εντυπωσιασμένοι».
Παρόμοια άποψη έχει και η Ειρήνη Ζντράβκοβ, Αρχιτέκτονας και Interior Designer του γραφείου A&M Architects, η οποία δηλώνει ότι «για να κατανοήσουμε τις προκλήσεις και διαφορές ανάμεσα στα δύο οφείλουμε να δούμε σε ποιόν απευθύνονται. Το λεγόμενο “residential design” επικεντρώνεται στον σχεδιασμό μίας ιδιωτικής κατοικίας ενώ μέσα από το “commercial design” δημιουργούνται κοινόχρηστοι χώροι όπως γραφεία, χώροι εστίασης, καταστήματα λιανικής κ.α. Με αυτό σαν βάση καταλαβαίνουμε πως τόσο οι λειτουργίες όσο και οι στόχοι του σχεδιασμού διαφέρουν. Σε commercial χώρους, o designer καλείται να δημιουργήσει περιβάλλοντα αποτυπώνοντας μια ταυτότητα, ένα ‘‘brand’’, ενώ στην κατοικία δημιουργεί εξατομικευμένες χωρικές εμπειρίες που καθρεπτίζουν τον τρόπο ζωής του εκάστοτε πελάτη. Μια ακόμη διαφορά εντοπίζεται στα υλικά και στις προδιαγραφές τους. Συνήθως τα commercial project αφορούν έργα μεγαλύτερης κλίμακας και επισκεψιμότητας που κατ’ επέκταση απαιτούν εξειδικευμένη γνώση στην επιλογή υλικών, όπως ανθεκτικότερα δάπεδα, πυράντοχες επενδύσεις και υγειονομικά υλικά. Ωστόσο, αξίζει κλείνοντας να υπογραμμίσουμε πως οι αρχές του σχεδιασμού, είτε πρόκειται για ιδιωτικό είτε δημόσιο χώρο, παραμένουν ίδιες δηλαδή να εξυπηρετούν τη λειτουργική και αισθητική ικανοποίηση των ανθρωπίνων αναγκών σε ένα χώρο».
Με τη σειρά τους οι Δανάη Αθανασοπούλου και Γιώργος Μπουσές, Αρχιτέκτονες του γραφείου Archstudio, σημειώνουν πως «σε μία κατοικία συνήθως το βασικό ζητούμενο είναι η λειτουργικότητα και η κάλυψη των αναγκών του εκάστοτε χρήστη. Η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε να αντιμετωπίσουμε είναι η καλή επικοινωνία με τον πελάτη, ώστε το αποτέλεσμα να δικαιώσει και εμάς και εκείνον. Σε έναν επαγγελματικό χώρο ισχύει το ίδιο, αλλά εκεί τα πράγματα είναι κάποιες φορές πιο απλά, καθώς η χρήση του χώρου τις περισσότερες φορές δημιουργεί και ένα πιο σαφές πλαίσιο προδιαγραφών και σχεδιαστικών απαιτήσεων που πρέπει να καλυφθούν. Στην κατοικία υπεισέρχεται περισσότερο το προσωπικό στοιχείο και γι’ αυτό είναι σημαντικό να θεσπιστεί από την αρχή μία καλή σχέση και επικοινωνία, ώστε να εμπιστευθεί στα χέρια μας τον σχεδιασμό των πιο προσωπικών του χώρων».
Εκσυγχρονισμός και διαχρονικότητα
Η πανδημία έφερε νέα δεδομένα στις ανακαινίσεις και δημιούργησε νέες ανάγκες στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, τις οποίες πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη ο αρχιτέκτονας. «Ο σχεδιασμός μιας κατοικίας και ενός επαγγελματικού χώρου έχουν διαφορετικές αφετηρίες, ορίζονται από διαφορετικά ζητούμενα και δεδομένα. Είναι πολύ διαφορετικές οι ανάγκες, οι λειτουργίες, τα δεδομένα, οι επιθυμίες του πελάτη. Στον σχεδιασμό μιας κατοικίας πρωταρχικό ρόλο παίζει η άνεση, η ποιότητα της κατοικίας, αλλά και το αίσθημα φιλοξενίας που θα νιώσει ο χρήστης. Στο σχεδιασμό επαγγελματικών χώρων, η εργονομία και η αξία της ανθρώπινης διάδρασης, καθώς και η φύση του αντικειμένου της εταιρείας, καθορίζουν το πλαίσιο σχεδιασμού. Ωστόσο, τα δεδομένα αλλάζουν με γρήγορες ταχύτητες, και πλέον με τη συνθήκη του Work from Home που μπήκε τα τελευταία χρόνια στην καθημερινότητά μας, καλούμαστε να δούμε τις κατοικίες από μια νέα σκοπιά, να προσθέσουμε και να συνδυάσουμε νέες λειτουργίες, που μέχρι σήμερα δεν αποτελούσαν επιτακτική ανάγκη» υποστηρίζει η Ασπασία Τάκα, MSc Αρχιτέκτων Μηχανικός, Creative Director & Founder του γραφείου Taka + Partners.
Κάθε χώρος πρέπει να έχει μοναδικό διαχρονικό χαρακτήρα, ο οποίος θα το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα κτίρια και ταυτόχρονα θα αφήνει το δικό του ανεξίτηλο αποτύπωμα στη συνείδηση των επισκεπτών και των ενοίκων. Σχετικά η Ναταλία Μπαζαίου, Αρχιτέκτων του γραφείου Natalia Bazaiou Architecture and Research, αναφέρει ότι «και στις δύο περιπτώσεις χώρων, οι μεγαλύτερες προκλήσεις έχουν να κάνουν με τη διαχρονικότητα και τη μοναδικότητα. Είναι σημαντικό το έργο να είναι σύγχρονο, αλλά και διαχρονικό. Όσο και αν περνάνε από πάνω του τα χρόνια, να στέκει επίκαιρο, με εξαίρεση βέβαια το είδος των επαγγελματικών χώρων, οι οποίοι είναι σημαντικό να αλλάζουν περιοδικά ακολουθώντας τη μόδα. Η μοναδικότητα του χώρου είναι η δημιουργία κάθε φορά από την αρχή, η γέννηση μιας νέας χωρικής συνθήκης, η οποία πέρα από ένα αναγνωρίσιμο αρχιτεκτονικό λεξιλόγιο που μπορεί να έχεις, δεν πατάει σε κάτι που έχεις ξανακάνει, μιας και ο κάθε άνθρωπος ή η επαγγελματική συνθήκη για την οποία σχεδιάζεις είναι μοναδική, όπως και ο τόπος στον οποίο βρίσκεται. Η δημιουργία γίνεται βάσει μιας πολύπλοκης εξίσωσης. Κάποια μέρη της εξίσωσης είναι λογικά και συνειδητά και κάποια άλλα είναι διαισθητικά, δεν ερμηνεύονται με τη λογική, δεν μπαίνουν σε λόγια, αλλά υπαγορεύονται από την έμπνευση και μια τεράστια διάθεση να προσφέρεις στους ανθρώπους, υλοποιώντας τον χώρο των ονείρων τους».
Η ανακαινισμένη κεντρική σουίτα του Ολυμπιακού Κέντρου, ξεχωρίζει για τον αρχιτεκτονικό της σχεδιασμό και την υψηλή της αισθητική, προσφέροντας μοναδικές συνθήκες άνεσης και πολυτέλειας στους θεατές.
Tο Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών συμπληρώνει σαράντα χρόνια λειτουργίας, έχοντας ήδη μεγάλη συνεισφορά στον ελληνικό αθλητισμό. Με σύνθημα «ΟΑΚΑ κάτι αλλάζει», οι αθλητικές εγκαταστάσεις αρχίζουν και μεταμορφώνονται, αφήνοντας αισιόδοξες υποσχέσεις για το μέλλον. Στο πλαίσιο αυτό, ανακαινίστηκε η κεντρική σουίτα του Κέντρου με πρωτοβουλία του ιδιωτικού τομέα, χωρίς να επιβαρυνθεί καθόλου ο κρατικός μηχανισμός. Ο υπεύθυνος αρχιτέκτονας και συντονιστής χορηγών, Γιάννης Ζαχαράκης, από το γραφείο a+ architects που ανέλαβε τον επανασχεδιασμό της σουίτας, δήλωσε ότι «οι χορηγοί συμμετείχαν με μεγάλη χαρά στο όλο εγχείρημα, χωρίς να χρειαστεί να γίνει διαγωνισμός δημοσίου, ολοκληρώνοντας κατά αυτό τον τρόπο το έργο σε αρκετά γρήγορο χρόνο και με τις προδιαγραφές που είχαν εξαρχής τεθεί». Μεγάλοι χορηγοί ήταν οι: Αlta Linea, Εka Hellas, Ηyphen, Κanelli – Cleaf, Κούρτης Contract, Luun, Magna Facility Services, Solo και Vice Versa.
Η παρουσίαση του έργου
H παρουσίαση της σουίτας έγινε στις 22 Σεπτεμβρίου, με παρόντες τον υφυπουργό αθλητισμού Λευτέρη Αυγενάκη και τους χορηγούς του project, οι οποίοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν σε ένα εντυπωσικό βίντεο της Vice Versa τα στάδια υλοποίησης του έργου. Ο υφυπουργός ανέφερε ότι γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια να εκσυγχρονιστεί το ΟΑΚΑ, το οποίο ήταν για πολλά χρόνια παρατημένο, ώστε να γίνει πιο ανθρώπινο για τους θεατές και πλήρως κατάλληλο για τη φιλοξενία μεγάλων διοργανώσεων. Ενδεικτικά αναφέρθηκε το ΕΚΟ Ράλλυ Ακρόπολις, το οποίο είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εκατομμύρια θεατές από όλον τον κόσμο. «Ο ιδιωτικός τομέας, τον οποίο εμπιστευόμαστε, θέλουμε να κερδίζει μέσα από την επένδυση που κάνει στον αθλητισμό. Σας ευχαριστούμε πολύ που μας εμπιστευτήκατε» τόνισε ο κ. Λ. Αυγενάκης κλείνοντας την ομιλία του.
«Ύστερα από πολλά χρόνια ο ιδιωτικός τομέας εμπιστεύεται και πάλι το ΟΑΚΑ» υπογράμμισε ο Συντονιστής Γενικός Διευθυντής Κωνσταντίνος Χαλιορής. Η ανακαίνιση της σουίτας αποτελεί μόνο την αρχή ενός συνολικού εκσυγχρονισμού των αθλητικών εγκαταστάσεων. «Η ολική ανακαίνιση της κεντρικής σουίτας του ΟΑΚΑ είναι ένα από τα βήματα που θα συντελέσουν, προκειμένου να φτιάξουμε τον Οργανισμό όπως τον ονειρευόμαστε, ώστε να τον παραδώσουμε με υπερηφάνεια στις νεότερες γενιές» συμπλήρωσε ο Γενικός Διευθυντής και έκλεισε τον λόγο του ευχαριστώντας τους επιχειρηματίες που συνέδραμαν με τις χορηγίες τους στην ολοκλήρωση του έργου.
Η ανανεωμένη κεντρική σουίτα πρόκειται να ενοικιάζεται για εκδηλώσεις, προσφέροντας σημαντικά κέρδη στον Οργανισμό, ενώ τα σχέδια της ανακαίνισής θα παρουσιαστούν από το γραφείο a+ architects σε μεγάλο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό της Ιταλίας.
Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός και προκλήσεις
Μιας και η κεντρική σουίτα βρίσκεται στο ΟΑΚΑ και προορίζεται για τη φιλοξενία επίσημων προσώπων, που επιθυμούν να παρακολουθήσουν σπουδαία αθλητικά γεγονότα και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις – ορόσημα για τη χώρα μας, το εσωτερικό της επανασχεδιάστηκε, ώστε να παραπέμπει έντονα στο ελληνικό στοιχείο. Καθοριστικό ρόλο για τη δημιουργία μίας τέτοιας ατμόσφαιρας, είχαν οι χρωματικές αποδόσεις του καναπέ και των ανάκλιντρων, που παραπέμπουν στο γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας, καθώς και οι λιτές δωρικές γραμμές. Σκοπός είναι να επικρατήσει η ελληνικότητα με διακριτικό τρόπο, χωρίς υπερβολές που ενδεχομένως να κουράσει τους επισκέπτες. Βασικό στοιχείο του σχεδιασμού είναι η τεθλασμένη γραμμή στην πρόσοψη της καμπίνας. Τα γραμμικά σχέδια της οροφής, ο καναπές, το μίνι μπαρ, τα διαχωριστικά ερμάρια, ο σχεδιασμός του κρυφού φωτισμού και γενικότερα όλα τα στοιχεία εντός της σουίτας ακολουθούν το σπάσιμο της όψης.
Πρόβλημα στη λειτουργικότητα του χώρου αποτελούσε η στενή κλίμακα, που ένωνε τα δυο επίπεδα της σουίτας. Μετά την ανακαίνιση η σκάλα μεγάλωσε, απέκτησε γωνίες και μειώθηκε η κλίση της, κάνοντας πιο εύκολη και ασφαλή την πρόσβαση. Η σουίτα είναι διαμπερής και οι φιλοξενούμενοι έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ανά πάσα στιγμή τις εκδηλώσεις στο εξωτερικό μέρος του γηπέδου. Για τον λόγο αυτό, τοποθετήθηκαν διαχωριστικά ερμάρια, που απομονώνουν τα επιμέρους τμήματα της σουίτας, ώστε να μην ενοχλούνται οι καθήμενοι καθ’ όλες αυτές τις μετακινήσεις.
Λειτουργικότητα και design
Όλα τα υλικά επιλέχθηκαν προσεκτικά, βάσει των αναγκών του χώρου και του επιθυμητού αρχιτεκτονικού ύφους. Εφόσον πρόκειται για σουίτα επισήμων, το design θα πρέπει να διακρίνεται από πολυτέλεια, αποφεύγοντας τις αντιαισθητικές υπερβολές. Έτσι, επιλέχθηκαν με μεγάλη προσοχή υλικά, που είναι ποιοτικά και εύχρηστα, ενώ παράλληλα προδίδουν στον χώρο ηρεμία, καθαριότητα και άνεση. Αρχικά, το ξύλο στην πίσω επένδυση και τα σκαμπό στο χρώμα του δέρματος προδίδουν γλυκύτητα στο εσωτερικό, η οποία έρχεται σε ισορροπία με τον ψυχρό χαρακτήρα των μπλε και γκρι αποχρώσεων. Η μοκέτα στο δάπεδο, της οποία χορηγός είναι η Εka, έχει γκρι, μπεζ και μαύρες πινελιές με στοιχεία της άμμου. Τα διαχωριστικά των δύο επιπέδων στα οποία κάθονται οι θεατές, είναι απομίμηση μωσαϊκού -το προϊόν ήταν χορηγία της Κanelli Cleaf και η εφαρμογή έγινε από την Αlta Linea- το οποίο έχει επανέλθει στη μόδα και συνάμα θυμίζει Ελλάδα. Για μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας αντικαταστάθηκαν τα παλαιά κλιματιστικά με νέα επόμενης γενιάς, ενώ χρησιμοποιήθηκαν φώτα LED χαμηλής κατανάλωσης. Όλα τα υλικά προορίζονται για επαγγελματικούς χώρους, δηλαδή με συνεχή εισροή κόσμου και επομένως διακρίνονται για την ποιότητά τους. Πρόκειται για πιστοποιημένα προϊόντα που διαθέτουν υψηλή ανθεκτικότητα στη βαριά χρήση και είναι άκρως φιλικά προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Ιδιαίτερη μέριμνα δόθηκε στη μελέτη φωτισμού, η οποία έγινε σε συνεργασία με τη Luun. Ο φωτισμός εκτός από λειτουργικότητα, προσφέρει στον χώρο ζεστή ατμόσφαιρα και συναίσθημα, προσδίδοντας του μοναδική χροιά. Πρόκληση στον σχεδιασμό αποτέλεσε η κλίση του τζαμιού της σουίτας, η οποία προκαλούσε έντονη γυαλάδα, εμποδίζοντας την απρόσκοπτη παρακολούθηση. Έτσι τοποθετήθηκαν σε επιλεγμένα σημεία ειδικά φώτα, τα οποία δεν αντανακλούν, αλλά εκπέμπουν αρκετό φως, ώστε να διευκολύνεται η μετακίνηση εντός της σουίτας. Επιπλέον, μέσω του φωτισμού τονίστηκε η ριγέ ξύλινη επένδυση στο πίσω μέρος και η γραμμικότητα του χώρου, χωρίς να ενοχλείται ή να αποσπάται η προσοχή του θεατή.
Η ανακαίνιση και ο ολικός επανασχεδιασμός της κεντρικής σουίτας του ΟΑΚΑ, αποτελεί ένα μήνυμα αισιοδοξίας για τη συνολική αναβάθμιση των εγκαταστάσεων του Ολυμπιακού Κέντρου, που στην πλειονότητά τους είναι παραμελημένες. Η ολοκληρωτική συμμετοχή του ιδιωτικού φορέα, ανοίγει διάπλατα τις προοπτικές ανάπτυξης του εγχώριου αθλητισμού Εκτός του συμβολικού της χαρακτήρα, βέβαια, η κεντρική σουίτα ξεχωρίζει για τον αρχιτεκτονικό της σχεδιασμό, η οποία παραπέμπει στο ελληνικό στοιχείο. Ο εσωτερικός χώρος είναι άνετος και λειτουργικός, επιτρέπει την εύκολη διέλευση και προσφέρει τη δυνατότητα στους θεατές να παρακολουθούν απρόσκοπτα τις εκάστοτε εκδηλώσεις. Οι υφές, τα υλικά που έχουν επιλεχθεί και ο φωτισμός, δημιουργούν την αίσθηση της πολυτέλειας, αποφεύγοντας σε κάθε περίπτωση την υπερβολή. Με άλλα λόγια, η νέα σουίτα παντρεύει αρμονικά την καλαισθησία και τη χαλάρωση με την ψυχαγωγία και το αθλητικό ιδεώδες.
Η αλήθεια είναι ότι τα πρώτα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ήταν πολύ ενθαρρυντικά. Συγκεκριμένα το πρώτο τρίμηνο του 2022 είχαν εκδοθεί περισσότερες οικοδομικές άδειες από το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. Η εικόνα αυτή όμως άλλαξε λίγο το δεύτερο τρίμηνο, το οποίο παρουσίασε μια υστέρηση σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό. Συνολικά όμως, σε επίπεδο εξαμήνου εμφανίζεται μια μικρή αύξηση 1,3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό. Τα γνωστά ζητήματα (γεωπολιτικές εξελίξεις, κόστος ενέργειας, κόστος πρώτων υλών, πληθωρισμός), έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη συνολική οικοδομική δραστηριότητα.
