Μήνας: Ιανουάριος 2023

Ο ρόλος των προσόψεων στα σύγχρονα κτίρια

Posted on by Γιώργος Κατσιμιλής

Η πρόσοψη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι κάθε έργου, διότι διαμορφώνει τον χαρακτήρα του κτιρίου, ενισχύει την αντοχή του στον χρόνο και συμβάλλει στον περιορισμό του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος.
Ηπρόσοψη αποτελεί καίριο τμήμα ενός κτιρίου, καθώς το επηρεάζει τόσο σε επίπεδο καλαισθησίας όσο και σε επίπεδο λειτουργικότητας. Το ύφος και ο χαρακτήρας ενός έργου, εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την πρώτη εικόνα που λαμβάνει ο παρατηρητής, καθιστώντας το θελκτικό ή όχι. Η πρόσοψη δεν αποτελεί μόνο ένα εξωτερικό περίβλημα της κατασκευής, αλλά συμβάλλει καθοριστικά στην ακουστική και θερμική μόνωση των εσωτερικών της χώρων, προσφέροντας κατάλληλες συνθήκες άνεσης στους ενοίκους, ενώ προστατεύει το κέλυφος από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Στο εν λόγω αφιέρωμα θα παρουσιάσουμε τα υλικά που χρησιμοποιούνται στις προσόψεις, ανάλογα με το είδος και τις ανάγκες κάθε κτιρίου, τον ρόλο τους από αρχιτεκτονική σκοπιά, καθώς και τις σχετικές τάσεις που αναδύονται το τελευταίο διάστημα.

Ο ρόλος της πρόσοψης στο αρχιτεκτονικό έργο
Η πρόσοψη έχει ενεργό ρόλο στο τελικό αισθητικό αποτέλεσμα ενός κτιρίου, ειδικά αν πρόκειται για επαγγελματικούς χώρους, όπως καταστήματα, εμπορικά κέντρα ή ξενοδοχεία, που σκοπός του εξωτερικού design είναι να τραβά τα βλέμματα των πελατών. «Η πρόσοψη είναι ασφαλώς καθοριστική για την εμφάνιση ενός κτιρίου και για την εμπειρία που παρέχει αυτό στους χρήστες και τους επισκέπτες του. Διαμορφώνει τη δημόσια εικόνα του, επικοινωνεί τις αρχιτεκτονικές προθέσεις και ιδέες του, συνδιαλέγεται με τον οικιστικό του περίγυρο. Είναι η περισσότερο απαιτητική όψη και συνήθως η σημαντικότερη αρχιτεκτονική επιφάνεια του αρχιτεκτονικού έργου, με ιδιαίτερες απαιτήσεις κλιματικές, αλλά και προβολής, προστασίας και ασφάλειας. Επομένως, οφείλει να σχεδιάζεται και να κατασκευάζεται με ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή» επισημαίνει ο Θάνος Αθανασόπουλος, Design Director / Partner, Architect NTUA, M.Arch Harvard GSD του γραφείου Aeter Architects.
Ένα κτίριο πρέπει να εναρμονίζεται με το γύρω αστικό και φυσικό του περιβάλλον, αποτελώντας συνάμα μία ξεχωριστή οντότητα με δικό της χαρακτήρα. Ο Παναγιώτης Παπαλεξάτος, ιδρυτής του γραφείου Papalexatos Architects, δηλώνει σχετικά πως «η πρόσοψη ενός κτιρίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη, όχι μόνο με το κτίριο καθαυτό, αλλά κυρίως με τον δημόσιο χώρο, με την πόλη. Και όμως καμία ‘’ενσυναίσθηση’’ -πέραν ελάχιστων περιπτώσεων- απέναντι σε αυτή. Σχεδιάζονται έτσι προσόψεις, χωρίς χαρακτήρα, χωρίς αισθητική, χωρίς ύφος, χωρίς ηθική. Η πρόσοψη όσο ‘’μικρή’’ ή ‘’μεγάλη’’ και αν είναι, πρέπει να αποτελεί εργαλείο σχεδιασμού και όχι απλά το κλείσιμο ενός εξωτερικού τοίχου, ώστε ο χρήστης σε κάθε περίπτωση να βιώνει τόσο τον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο χώρο».

Η πρόσοψη σμιλεύει το ύφος ενός κτιρίου και σε ευρύτερο επίπεδο μίας ολόκληρης συνοικίας ή πόλης, ενώ διαμορφώνει τον περιβαλλοντικό του αντίκτυπο. Επί του θέματος οι Ζωή Σπηλιοπούλου, Senior Architect, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ, March The Bartlett, UCL και Ιωάννης Μπογέας, Senior MEP Engineer, Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ του γραφείου People B. επεξηγούν ότι «σε ένα αστικό περιβάλλον η πρόσοψη είναι αυτή που καθορίζει το ύφος και την αισθητική του κτιρίου, ακόμα και τη μορφή και τον χαρακτήρα του αστικού ιστού. Ο τρόπος αντιμετώπισής της, τόσο από ογκοπλαστική άποψη όσο και από λειτουργική είναι καθοριστική της ταυτότητας του κτιρίου, της αναγνωρισιμότητάς του, αλλά και του αποτυπώματος του στο περιβάλλον. Με την ενεργειακή κρίση και την κλιματική αλλαγή στο επίκεντρο πλέον των ανησυχιών του αρχιτεκτονικού κόσμου, οι προσόψεις αποκτούν νέο ρόλο, εξαιρετικά κρίσιμο για τις πόλεις μας».

Επιλογή υλικών και λειτουργικότητα
Όπως προαναφέρθηκε, η πρόσοψη επιτελεί σημαντικό λειτουργικό ρόλο σε μία κατασκευή, καθώς την προστατεύει από εξωτερικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες, που μακροπρόθεσμα ενδέχεται να προκαλέσουν φθορές στον φέροντα οργανισμό. Θέλοντας να επιτευχθούν τα επιθυμητά αποτελέσματα αντοχής, επιλέγονται διαφορετικά υλικά ανάλογα με τη χρήση και το είδος του κτιρίου. «Ενώ η πρόσοψη λειτουργεί ως το κύριο φράγμα της κατασκευής ενάντια στη βροχή, τον άνεμο, τον πάγο, το χιόνι, τον ήλιο κ.λπ., ταυτόχρονα επηρεάζει το μακροπρόθεσμο κόστος συντήρησης και τον αντίκτυπο της δομής στο περιβάλλον. Μαζί με την αισθητική, η επιλογή για την πρόσοψη ενός κτιρίου επηρεάζει την ανθεκτικότητα της κατασκευής, την ενεργειακή της απόδοση και την εμπειρία του ενοίκου» υπογραμμίζει η Μιμή Ασκούνη, Αρχιτέκτων Μηχανικός MSc του γραφείου Point Architects και συμπληρώνει πως «υπάρχει πληθώρα επιλογών όπως γυαλί, σύνθετο πάνελ αλουμινίου, θερμοπρόσοψη, μάρμαρο, ειδικά επεξεργασμένα “κεραμικά πλακίδια”, ειδικά επεξεργασμένο ξύλο, ανοδιωμένο αλουμίνιο, το παραδοσιακό τούβλο, αλλά ακόμα και πέτρα. Οι τεχνικές προδιαγραφές, όπως οι ενεργειακές απαιτήσεις, η θερμο-ηχομόνωση, η πυροπροστασία και ο αερισμός της πρόσοψης, μας οδηγούν κάθε φορά στο να επιλέγουμε το κατάλληλο υλικό. Εκτός από αυτές τις επιλογές, υπάρχουν φυσικά ακόμα αρκετές άλλες. Όταν κάνετε την επιλογή, είναι σημαντικό να λάβετε υπόψη εάν το υλικό πληροί τις λειτουργικές προδιαγραφές και τις απαιτήσεις απόδοσης για το έργο, την αντοχή του, καθώς και την επιθυμητή αισθητική».

«Διαχρονικά τα υλικά που επιλέγονται για την κατασκευή των προσόψεων είναι ιδιαιτέρως ανθεκτικά, ώστε να έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής, χωρίς να υποβαθμίζεται γρήγορα η εμφάνιση, αλλά και η συμπεριφορά τους στις περιβαλλοντικές συνθήκες. Η μοντέρνα αρχιτεκτονική είχε από τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξής της ως χαρακτηριστικό την ευρεία χρήση γυάλινων επιφανειών, που προσδίδουν διαφάνεια και επιτρέπουν την είσοδο άπλετου φυσικού φωτός. Επιπλέον, έδειχνε προτίμηση και στη χρήση μοντέρνων υλικών για τις όψεις όπως επιφάνειες εμφανούς σκυροδέματος, και μεταλλικές επιφάνειες από χάλυβα ή αλουμίνιο. Τις τελευταίες δεκαετίες πάντως, παρατηρούμε και μια επιστροφή στη χρήση περισσότερο φυσικών υλικών, όπως ξύλο και φυσικών λίθων» τονίζει ο Θ. Αθανασόπουλος.

Οι νέες τεχνολογίες αφενός ανοίγουν καινούριες προοπτικές αρχιτεκτονικής δημιουργίας, αφετέρου συντελούν στην υλοποίηση πιο ποιοτικών κατασκευών. Ο Π. Παπαλεξάτος σημειώνει πως «σήμερα, καθώς οι τεχνικές, αλλά και τα υλικά προοδεύουν, οι δυνατότητες για τον σχεδιασμό και την τεχνολογία των προσόψεων είναι απεριόριστες. Πλέον οι ανάγκες ενός κτιρίου, τόσο λειτουργικά όσο και ενεργειακά, έχουν αυξηθεί, με αποτέλεσμα νέα υλικά να καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα αναγκών. Υλικά χωρίς επεξεργασία (raw material), εμφανή υλικά, πρωτοποριακά υλικά, ρητινούχα υλικά, αλλά και συνδυασμός αυτών με τεχνικές εφαρμογής, συνθέτουν το σημερινό ευρύ φάσμα στην κατασκευή προσόψεων. Οι γνώσεις μας σε αυτά τα υλικά και η συνεχής ενημέρωση και εκπαίδευση των τεχνικών, δίνουν την δυνατότητα στον αρχιτέκτονα να σκεφτεί και να σχεδιάσει με γνώμονα την αισθητική».

Ακουστική και θερμική μόνωση
Σημαντικές προϋποθέσεις για την δημιουργία ενός φιλόξενου και «ζεστού» περιβάλλοντος αποτελούν η θερμική και ακουστική μόνωση. Οι εσωτερικοί χώροι θα πρέπει να έχουν όλα τα χαρακτηριστικά άνεσης για την υποδοχή των επισκεπτών και τη χαλάρωση των ενοίκων. «Η πρόσοψη συντελεί πολύ σημαντικό ρόλο στη θερμική και ακουστική μόνωση ενός κτιρίου. Ηχοαπορροφητικές επενδύσεις που μπορούν να επεκταθούν σε αρχιτεκτονικές προεξοχές, στηθαία κ.α., μπορούν να απορροφήσουν μέρος της ηχητικής όχλησης του σύγχρονου αστικού περιβάλλοντος, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην δημιουργία σκίασης ή απορρόφησης μέρους των ηλιακών κερδών κατά τη θερινή εποχή. Έξυπνα συστήματα σκιασμού μπορούν να προσφέρουν σκίαση και φωτισμό ανάλογα την εποχή, τη χρήση του κτιρίου και τις προσωπικές προτιμήσεις του χρήστη» επεξηγούν οι Ζ. Σπηλιοπούλου και Ι. Μπογέας.

Με τη σειρά του ο Π. Παπαλεξάτος αναφέρει πως «ένας από τους σκοπούς μια πρόσοψης είναι να ρυθμίζει τις ανταλλαγές θερμότητας, αέρα και φωτός μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού, όπως επίσης και να μονώνει ακουστικά το κτίριο. Ένας από τους τρόπους να επιτευχθεί αυτό είναι με τον αεριζόμενο τοίχο, μέσα στον οποίο κυκλοφορεί ο αέρας που δροσίζει τις επιφάνειες το καλοκαίρι, δεν δημιουργεί φαινόμενα υγρασίας τον χειμώνα, ενώ με το διάκενο επιτυγχάνεται μέρος της ηχομόνωσης. Τα κουφώματα σε ένα κτίριο πέρα από την αισθητική, συμβάλλουν στην θερμική και ακουστική μόνωση. Επίσης υλικά από ελαστικό αφρώδες πολυαιθυλένιο εφαρμόζονται ενδιάμεσα στα δομικά υλικά της εξωτερικής τοιχοποιίας ή πριν την ολοκλήρωση αυτής».

Οι προδιαγραφές που επιτάσσουν τα σύγχρονα «πράσινα» κτίρια, καθώς και η έντονη ευαισθητοποίηση του κοινού σε περιβαλλοντικά ζητήματα, θέτουν τη μόνωση ως άμεση προτεραιότητα, ειδικά όταν γίνεται λόγος για ανακαινίσεις παλαιών κτιρίων. Χαρακτηριστικά, η Μ. Ασκούνη αναφέρει ότι «η θερμική κυρίως και η ακουστική μόνωση στις προσόψεις, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση άνεσης και ευκολίας του να ζεις σε ένα κτίριο. H θερμομόνωση χαρακτηρίζεται από την αποτελεσματικότητά της ως προς το περίβλημα, αποτελώντας μια από τις πιο δημοφιλείς βιώσιμες επιλογές στην ανακαίνιση κτιρίων. Με λίγα λόγια, η βελτίωση και αποδοτικότητα της θερμικής και ακουστικής μόνωσης στις εργασίες ανακαίνισης κτιρίων είναι μια τάση που έχει μεγάλη ζήτηση τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, η επιλογή του κατάλληλου υλικού και συστήματος, εξαρτάται κυρίως από τις ανάγκες του κτιρίου».

Βιοκλιματική προσέγγιση στον σχεδιασμό
Η κυριότερη τάση που διαμορφώνει τον σχεδιασμό των προσόψεων δεν εστιάζει τόσο στο αισθητικό αποτέλεσμα του εξωτερικού κελύφους, αλλά στον οικολογικό χαρακτήρα της κατασκευής. «Τα υλικά που αναμένουμε να δούμε περισσότερο το 2023, κλίνουν προς το να είναι βιώσιμα και ανθεκτικά, με την ενεργειακή απόδοση να αποτελεί επίσης σημαντικό παράγοντα. Το περίβλημα του κτιρίου αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του σχεδιασμού και φυσικά και της ενεργειακής απόδοσης. Τα κτίρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (Carbon neutrality) είναι ένας στόχος τον οποίο επιδιώκουν οι περιβαλλοντολόγοι, οι οικοδομικές εταιρείες και οι αρχιτέκτονες, εστιάζοντας σε μια προσέγγιση βιοκλιματική στην κατασκευή και τον σχεδιασμό, καθώς προσπαθούν να ελαχιστοποιήσουν το αποτύπωμα άνθρακα» σημειώνει η Μ. Ασκούνη.

Ακολούθως, ο Θ. Αθανασόπουλος αναφέρει ότι «το πρωταρχικό ζητούμενο στον σχεδιασμό των αρχιτεκτονικών κελυφών, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αφορά τη χρήση υλικών και τους τρόπους κατασκευής και παραγωγής, με ελάχιστο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και ελάχιστης έως μηδενικής εκπομπής άνθρακα. Υπάρχει διαρκής προσπάθεια βελτίωσης των τρόπων παραγωγής και της χρήσης όλο και περισσότερου ανακυκλωμένου υλικού στις βιομηχανίες τσιμέντου, σκυροδέματος, συστημάτων αλουμινίου κ.λ.π. Παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, τα κτίρια και η οικοδομική δραστηριότητα διεθνώς εξακολουθούν να είναι πολύ ενεργοβόρα και με μη βιώσιμα ποσοστά εκπομπών άνθρακα».

Η ανάπτυξη της βιομηχανίας δομικών υλικών, προσφέρει στον αρχιτέκτονα πληθώρα επιλογών, ώστε να σχεδιάζει βιώσιμα κτίρια που θα διακρίνονται για την ποιότητα και την αντοχή τους. «Μαζί με τις νέες τεχνολογίες και τη στροφή στη βιοκλιματική αρχιτεκτονική προσόψεων, τα νέα υλικά ανοίγουν νέους ορίζοντες για τον αστικό ιστό. Η πλαστικότητα που μπορούμε να έχουμε, η διάτρηση, το modularity κ.α., θολώνουν τα όρια ανάμεσα στο πλήρες και το κενό και συνδράμουν στην πραγματοποίηση flexible χώρων στα κτίρια τους. Παρ’ όλα αυτά, το προσεχές μέλλον αναμένεται να κάνει στροφή στην ενεργειακή πρόσοψη και τη δημιουργία μικροκλίματος στην άμεση περιοχή της» δηλώνουν οι Ζ. Σπηλιοπούλου και Ι. Μπογέας.

Οι σχεδιασμός θα πρέπει να συνδυάζει καλαισθησία και λειτουργικότητα, περιορίζοντας στο ελάχιστο το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. «Οι προσόψεις αποτελούν την επιδερμίδα του κτιρίου και μαζί με τη σύνθεση των όγκων του είναι τα πιο σημαντικά στοιχεία που επηρεάζουν την εξωτερική μορφή και την γενικότερη αισθητική ενός έργου. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, υπάρχει μια τάση για πιο κουρμπαριστές και γλυπτικές όψεις. Στο εξωτερικό εδώ και πολλές δεκαετίες, προτεραιότητα δίνεται σε επενδύσεις που προκατασκευάζονται στα εργοστάσια, με μεγάλη αντοχή στον χρόνο, ενώ σε αρκετές χώρες γίνεται μεγάλη συζήτηση για την αντικατάσταση επενδύσεων σε υφιστάμενα κτίρια για λόγους υγιεινής και ασφάλειας» σημειώνει ο Πιέρος Πιερής, Architect & Partner του γραφείου Pieris Architects και προσθέτει πως «είτε μελετάμε ένα κτίριο γραφείων, μια οικιστική ανάπτυξη ή άλλο έργο διαφορετικής χρήσης, πέρα από το αισθητικό αποτέλεσμα, σημαντικό ρόλο στον τελικό σχεδιασμό των όψεων και την επιλογή των επενδύσεων έχει η αντοχή στον χρόνο, οι πιστοποιήσεις όσο αναφορά την οικολογία και την ενεργειακή απόδοση και φυσικά η τιμή. Οι όψεις πρέπει να σχεδιάζονται βάσει του προσανατολισμού του οικοπέδου και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των προσόψεων, πέρα από ένα άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα, θα πρέπει να επιτρέπει στο εσωτερικό να εισέρχεται άπλετο φως, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την καλύτερη δυνατή σκίαση, αλλά και τη θερμική άνεση των χρηστών όλο χρόνο και για κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας».

Το ξύλο ως δομικό υλικό με λύσεις στα προβλήματα του σήμερα

Posted on by Architect Mag Editor

Αν έπρεπε να πούμε μόνο ένα πράγμα για το ξύλο θα ήταν ότι οι αξιοσημείωτες ιδιότητές του το καθιστούν πρωταγωνιστή στις προκλήσεις, περιβαλλοντικές και μη, που έχει να αντιμετωπίσει ο κόσμος των κατασκευών. Και σε αυτό συμφωνούν όλοι όσοι το χρησιμοποιούν, ο καθένας από διαφορετικό πόστο.

Με σπουδαίες φυσικές ιδιότητες, όπως η ανθεκτικότητα, η μηδενική θερμική αγωγιμότητα και η ηχομόνωση, το ξύλο αποτελεί ένα από τα πιο ραγδαίως αναπτυσσόμενα δομικά υλικά με ποικίλες εφαρμογές. Παράλληλα, η υψηλή αισθητική του και τα διάφορα είδη του προσφέρουν πληθώρα λύσεων και δυνατότητες έκφρασης που δεν δίνει κανένα άλλο υλικό.
Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που το ξύλο έχει επιστρέψει δυναμικά, όμως υπάρχει ακόμα στον κλάδο των κατασκευών μια καχυποψία σχετικά με το κατά πόσον μπορεί το ξύλο να λύσει ή να δημιουργήσει προβλήματα. Το Architect μίλησε με τεχνολόγους ξύλου και κορυφαίους αρχιτέκτονες που το επιλέγουν συνειδητά και μας ξεκαθαρίζουν το τοπίο αναφορικά με τα ασύγκριτα πλεονεκτήματά του αλλά και τις καινοτόμες μεθόδους χρήσης του που ξεπερνούν τα όποια μειονεκτήματα.

Ξύλο και βιωσιμότητα
Είναι κοινώς αποδεκτό από όλους τους ειδικούς στον κατασκευαστικό τομέα ότι το ξύλο ως δομικό υλικό παρουσιάζει ιδιότητες, οι οποίες το κατατάσσουν πολύ υψηλότερα στην κλίμακα της βιωσιμότητας σε σύγκριση με άλλα υλικά. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ιάσων Ρίζος, Partner-Mechanical Engineer της JR Rizos Architects: «Συγκρίνοντας το με άλλα κοινώς χρησιμοποιούμενα υλικά στην αρχιτεκτονική, όπως το σίδερο, την πέτρα και το τσιμέντο, το ξύλο έχει σημαντικά χαμηλότερες επιβλαβείς εκπομπές στον κύκλο ζωής του. Επιπρόσθετα, έχει την ικανότητα να απορροφά από την ατμόσφαιρα και να αποθηκεύει το διοξείδιο του άνθρακα. Η ελαφρότητά του καθιστά τη μεταφορά και επεξεργασία του ευκολότερη, με αποτέλεσμα να μπορεί με μικρότερα μέσα να προκατασκευαστεί και να επιταχυνθεί η διάρκεια κατασκευής. Λόγω της υψηλής φέρουσας ικανότητάς του, είναι ένα κατάλληλο υλικό για κατασκευές που προσφέρει καλύτερη ποιότητα αέρα, ισορροπία υγρασίας και ακουστική. Η χρήση του ξύλου έχει κερδίσει έδαφος στην αρχιτεκτονική και όλο και περισσότερες κατασκευές θα το ενσωματώνουν, στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.»

Στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου λόγω χαμηλότερης χρήσης ενέργειας αλλά και τις μονωτικές του ιδιότητες επικεντρώνεται και ο Θανάσης Πολυζωίδης, Αρχιτέκτονας – Αρχιτέκτονας Τοπίου και Co-founder Topio7: «Το ξύλο είναι ένα εξαιρετικό φυσικό δομικό υλικό με ενδιαφέρουσα αισθητική, αίσθημα ζεστασιάς, μονωτικές ιδιότητες και παράλληλα οικολογικό και βιώσιμο. Βάσει μελετών έχει αποδειχθεί πως, αντικαθιστώντας τον χάλυβα και το σκυρόδεμα με ξύλο που προέρχεται από δάση βιώσιμης διαχείρισης, η οικοδομική βιομηχανία θα μπορούσε να μειώσει έως και 30% την παγκόσμια εκπομπή των αερίων του θερμοκηπίου. Αφενός, το ξύλο είναι ανακυκλώσιμο και για την παραγωγή του απαιτείται ελάχιστη ενέργεια με μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα σε σχέση με τον χάλυβα και το σκυρόδεμα. Αφετέρου, η χρήση ξύλου συνεπάγεται μείωση της κατανάλωσης ενέργειας μιας κατασκευής (καλύτερη μόνωση).»

Η θερμική αποτελεσματικότητα του ξύλου είναι, μάλιστα, ένα τεράστιο πλεονέκτημα από την άποψη ότι προσφέρει απτά αποτελέσματα στον μέσο καταναλωτή, ο οποίος λόγω της ισχυρής μόνωσης μπορεί να εφαρμόσει στην καθημερινότητά του την περιβαλλοντική συνείδηση μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας και κατ’ επέκταση χρημάτων. Όπως πολύ κατατοπιστικά εξηγεί ο Ιωάννης Δελφός, Senior Buyer, Τμ. Προμηθειών, Alfa Wood Group Α.Ε.Β.Ε.: «Το ξύλο εκ φύσεως ως υλικό χαρακτηρίζεται από μονωτικές ιδιότητες λόγω της κυτταρικής δομής του – η πορώδης αυτή δομή δημιουργεί “φυσικό τείχος”, μειώνοντας την αγωγιμότητα του υλικού και ως εκ τούτου επιβραδύνοντας τη μεταφορά θερμότητας/ψύχους. Παράλληλα, η διαστασιακή του μεταβολή (ρίκνωση/διόγκωση) είναι σαφώς μικρότερη σε σχέση με άλλα δομικά υλικά στις αλλαγές θερμοκρασίας και υγρασίας, καθιστώντας το ως ένα αξιόπιστο δομικό υλικό.»
Αυτό το επίπεδο θερμομόνωσης μπορεί να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο με την κατάλληλη επεξεργασία του ξύλου. Ο Ι. Δελφός επισημαίνει ότι «πλέον της χρήσης ξυλείας στη φυσική της μορφή, οι θερμικές (και μηχανικές) αυτές ιδιότητες μπορούν να βελτιστοποιηθούν με τη χρήση βιομηχανικών προϊόντων ξύλου. Τέτοια προϊόντα ξύλου είναι επί παραδείγματι η τρικολλητή ξυλεία, η συγκολλητή ξυλεία (GLT), το Cross Laminated Timber (CLT) και τα προϊόντα διαφόρων τύπων συγκολλημένης ξυλείας (OSB, Ινοσανίδες τύπου MDF/HDF/LDF κ.α.). Οι χρήσεις, δε, ποικίλουν: προφίλ, τοιχοποιία, πατώματα, πλαίσια και σκελετοί κτηρίων κ.α.»

Βεβαίως, υπάρχει το ζήτημα του αρνητικού αντίκτυπου της υλοτομίας στο περιβάλλον, κάτι που είναι και το κυριότερο αντεπιχείρημα στην υπεροχή του ξύλου ως προς τη βιωσιμότητα. Όμως, όπως αναφέρει ο Ι. Ρίζος, «το ξύλο είναι ένα υλικό που μπορεί να αποκτηθεί από βιώσιμα διαχειριζόμενα δάση, όπου ο ρυθμός ανάπτυξής τους είναι μεγαλύτερος από την συγκομιδή τους. Επομένως, με τη σωστή ανακύκλωση και υλοτομία είναι δυνατό να επιτευχθεί μηδενικός αντίκτυπος στο περιβάλλον.»
Στο ίδιο κατατείνει και ο Θ. Πολυζωίδης, ο οποίος δίνει μεγάλη σημασία σε συγκεκριμένες προδιαγραφές δημιουργίας και επεξεργασίας του ξύλου που υπερνικούν τους όποιους δισταγμούς: «Ως δομικό υλικό, για να χαρακτηριστεί ως οικολογικό και βιώσιμο, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την προέλευση της ξυλείας (διαχειριζόμενα δάση καλλιέργειας ξυλείας), την επεξεργασία του ξύλου (χρήση ή μη συντηρητικών) και την ενέργεια που απαιτείται για τη μεταφορά. Εφόσον πληρούνται τα παραπάνω, σαφώς το ξύλο ως δομικό υλικό μπορεί να υπερκεράσει τον αρνητικό αντίκτυπο της υλοτομίας στο περιβάλλον. Ιδιαίτερα, καθώς η κλιματική κρίση εντείνεται, θα πρέπει να γίνει στροφή προς μια φιλική προς το περιβάλλον πολιτική, επιλέγοντας πρώτες ύλες ανακυκλώσιμες και με μικρό αποτύπωμα άνθρακα, όπως το ξύλο.»

Αντισεισμική προστασία
Με την Ελλάδα να κατέχει υψηλή θέση παγκοσμίως από πλευράς σεισμικότητας, είναι εύλογο να αναρωτιόμαστε κατά πόσον ένα ξύλινο κτίριο πληροί τις προδιαγραφές για άριστη αντισεισμική προστασία. Η ελαστικότητα και η αντοχή του ξύλου είναι βασικά στοιχεία του που του προσδίδουν άριστη αντισεισμική συμπεριφορά, εφόσον βέβαια δίνεται προσοχή σε ορισμένες προϋποθέσεις κατά την κατασκευή.
Ο Δρ. Ιωάννης Κακαράς, Τεχνολόγος Ξύλου – Ξύλινων κατασκευών και Ομότ. Καθηγητής ΤΕΙ Θεσσαλίας, μας εξηγεί αναλυτικά: «Τα ξύλινα κτίρια παρουσιάζουν πολύ καλή σεισμική συμπεριφορά, η οποία αποδίδεται στην υψηλή αντοχή του ξύλου (μηχανική αντοχή/πυκνότητα) και στην ελαστικότητά του. Η τεχνολογία του ελαφρού ξύλινου σκελετού, όπως και των κορμοκατοικιών, έχει πολύ καλή σεισμική συμπεριφορά και πληροί το κριτήριο της ασφάλειας ζωής, όπως αποδείχθηκε στην πράξη σε όλους τους δυνατούς σεισμούς παγκοσμίως.
Το δομικό ξύλο πρέπει να είναι: ξηραμένο στο 10% με 12%, πιστοποιημένο για δομικές κατασκευές και να έχει το σήμα Ευρωπαϊκής συμμόρφωσης CE. Δεν πρέπει να έχει σφάλματα δομής, όπως ρόζους στρεψοϊνια, ραγάδες, προσβολές από μύκητες και έντομα. Καλό είναι να είναι εμποτισμένο με άλατα βορίου – χαλκού, αλλά και με λινέλαιο για υψηλή ανθεκτικότητα και ενίσχυση της διαστασιακής σταθερότητάς του (μείωση της υγροσκοπικότητας). Η σεισμική δράση σε ένα ξύλινο κτίριο απορροφάται από τις συνδέσεις του σκελετού λόγω της πλαστικής συμπεριφοράς του ξύλου, εφόσον έχουν σχεδιαστεί σωστά, ώστε να αναπτύσσουν πλαστικές παραμορφώσεις. Οι συνδέσεις με κόλλα δεν προσφέρουν πλαστική συμπεριφορά. Συνδέσεις με μέταλλο και ξύλο παρουσιάζουν καλή πλαστική συμπεριφορά, όπως και συνδέσεις τύπου μόρσου – εγκοπής και μισοχαρακτοί. Οι συνδέσεις των δομικών στοιχείων πρέπει να συντηρούνται (επάλειψη με έλαια, βαφές κ.α.).
Η πλαστική συμπεριφορά των συνδέσεων και η απορρόφηση της σεισμικής ενέργειας είναι τα πλέον σημαντικά χαρακτηριστικά για το σχεδιασμό κτιρίων με αντοχή σε σεισμούς. Όμως, απαιτείται πολλή έρευνα ακόμη για την αντισεισμική συμπεριφορά των ξύλινων κτιρίων.»

Καινοτόμες τεχνικές στη χρήση ξύλου
Χάρη σε όλα τα παραπάνω, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το ξύλο βρίσκεται στον πυρήνα του μέλλοντος της αρχιτεκτονικής. Όπως ακριβώς το περιγράφει η Δρ. Ολυμπία Αρδαβάνη, Αρχιτέκτων, Atlantis Design: «Οι προβλέψεις του Egon Glesinger το 1949 για τον επαναστατικό ρόλο του ξύλου στην αρχιτεκτονική του μέλλοντος1 ήδη επαληθεύονται, τόσο για τις φυσικές του ιδιότητες (ποιότητα, αντοχή, ευελιξία και ταχύτητα εφαρμογής) όσο και για τις αειφορικές του (μικρότερο αποτύπωμα άνθρακα και εμπεριεχόμενη ενέργεια, σε σχέση με το σκυρόδεμα και το χάλυβα).»

Αυτός ο κομβικός ρόλος του ξύλου έχει ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με τη Δρ. Νίκη Μάνου-Ανδρεάδη, Αρχιτέκτων – Πολιτικός Μηχανικός, NIMAND Architects, αυτό να «χρησιμοποιείται και να πρωταγωνιστεί πλέον δυναμικά σε πεδία που μέχρι πρότινος ήταν απρόσιτα, οπότε αναδύονται όλο και περισσότερες δυνατότητες χρήσης του – από κατά παράδοση δομικό στοιχείο – σε υλικό για το κέλυφος, τον εξοπλισμό και την αναδιαμόρφωση κτιρίων.»
Αυτή η έκρηξη στην αξιοποίηση του ξύλου σε διάφορες εφαρμογές έχει ωθήσει τη σύγχρονη τεχνολογία σε διάφορες καινοτομίες και ιδιαίτερα στην ανεύρεση λύσεων αναφορικά με τα μειονεκτήματα του ξύλου, όπως η ευαισθησία του στις εξωτερικές συνθήκες και επομένως η ανάγκη του για τακτική συντήρηση. Σε αυτό το πλαίσιο, κατά τη Ν. Ανδρεάδη, «η σύγχρονη τεχνολογία αναζητά, μεταξύ πολλών άλλων θεμάτων, τη δημιουργία ειδικών προϊόντων επικάλυψης για τη διατήρηση και τη συντήρηση του ξύλου, όταν το χρησιμοποιούμε σε εξωτερικούς χώρους, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το μειονέκτημα του ξύλου ως ευαίσθητου υλικού στις εξωτερικές συνθήκες.»
Άλλες καινοτόμες μέθοδοι χρησιμοποιούνται, σύμφωνα με την Ο. Αρδαβάνη, «αφενός για την αύξηση της αντοχής του και αφετέρου για την παραγωγή “σύνθετης” ξυλείας, με υψηλό δείκτη πυροπροστασίας και διάβρωσης από οξέα2. Ακόμη, Κινέζοι ερευνητές παρασκεύασαν τεχνητό ξύλο με το πολυμερές “resol”, όμοιο με τη λιγνίνη του ξύλου, περιορίζοντας τον χρόνο ανάπτυξης και την προσβολή από υγρασία3.»

Πέρα, πάντως, από την υπερκέραση τυχόν προβλημάτων, στόχος της εξέλιξης της καινοτομίας στην τεχνολογία του ξύλου είναι η παροχή πρακτικών λύσεων σε διάφορους τομείς, όπως η αισθητική, η ακουστική αλλά και η οικολογική διαχείριση. Όπως επισημαίνει ο Θεόδωρος Αθανασιάδης, Υπεύθυνος Πωλήσεων, XYLOKAT: «Με την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και τεχνικών επεξεργασίας, έχουν αναπτυχθεί καινοτόμα προϊόντα, τα οποία προσφέρουν λύσεις και πρακτικές εφαρμογές. Π.χ. η ανάπτυξη ακουστικών πάνελ (acoustic panels) για τη βελτίωση της ποιότητας του ήχου σε κλειστούς χώρους, η παραγωγή διακοσμητικών ξύλινων επιφανειών που βελτιώνουν αισθητικά τους χώρους, καθώς επίσης και η παραγωγή βιομηχανικών ξύλινων προϊόντων (μελαμίνες, MDF) από ανακυκλωμένες ξύλινες πρώτες ύλες, τα οποία επιπλέον συμβάλλουν στην οικολογική διαχείριση των φυσικών πόρων.»
Μάλιστα, η οικολογική προσέγγιση των νέων τεχνικών φιλοδοξεί να χαράξει εντελώς καινούριους δρόμους που θα φέρουν το ξύλο στο επίκεντρο της βιώσιμης ανάπτυξης σε πληθώρα κλάδων .

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρει η Ο. Αρδαβάνη: «Βιοδιασπώμενα νανοϋλικά παραγόμενα από ξύλο χρησιμοποιούνται ήδη στην κατασκευή εύκαμπτων αρχιτεκτονικών panels (ως υαλοστασίων παραθύρων ή ηλιακών συλλεκτών), ενώ η αξιοποίηση της κυτταρίνης από ξυλοπολτό αντικαθιστά πετρελαϊκά πολυμερή (τρισδιάστατη εκτύπωση) και συμβάλλει στην κατασκευή υφασμάτων με μειωμένα απόβλητα. Τέλος, η εφαρμογή χημικά επεξεργασμένης ανακυκλωμένης κυτταρίνης σε δάπεδο έξυπνου κτιρίου επιτυγχάνει ηλεκτροστατική φόρτιση με τα βήματα των ανθρώπων, μετατρέποντας την ενέργεια σε ηλεκτρική, για το φωτισμό ή το δίκτυο των αισθητήρων4.» Έχουμε, λοιπόν, πολλά να δούμε ακόμα σε αυτό το τόσο προσαρμοστικό υλικό που δεν θα σταματήσει να μας εκπλήσσει με την ανταπόκρισή του σε κάθε πρόσκληση, τωρινή και μελλοντική.

 

Πέτρος Μοσχίδης: Απαραίτητα τα συντηρητικά στα επιχρίσματα

Posted on by Architect Mag Editor

Τα βιοκτόνα χρησιμοποιούνται σαν συντηρητικά για την προστασία καθημερινών προϊόντων όπως χρώματα, καθαριστικά και είδη προσωπικής φροντίδας από επιβλαβείς οργανισμούς παρατείνοντας τον χρόνο ζωής τους.
Σαν βιοκτόνο ορίζεται κάθε ουσία ή μείγμα, που περιέχει, παράγει ή αποτελείται από μία ή περισσότερες δραστικές ουσίες και προορίζεται να καταστρέφει, να εμποδίζει, να καθιστά αβλαβή, να προλαμβάνει τη δράση ή να ασκεί άλλη περιοριστική δράση σε οποιονδήποτε επιβλαβή οργανισμό με οποιοδήποτε μέσο πέραν της απλής φυσικής ή μηχανικής δράσης. Τα βιοκτόνα ρυθμίζονται νομοθετικά από τον «Κανονισμό για τα Βιοκτόνα» (BPR, (ΕΕ) 528/2012)1. Αυτός ο κανονισμός απαιτεί τα νέα βιοκτόνα προϊόντα να υποβάλλονται σε εκτεταμένες δοκιμές και τα υπάρχοντα προϊόντα να επανεξετάζονται για να διασφαλιστεί η ασφάλεια του ανθρώπου και του περιβάλλοντος.

Οι απαιτήσεις του BPR έχουν δημιουργήσει ένα δαπανηρό σύστημα ελέγχου των συντηρητικών με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να μην επενδύουν στην ανάπτυξη νέων βιοκτόνων ουσιών. Παράλληλα, οι αναθεωρήσεις του κανονισμού BPR μειώνουν συνεχώς τον αριθμό των επιτρεπόμενων υπαρχόντων συντηρητικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη βιομηχανία χρωμάτων.
Στην ευρωπαϊκή αγορά, πάνω από το 70% των χρωμάτων που κυκλοφορούν είναι υδατοδιαλυτά. Χωρίς συντηρητικά, η παρουσία νερού επιτρέπει σε μικροοργανισμούς (βακτήρια, μύκητες, άλγη κ.λπ.) να αναπτυχθούν, προκαλώντας αλλοίωση του χρώματος στο δοχείο ή στην επιφάνεια εφαρμογής. Σύμφωνα με μελέτη του CEPE (European Council of the Paint, Printing Ink, and Artist’s Colours Industry)2, μέλος του οποίου είναι η ΠΕΒΧΒΜ (Πανελλήνια Ένωση Βιομηχανιών Χρωμάτων Βερνικιών & Μελανιών), ένα στα τέσσερα δοχεία χρώματος πρόκειται να αστοχήσει με τα βιοκτόνα που είναι σήμερα διαθέσιμα, κατά τη φάση της παραγωγής, διακίνησης ή αποθήκευσης. Αστοχία θεωρείται η ανάπτυξη μικροοργανισμών μέσα στο δοχείο με αποτέλεσμα το υλικό να παρουσιάσει έντονη δυσάρεστη οσμή ενώ συνήθως μεταβάλλονται και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά όπως το ιξώδες και το pH, καθιστώντας το ακατάλληλο για βαφή.

Όπως είναι εύκολα αντιληπτό, οι αυξημένες αστοχίες στη συντήρηση των προϊόντων οδηγούν σε πολλαπλάσια απόβλητα με αρκετά υψηλό κόστος διαχείρισης και δημιουργούν μια ασυνέχεια στην αλυσίδα της κυκλικής οικονομίας και της βιωσιμότητας. Τα επιχρίσματα έχουν εξ ορισμού διαπιστευτήρια βιωσιμότητας, καθώς παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των κατασκευών. Η μετάβαση από τη χρήση προϊόντων με υψηλά ποσοστά οργανικών διαλυτών, στη χρήση συστημάτων νερού, έχει ούτως ή άλλως θετική αντιστάθμιση σε όρους ασφάλειας χρηστών και περιβάλλοντος. Αυτό που προτείνει ο CEPE είναι μια επανεξέταση του κανονισμού BPR και του τρόπου αξιολόγησης των βιοκτόνων καθώς και την ανάπτυξη κινήτρων για την ερεύνα και ανάπτυξη νέων βιοκτόνων. Μέσα από τη συνεργασία όλων των αρμόδιων αρχών, θα πρέπει να βρεθούν αποτελεσματικές λύσεις, τόσο για την ασφάλεια και την προστασία ανθρώπων και περιβάλλοντος, αλλά και για τη σωστή συντήρηση των, κατά τα άλλα, πολύ ασφαλέστερων υδατοδιαλυτών προϊόντων.

1_https://echa.europa.eu/el/regulations/biocidal-products-regulation/understanding-bpr
2_https://www.cepe.org/campaign-coatings-need-preservatives/

 

Το χρώμα στην αρχιτεκτονική: Σχεδιάζοντας την παλέτα της αειφορίας

Posted on by Architect Mag Editor

Πώς το χρώμα ενισχύει την οικολογική διάσταση του κτιρίου και ποια είναι η επιρροή της πανδημίας και της τηλεργασίας στις νέες τάσεις χρωμάτων; Η αρχιτεκτονική είναι το σημείο εκκίνησης όταν θέλουμε να οδηγήσουμε την ανθρωπότητα προς ένα καλύτερο μέλλον είπε κάποτε ο Ελβετός αρχιτέκτονάς Σαρλ-Εντουάρ Ζανρέ-Γκρι, γνωστός ως Λε Κορμπυζιέ, και αναμφισβήτητα το χρώμα συνιστά ένα οργανικό μέρος της αρχιτεκτονικής τέχνης που μεταμορφώνει καταλυτικά τον οπουδήποτε χώρο, προσδίδοντάς του πηγαία δυναμική και αυθεντική ταυτότητα. Από την εποχή του 20ου αιώνα, όπου το μοντέρνο και συμβατό ταυτίζονταν απόλυτα με τις αποχρώσεις του λευκού και του γκρι και τις Ηνωμένες Πολιτείες των αρχών της δεκαετίας του 1960, με τα μπλε και πράσινα χρώματα να κυριαρχούν στη φυλακή του Αλκατράζ λίγο πριν αυτή κλείσει, φτάνουμε στο σήμερα για να διαπιστώσουμε πως ενώ πολλά έχουν αλλάξει το χρώμα παραμένει βασικό εργαλείο σύνθεσης στην εργαλειοθήκη ενός αρχιτέκτονα. Έχοντας ως πολύτιμους συμμάχους τις νέες τεχνολογίες και τα καινοτόμα υλικά που αναπτύσσονται, η σύγχρονη αρχιτεκτονική βάζει την υπογραφή της σε ένα συναρπαστικό και περιβαλλοντικά άρτιο μέλλον, δημιουργώντας οικοδομήματα που αναβλύζουν φως και χρώμα.

Ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια του αρχιτέκτονα
Ο σύγχρονος αρχιτέκτονας επιχειρεί μέσω του χρωματικού σχεδίου να ομορφύνει τον χώρο, ενισχύοντας παράλληλα την ευεξία και την παραγωγική δραστηριότητα του ατόμου. Μία ευρέως διαδεδομένη κατηγοριοποίηση των χρωμάτων είναι αυτή που τα κατατάσσει σε «ζεστά» και «ψυχρά», με αποχρώσεις όπως το κόκκινο, το πορτοκαλί και το κίτρινο να συγκαταλέγονται στις συναρπαστικές και διεγερτικές, ενώ αποχρώσεις σαν το μπλε, το τιρκουάζ και το πράσινο να ταυτίζονται με την ηρεμία και τη χαλάρωση. Η επιλογή του χρώματος στις αρχιτεκτονικές κατασκευές δεν συνδέεται με αυστηρούς κανόνες, εντούτοις οι κύριοι άξονες βάσει των οποίων υιοθετείται ο χρωματισμός των αρχιτεκτονικών στοιχείων είναι η κατασκευή, η λειτουργικότητα, ο συμβολισμός, η ψυχολογία και η διακόσμηση. Το χρώμα συνιστά ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στα χέρια του αρχιτέκτονα επειδή έχει τη δύναμη να επηρεάζει τον ψυχικό μας κόσμο, να δημιουργεί συναισθηματική ατμόσφαιρα, να κυριαρχεί στην αρμονική σύζευξη του δομημένου με το αδόμητο, να επιδρά στην αντίληψη μας για το χώρο, ακόμη και να τον τροποποιεί, σημειώνει χαρακτηριστικά ο Ανδρέας Γιοβάνος, Founding Partner και Director στη GNB διευκρινίζοντας πως η χρήση του στην αρχιτεκτονική, αν και οφείλει να σέβεται τις σύγχρονες σχεδιαστικές τάσεις ή τις εποχικές διαφοροποιήσεις, θα πρέπει να αφορά βαθύτερες, διαχρονικότερες και πιο ουσιώδεις ποιότητες και να μην καθορίζεται τόσο πολύ από εφήμερες και πιο επιφανειακές αλλαγές. Ακριβώς όπως τα χρώματα ενός πίνακα ζωγραφικής μπορούν να δημιουργήσουν μια συγκεκριμένη διάθεση, έτσι και τα χρώματα ενός χώρου ή κτιρίου δύνανται να επηρεάσουν βαθιά τον τρόπο που αισθάνονται οι άνθρωποι που τα χρησιμοποιούν, τονίζει η Κίρκη Μαριολοπούλου, Αρχιτέκτονας στην Kipseli Architects, εξαίροντας την ικανότητα των χρωμάτων να μας ταξιδεύουν, να μας ηρεμούν, να μας αφυπνίζουν, να μας χαροποιούν και να μας παρηγορούν. Όταν πριν λίγα χρόνια ταξίδεψα στην Ιαπωνία έπεσε στα χέρια μου ένας οδηγός χρωματικών επιλογών και συνδυασμών για κιμονό, μια εφήμερη ουσιαστικά αρχιτεκτονική σε συνάρτηση με την κάθε εποχή του χρόνου, έτσι ώστε να εντάσσεται χρωματικά στη φύση, εξομολογείται η Αμαλία Κωτσάκη, Αρχιτέκτονας και Καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου Κρήτης, αποκαλύπτοντας ότι εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησε πως η φύση συνιστά πηγή έμπνευσης χρωματικών συνθέσεων, ως αναφορά σε σχέση με κάθε εποχή του χρόνου αισθητικά αλλά και περιβαλλοντικά. Φύση και τέχνη παραμένουν τα καταλληλότερα πεδία χρωματικών αναζητήσεων για οποιαδήποτε καλλιτεχνική έκφραση και ασφαλώς στην αρχιτεκτονική, σημειώνει. Εδώ το χρώμα διαμορφώνει χώρους αξιομνημόνευτους, νοηματοδοτεί εμπειρίες και λειτουργεί ως ένα μέσο user experience των τριών διαστάσεων, αναφέρει ο Θωμάς Δοξιάδης, Principal στη Doxiadis+, υπογραμμίζοντας πως το χρώμα δημιουργεί και διαμορφώνει το χώρο και το τοπίο ισοδύναμα με τις υφές και υλικότητες, γιατί η δυναμική του επιδρά στις αισθήσεις του ανθρώπινου σώματος. Σύμφωνα με τον επιστήμονα Heinz von Foerster, το περιβάλλον όπως το αντιλαμβανόμαστε είναι δικό μας κατασκεύασμα, μας λέει ο Θωμάς Δοξιάδης εξηγώντας μας πως καθώς το φως αντανακλάται από το περιβάλλον στο ανθρώπινο μάτι, κατασκευάζεται η αντίληψη των χρωμάτων. Μπορεί πράγματι το σώμα μας να κατασκευάζει την αντίληψη του κόσμου που μας περιβάλει, σημειώνει συμπληρώνοντας πως η αρχιτεκτονική, οι τέχνες και το design χρησιμοποιούν το χρώμα για να πλαισιώσουν με μία αντίστροφη διαδικασία το δικό μας κατασκεύασμα, την αίσθηση του χώρου.

Τα κύρια κριτήρια επιλογής των χρωμάτων
Βασικό κριτήριο στην επιλογή των αποχρώσεων των υλικών συνιστά το ύφος που καλούνται να υποστηρίξουν ανά περίπτωση, σημειώνει η Δαρεία Τσαγκαράκη, Αρχιτέκτονας Μηχανικός στη Datsarch, υπογραμμίζοντας πως ενώ υπάρχουν πολλές τάσεις δεν κυριαρχεί κάποια από αυτές έναντι των υπολοίπων. Σαν γενική αρχή ισχύει ότι οι συνδυασμοί των υφών και των αποχρώσεων χρειάζεται να δημιουργούν μία ενιαία συνεπή εικόνα που θα ανταποκρίνεται στον τόπο, στη χρήση-λειτουργία και στην αίσθηση που ζητείται να προσδώσουν, συμπληρώνει. Η επιλογή των χρωμάτων βασίζεται στην επιθυμία του αρχιτέκτονα να αναδείξει συγκεκριμένους χώρους ή αρχιτεκτονικά στοιχεία διεγείροντας τις αισθήσεις και προκαλώντας συναισθήματα, δηλώνει στο Architect η Κίρκη Μαριολοπούλου, αποκαλύπτοντάς μας πως για την Kipseli Architects, το χρώμα είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο του σχεδιασμού, συνδεδεμένο άμεσα με την ψυχοαισθητική εμπειρία του χώρου. Η παλέτα των χρωμάτων που χρησιμοποιείται κάθε φορά βασίζεται στο αρχιτεκτονικό αφήγημα του εκάστοτε έργου και ανάλογα με το «πρόβλημα» που καλούμαστε να επιλύσουμε, καθώς και με την ατμόσφαιρα που θέλουμε να δημιουργήσουμε επιλεγούμε και τα αντίστοιχα χρώματα, μας εξηγεί.

Η σχέση του θερμού με το ψυχρό, του φωτεινού με το σκιώδες, οι εναλλαγές του φωτός πάνω στις επιφάνειες του χώρου, η συσχέτιση με τα γειτονικά χρώματα και η αρμονική συνεργασία τους και άλλα παρόμοια θεμελιώδη ερωτήματα έχουν μεγαλύτερη προτεραιότητα στον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, τονίζει ο Αντρέας Γιοβάνος. Το χρώμα ως αρχιτεκτονικό στοιχείο αντιπροσωπεύει τις ανάγκες – τάσεις κάθε εποχής και στον τοίχο γίνεται παλίμψηστο των εποχών που έζησε το κτήριο, σημειώνει ο Δημήτρης Γιαννίσης, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Π. Πατρών πληροφορώντας μας πως στρώσεις από μπογιά καλύπτουν περασμένες αντιλήψεις για το χρώμα και τον χώρο ενώ το λευκό, ως μια ουδέτερη απόχρωση συνώνυμη του φωτεινού που αναδεικνύει τη καθαριότητα και συγγενεύει με την αποστείρωση, καθίσταται συνειδητή επιλογή στην αρχιτεκτονική του σήμερα. Θυμίζει την εποχή που τα γεμάτα χρώμα νησιά ασβεστώθηκαν για λόγους καταπολέμησης των μικροβίων και τελικά ομοιογενοποιήθηκαν, παρατηρεί, συμπληρώνοντας πως το άσπρο ως χρωματική ουσία χαρακτηρίζεται ‘άχρωμο’, και ο λευκός χώρος μετατρέπεται σε καμβά για να χρωματιστεί από τη ζωή που φιλοξενεί. Δεν είναι τυχαίο που στις μέρες μας αντικείμενα και έπιπλα αποκτούν έντονη πολυχρωμία, ζωηρεύοντας τον χώρο, αφού σε μεγάλο βαθμό η δύναμη του χρώματος μετατοπίζεται από τις επιφάνειες στα αντικείμενα, σχολιάζει.

Οι φετινές χειμερινές τάσεις στο χρώμα
Οι φετινές χειμερινές τάσεις στο χρώμα κυμαίνονται σε θερμούς τόνους, κυρίως σε σκούρες αποχρώσεις, επισημαίνει η Ζωή Αντωνιάδη, Αρχιτέκτων Ε.Μ.Π. και ιδρύτρια στην Archzone. Η εναρμόνιση της αρχιτεκτονικής με το φυσικό περιβάλλον ή η διαφοροποίησή της αποτελεί κυρίαρχο στοιχείο ενώ συγχρόνως η γεωμετρία αναδεικνύεται και τονίζεται κατάλληλα πέρα από το χρώμα, με τις ανάλογες υφές και τεχνοτροπίες, αναφέρει σημειώνοντας πως οι αδρές ή λείες επιφάνειες με το φυσικό ή τεχνητό φωτισμό δημιουργούν ολοκληρωμένο αποτέλεσμα. Το χειμώνα υπάρχει η αναζήτηση της θαλπωρής στον χώρο, μας εξηγεί η Ιωάννα Καζελίδου, Αρχιτέκτων μηχανικός, lighting designer στο Αρχιτεκτονικό γραφείο 4 διαστάσεις, υπογραμμίζοντας πως πρωταγωνιστούν ζεστές αποχρώσεις, που θα αναδειχτούν από τον ατμοσφαιρικό φωτισμό και το φωτισμό της φλόγας των τζακιών, καθώς και παλέτες γήινων χρωμάτων. Υφές σε υφάσματα και ταπετσαρίες ενισχύουν μια εμπειρία που προκαλεί την τάση ¨προς τα μέσα¨ και προστασία από τις καιρικές συνθήκες, προσθέτει. Το χρώμα της χρονιάς για το 2023 είναι το 0107 Prosperity, ένα αριστοκρατικό, σκούρο σκονισμένο ροζ, που συνδυασμένο με υπόλευκους, φυσικούς τόνους και υλικά προσφέρει μια πιο boho και ζεστή ατμόσφαιρα (0355 Twinkle Twinkle, 0197 Thislte Gray), μας λέει η Αθηνά Κυπραίου, Chief Colorist & Colorlab Supervisor, στη VITEX S.A. ενώ για ένα πιο έντονο αποτέλεσμα, μας ενθαρρύνει να τολμήσουμε τον συνδυασμό με πιο ζωηρές αποχρώσεις και γεωμετρικά σχέδια (0376 Bleached Meadow, 0793 Motherland).

Οι αποχρώσεις των υλικών σε συνάρτηση με την οικολογική διάσταση του κτιρίου
Η οικολογική διάσταση στη χρήση των υλικών είναι ένα θέμα που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, δηλώνει στο Architect η Δαρεία Τσαγκαράκη. Οι αποχρώσεις τους μπορούν να συνδεθούν με θέματα κατανάλωσης ενέργειας, πχ σκούρες αποχρώσεις στα κελύφη των κτιρίων θερμαίνονται περισσότερο το καλοκαίρι, μας πληροφορεί διευκρινίζοντας ωστόσο πως η συνθήκη αυτή δεν συνιστά μονοσήμαντο κριτήριο. Πράγματι, οι δονήσεις των χρωμάτων φαίνεται να επηρεάζουν εκτός από την ψυχολογία και την φυσιολογία μας. Μάλιστα, όπως έχει διαπιστωθεί, αισθανόμαστε μέχρι και 2 βαθμούς πιο χαμηλή ή υψηλή θερμοκρασία, ανάλογα με τα χρώματα που μας περιβάλλουν, κάτι που σημαίνει πως επιλέγοντας τους κατάλληλους συνδυασμούς χρωμάτων και υλικών “ζεσταίνουμε” ή “δροσίζουμε” έναν χώρο, επιτυγχάνοντας παράλληλα οικονομία στη θέρμανση ή την ψύξη του.

Το χρώμα και οι διάφορες τεχνοτροπίες που χρησιμοποιούνται, αποτελώντας ουσιαστικά την επιδερμίδα, την εξωτερική προστατευτική μεμβράνη του κτιρίου που συνδιαλέγεται άμεσα με το φυσικό περιβάλλον, έχουν καταλυτικό ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με διττό τρόπο, ενεργητικό και παθητικό: τόσο ως προς την ίδια του τη σύσταση, όσο και ως προς την προστατευτική/ανακλαστική του δύναμη, μας λέει ο Αντρέας Γιοβάνος, επισημαίνοντας πως οποιαδήποτε επιλογή ως προς αυτούς τους παράγοντες αφήνει το αποτύπωμά της με μη αναστρέψιμο τρόπο στο περιβάλλον. Σύμφωνα με τη Ζωή Αντωνιάδη, η τεχνολογία των χρωμάτων επέφερε σημαντικές βελτιώσεις όσον αφορά την οικολογική διάσταση. Η σύσταση των χρωμάτων έχει συμμορφωθεί βάσει κανονισμών, ελαχιστοποιώντας τις επικίνδυνες ουσίες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον ενώ παράλληλα η αντιμικροβιακή σύσταση, που κατά τη διάρκεια της πανδημίας έγινε απαραίτητη, συμβάλει στην αύξηση της υγιεινής χώρων, μας εξηγεί.

Όσον αφορά τις βαφές και τα βερνίκια υπάρχουν πολλά προϊόντα στην αγορά που εμπεριέχουν λιγότερες βλαβερές για την υγεία ουσίες, που είναι διαπνέοντα, που βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους, κλπ. επιβεβαιώνει η Δαρεία Τσαγκαράκη. Επιπλέον, η αύξηση της αντοχής των χρωμάτων στο χρόνο μειώνει το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και πολλαπλασιάζει τον χρόνο ζωής, συμβάλλοντας στην αειφορία του κτιρίου, σημειώνει η Ζωή Αντωνιάδη. Λόγω της πανδημίας έχουμε όλοι περάσει περισσότερη ώρα στο σπίτι μας ή και εργαζόμαστε σε αυτό, κάτι που επιτάσσει το καταφύγιό μας να είναι φρέσκο και αναζωογονητικό, αναφέρει η Αθηνά Κυπραίου, Chief Colorist & Colorlab Supervisor, στη VITEX S.A., ενημερώνοντάς μας πως λαμβάνοντας υπόψη την κυκλική οικονομία και την αειφόρο δόμηση, η VITEX σχεδίασε και πιστοποίησε σειρά προϊόντων που συμμορφώνονται με το σύστημα αξιολόγησης πράσινων κτιρίων LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) που είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα για τον σχεδιασμό, κατασκευή, διαχείριση και συντήρηση βιώσιμων ή “πράσινων” κτιρίων υψηλής απόδοσης, με εφαρμογή σε υφιστάμενα και νέα κτίρια όλων των κατηγοριών (γραφεία, ξενοδοχεία, οικίες κ.ά).

Τηλεργασία: Η χρωματική επανάσταση της νέας συνθήκης
Η εμπειρία της πανδημίας και ο εγκλεισμός που επιβλήθηκε δημιούργησαν την ανάγκη για μία αυτόνομη διαβίωση που διευκολύνει την περιορισμένη επαφή με τον εξωτερικό κόσμο, παρατηρεί η Άννα Μαρία Χατζή, Αρχιτέκτονας Εσωτερικών Χώρων στο γραφείο Mas Architects. Όπως σημειώνει η κατοικία εξελίχθηκε σε έναν πολύπλευρο χώρο, ενσωματώνοντας εκτός από τους χώρους της παραδοσιακής κατοίκησης και χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, ψυχαγωγίας, εκγύμνασης κλπ. Η νέα αυτή συνθήκη αντιστοιχεί σε μία παλέτα χρωμάτων πιο πλούσια τόσο σε τόνους όσο και σε αντιθέσεις, μας λέει υπογραμμίζοντας πως ο χώρος διακρίνεται λειτουργικά αλλά και χρωματικά σε μικρότερες ενότητες που η καθεμία εξυπηρετεί διαφορετικές ανάγκες. Η κάθε ενότητα προσφέρει μία άλλη αίσθηση και εμπειρία και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο με τον οποίο ο χρήστης αντιλαμβάνεται κάθε χώρο, συμπληρώνει επισημαίνοντας πως στο σύνολο τους οι ενότητες συγκροτούν μια χωρική ακολουθία που «αφηγείται» την προσωπική, «πολύχρωμη» ιστορία του κάθε ανθρώπου.

Ο χώρος εργασίας με την τηλεργασία αποτελεί απαραίτητο πλέον τμήμα της κατοικίας και προσαρμόζεται στην ιδιοσυγκρασία του εκάστοτε χρήστη όσον αφορά τα υλικά και τις χρωματικές παλέτες, τονίζει η Δήμητρα Τσαγκαράκη, προσθέτοντας πως οι τάσεις αλλάζουν συνεχώς και υπάρχουν πολλαπλές προτάσεις, όπως για παράδειγμα το χρώμα “Very Peri” που συνιστά την πρόταση της Pantone για το 2022. Στην καραντίνα ο καθένας σαν ‘αρχιτέκτονας’ του εαυτού του ξαφνικά και απότομα αναγκάστηκε να μετατρέψει τον χώρο της οικίας, τον χώρο της οικογένειας -που έχει σχεδιαστεί και υπάρχει για να είναι ο χώρος της προσωπικής ζωής- σε χώρο εργασίας και κοινωνικής ζωής, που αντικατέστησε ακόμα και τον δημόσιο χώρο παρατηρεί η Ιωάννα Καζελίδου, διευκρινίζοντας πως ό,τι «χάθηκε» από την εμπειρία της κοινωνικής ζωής και την εμπειρία με την πόλη και τη φύση, αναζητήθηκε μέσα στον χώρο της οικίας. Παρατηρήθηκε η ανάγκη για χώρους πιο ζεστούς και πιο πολύχρωμους, σε σχέση με την τάση για μινιμαλιστικούς, λευκούς και πιο ουδέτερους χώρους, που κυριαρχούσαν πριν την καραντίνα, μας λέει συμπληρώνοντας πως αποχρώσεις του μπλε αλλά και γήινες, με διαφορές στις τονικότητες, προκαλούν το ενδιαφέρον στο χώρο χωρίς να χάνεται, μέσα από έντονες αντιθέσεις, η αίσθηση της ηρεμίας και της ασφάλειας. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας υπήρξε έντονη δραστηριότητα για αλλαγή χρωμάτων κυρίως σε οικίες, τονίζει η Ζωή Αντωνιάδη, σημειώνοντας πως επιβεβαιώθηκε για μία ακόμη φορά η αίσθηση ανανέωσης και η θετική επιρροή στην ψυχολογία του χρήστη, που προσφέρει το χρώμα. Η περίοδος της πανδημίας άλλαξε ριζικά την καθημερινότητα και τις ανάγκες μας, όμως μας βοήθησε να καταλάβουμε πως το σπίτι μας είναι το καταφύγιό μας, ο χώρος που μας ηρεμεί και μας γαληνεύει, το δίχτυ προστασίας μας, σχολιάζει η Ελένα Καραβασίλη, Strategy & Innovation Advisor στην KRAFT Paints.

Η νέα ανάγκη που γεννήθηκε σε όλους μας είναι η δυνατότητα να ζούμε καλύτερα στο σπίτι μας, να έρθουμε σε επαφή με τον εαυτό μας και να φροντίσουμε το περιβάλλον μας, προσθέτει αναφέροντας πως αυτή η wellbeing τάση, εμπνέει και το interior design μέσα από την αναζήτηση χρωμάτων που προκαλούν ηρεμία αλλά και αειφόρων υλικών που σέβονται τον πλανήτη μας. Όπως μας πληροφορεί, τα προϊόντα της KRAFT Paints, διαθέτουν πιστοποιήσεις όπως Eurofins – Indoor Air Comfort, EPD και Ecolabel που πιστοποιούν το χαμηλό αποτύπωμα τους και την συνεισφορά τους στην υγιεινή ατμόσφαιρα του σπιτιού. Οι χώροι στρέφονται προς τη ζεστασιά και την άνεση, αφού πλέον το σπίτι είναι και χώρος εργασίας, ψυχαγωγίας, εκπαίδευσης, συμπληρώνει. Τα χρώματα που επικρατούν είναι απαλά και ήρεμα, όπως τα neutrals, το muted μοβ, ή τα ζεστά κίτρινα ενώ το Χρώμα της Χρονιάς 2023, το KR2045 Sands of Time από την παλέτα KRAFT Inspired Collection, μετουσιώνει μέσα από τις κίτρινες αποχρώσεις του την πολυπλοκότητα της άμμου και τη δυναμικότητα του χρόνου, μεταμορφώνοντας κάθε χώρο σε ένα καλειδοσκόπιο φωτός, ζεστασιάς και αισιοδοξίας, καταλήγει η Ελένα Καραβασίλη.

Γήινες αποχρώσεις και φυσικά υλικά στα γραφεία της μεταπανδημικής περιόδου
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας και του εγκλεισμού μας στο σπίτι, η αρχιτεκτονική μέσω της σωστής χρήσης του χρώματος θα μπορούσε να έχει ακόμα και ψυχοθεραπευτική δράση συμβάλλοντας ουσιαστικά στην ψυχική υγεία και ευεξία των ανθρώπων μας λέει η Κίρκη Μαριολοπούλου, συμπληρώνοντας πως πιθανόν για αυτόν ακριβώς τον λόγο η μετά-πανδημική εποχή να απαιτήσει μια μεγάλη αλλαγή στην αρχιτεκτονική σύνθεση, προς μια πιο πολύχρωμη, ολιστική και βιώσιμη αρχιτεκτονική. Η συνθήκη της τηλεργασίας κατά την περίοδο της πανδημίας επαναπροσδιόρισε τις ανάγκες και τις προσδοκίες που υπάρχουν από τους χώρους γραφείων, επιβεβαιώνει ο Τάσος Γεωργαντζής, Αρχιτέκτων και Επικεφαλής του γραφείου Urban Soul Project διευκρινίζοντας πως με δεδομένη την πρόθεση πολλών υπαλλήλων να εξακολουθήσουν να εργάζονται από το σπίτι τους, οι εταιρείες μπήκαν σε μία διαδικασία ανασχεδιασμού των γραφείων τους ώστε να καταστούν όχι μόνο πιο ελκυστικά αλλά και ουσιαστικά πιο φιλικά για τους εργαζόμενους.

Ειδικότερα, στους χώρους γραφείων που σχεδιάζονται μετά την πανδημία κυριαρχούν γήινα χρώματα και φυσικά υλικά, μας ενημερώνει αποκαλύπτοντας πως η παλαιότερη στρατηγική εφαρμογής έντονων, θερμών χρωμάτων, τα οποία αποτύπωναν το δυναμισμό της εταιρικής ταυτότητας σταδιακά εγκαταλείπεται και στη θέση τους χρησιμοποιούνται χρώματα που αντλούνται από τη φύση, ώστε να δημιουργείται ήρεμο και φιλόξενο περιβάλλον. Η πανδημία που τόσο βίαια εισήλθε στη ζωή όλων και η τηλεργασία ως αποκύημα της, έχουν επηρεάσει τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό ως προς την επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης του ιδιωτικού με τον δημόσιο χώρο και την επίδραση της κοινωνικής απομόνωσης στην ψυχολογία των ανθρώπων, παρατηρεί ο Αντρέας Γιοβάνος, εκφράζοντας ωστόσο την άποψη πως η ζωή θα επανέλθει σταδιακά στους ρυθμούς της προ πανδημίας εποχής και πως θα είναι μικρό και παροδικό το αποτύπωμα που θα αφήσουν οι βίαιες προσαρμογές που κάναμε.

Artemide®: Φωτισμός χώρων εργασίας προδιαγραφών LEED

Posted on by Architect Mag Editor

H Artemide πρωτοπορεί στο φωτισμό εργασιακών χώρων τόσο διεθνώς όσο και τα 45 χρόνια που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, καθιστώντας τη τον ιδανικό συνεργάτη για τη Μελέτη και Προδιαγραφή Φωτισμού high-end χώρων εργασίας.

H Artemide φωτίζει τα γραφεία της Αccenture στη Θεσσαλονίκη
Το αρχιτεκτονικό γραφείο Office25 που ανέλαβε τον σχεδιασμό των γραφείων της πολυεθνικής εταιρείας συμβούλων Accenture στη Θεσσαλονίκη, απευθύνθηκε απευθείας στην Artemide για το φωτισμό γνωρίζοντας ότι έχει την εμπειρία και τις λύσεις που ικανοποιούν ταυτόχρονα τις υψηλές απαιτήσεις των σύγχρονων εργασιακών χώρων, όπως πιστοποιήσεις LEED και WELL αλλά και το όραμα κάθε εταιρείας για καλύτερο εργασιακό περιβάλλον.

Οι Lighting Designers της Artemide® Ελλάδος μελέτησαν το φωτισμό που πρoέκυπτε από τις προδιαγραφές του αρχιτεκτονικού γραφείου και εν συνεχεία έδωσαν την βέλτιστη λύση από πλευράς φωτομετρίας, οπτικής άνεσης, συνολικής ατμόσφαιρας και αισθητικής. Τα φωτιστικά της Artemide έχουν σχεδιαστεί για να εξασφαλίζουν υψηλή απόδοση και ποιότητα, εξειδικευμένα για χώρους γραφείων που βελτιώνουν την ακουστική, μειώνουν τους ρύπους και συμβάλουν στην ψυχοσωματική ευημερία του ανθρώπου. Ετσι πάνω από τις θέσεις εργασίας επιλέχθηκε το γραμμικό φωτιστικό Α.39 Ceiling Diffused Emission το οποίο εκτός των άλλων φέρει πιστοποίηση EΝΕC και έχει τη μικρότερη δυνατή χρωματική απόκλιση με MacAdam 2SDCM και UGR<19.

Παράλληλα με τον ανοιχτό διάδρομο θα βρει κανείς το φωτιστικό σώμα A.24 Recessed Sharp Emission το οποίο φέρει UGR<16 φακούς δέσμης με απόδοση 83lm/W και CRΙ90 LED chips. Στους χώρους συνεδριάσεων επιλέχθηκαν τα κρεμαστά φωτιστικά σώματα A.24 Circle Stand Alone και στα ατομικά γραφεία τα γραμμικά φωτιστικά Algoritmo Stand Alone σχεδιασμένα από την Carlotta de Bevilacqua. Όλος ο φωτισμός των γραφείων επιλέχθηκε στην μεσαία βαθμίδα θερμοκρασίας λευκού φωτός 4000Κ το οποίο έχει αποδειχθεί από έρευνες ότι βοηθάει στην αποδοτικότητα των εργαζομένων, ενώ στους χώρους κίνησης και ανάπαυσης επιλέχθηκαν συνεχόμενοι κρυφοί φωτισμοί σε πιο θερμό τόνο για περισσότερη «ζεστασιά» λόγω και της ύπαρξης ξύλινων στοιχείων.

Ενα τεχνικά άρτιο και αισθητικά αρμονικό φωτιστικό αποτέλεσμα με ισορροπημένα contrast, χαμηλή κατανάλωση και εντός του χρονοδιαγράμματος και του προϋπολογισμού όπως αρμόζει σε έργα υψηλών απαιτήσεων από πρωτοπόρες στο είδος τους εταιρείες.

PROLIGHT: Υψηλών απαιτήσεων σχεδιασμός αρχιτεκτονικού φωτισμού

Posted on by Architect Mag Editor

Mε πολύχρονη εμπειρία, τεχνογνωσία και συνεχή εξέλιξη, η PROLIGHT εξειδικεύεται σε έργα υψηλών απαιτήσεων και προδιαγραφών σε απαιτητικούς τομείς όπως αυτόν του hospitality.

H PROLIGHT φωτίζει το Cali Mykonos
Το Cali Mykonos είναι ένα έργο σημείο αναφοράς στον ελληνικό ξενοδοχειακό κλάδο καθώς αποτελεί μια πολυδιάστατη και εξαιρετικά απαιτητική κατασκευή που ακολουθεί τη φυσική ροή του εδάφους χωρίς καμία επέμβαση στη μορφολογία του. Το βραβευμένο Τμήμα Μελετών Φωτισμού της PROLIGHT συμμετείχε στο project από τη «γέννησή» του, κάνοντας συναντήσεις με την Αρχιτεκτονική και την Κατασκευαστική ομάδα και επιτόπου επισκέψεις στο έργο για να διαμορφωθεί το αρχικό lighting concept, τόσο σε επίπεδο αρχιτεκτονικής φωτισμού όσο και στο επιπέδου του ύφους και της αισθητικής που θα ακολουθηθεί. Η τελική προσέγγιση διαμορφώθηκε με μια λιτή πολυτέλεια και μια συνολική αίσθηση κομψότητας σε απόλυτη αρμονία με το εντυπωσιακό φυσικό τοπίο.

Για να προσδιοριστούν με ακρίβεια οι επιλογές του φωτισμού, μελετήθηκαν αρχικά ο κεντρικός δρόμος που ξεκινάει από τη reception και με πορεία μέσα από τους κτιριακούς βραχίονες καταλήγει στο εστιατόριο-bar, με τελική πορεία «έκπληξη» τη μικρή ιδιωτική παραλία-όρμο του συγκροτήματος. Ταυτόχρονα μελετήθηκε η κεντρική πισίνα 120 μέτρων, το σήμα κατατεθέν του ξενοδοχείου όπου επιλέχθηκε γραμμικός RGBW φωτισμός κατά μήκος των κάθετων ορθομαρμαρώσεων σε συνδυασμό με χωνευτά σποτ διάχυτου φωτισμού. Στην πορεία μελετήθηκε ξεχωριστά καθεμία από τις 42 σουίτες ενώ κατασκευάστηκαν 4 πλήρη mock up rooms όπου επιβεβαιώθηκαν οι τελικές επιλογές. Η μελέτη περιβάλλοντος χώρου προχωρούσε ταυτόχρονα με τα κτίρια, καθώς επηρεάζεται από τις ιδιωτικές αυλές και φυτεύσεις των δωματίων.

Ο φωτισμός των δωματίων αποτελείται από χωνευτά downlights, χωνευτά reading lights στα μαρμάρινα κεφαλάρια, χωνευτά σποτ uplighters τοποθετημένα σε ειδική κατασκευή πέτρας ενσωματωμένη στις κάθετες ορθομαρμαρώσεις των δωματίων, κρυφούς φωτισμούς στις ντουλάπες και το minibar και, τέλος, μικροσκοπικά courtesy lights που παρέχουν έναν ήπιο φωτισμό το βράδυ καθοδηγώντας προς το λουτρό. Στα μπάνια κυριαρχούν οι κρυφοί γραμμικοί φωτισμοί που αναδεικνύουν τις ποικίλες μαρμάρινες υλικότητες. Τα επώνυμα διακοσμητικά φωτιστικά, επίτοιχα, δαπέδου και επιτραπέζια, από κορυφαία brands όπως Artemide, Panzeri, DGA και Astro, σε λευκές, μαύρες και bronze κυρίως αποχρώσεις, ζεσταίνουν τον χώρο και προσδίδουν την απαιτούμενη ατμόσφαιρα διακριτικής πολυτέλειας.

Στο συγκεκριμένο έργο αξιοποιήθηκε η υπηρεσία «Design & Supply» που παρέχει η PROLIGHT με την οποία ο πελάτης, πέραν από τις υπηρεσίες μελέτης φωτισμού, επιλέγει την εταιρεία και για την προμήθεια των φωτιστικών σωμάτων. Οι αποκλειστικές συνεργασίες της εταιρείας με κορυφαία brands του εξωτερικού, η εξειδίκευση, οι γνώσεις και η εμπειρία της στον φωτισμό ξενοδοχείων κατάφεραν πετύχουν ένα τεχνικά και αισθητικά άρτιο φωτιστικό αποτέλεσμα εντός του χρονοδιαγράμματος και του προϋπολογισμού όπως επιτάσσουν τα έργα υψηλών απαιτήσεων.

F93 – Ioannidis Architectural: Διάλογος με τα καθαρά σχήματα των σύγχρονων χώρων

Posted on by Architect Mag Editor

Ο φωτισμός είναι εμπειρία που μπορεί να υπερβεί τα όρια της απλής χρήσης των φωτιστικών, μια εμπειρία που μπορεί να μην είναι μόνο σωματική αλλά και διανοητική, δίνοντας την δυνατότητα στον αποδέκτη να βιώσει με ένταση τα συναισθήματα και να απολαύσει έναν χώρο με τέτοιο τρόπο που δεν είχε ποτέ φανταστεί.

Αειφόρος Φωτισμός
Μια φωτεινότερη ζωή και ένας καλύτερος κόσμος. Αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ζούμε το φως, βελτιώνουμε την ποιότητα της καθημερινότητάς μας και της ζωή μας. Ο φωτισμός μπορεί να έχει κοινωνικό και πολιτιστικό αντίκτυπο στην κοινωνία.

Η αριστεία μετριέται όχι μόνο στο προϊόν, αλλά και στην ικανότητα ανταπόκρισης σε όλες τις ανάγκες του πελάτη!
Στην F93 – Ioannidis Architectural Lighting είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε και να εξυψώσουμε την δημιουργικότητα όσων επιθυμούν να εκφράσουν τις δικές τους ιδέες στον σχεδιασμό του φωτός.

Οι επιθυμίες για Φως δεν έχουν πλέον κατασκευαστικά όρια, το πάθος και η προσέγγισή μας στα projects, μας επιτρέπουν να προτείνουμε πάντα νέες προοπτικές στους πελάτες μας, δίνοντας λύσεις με μοναδικά φωτιστικά σε έργα υψηλού επιπέδου.
Όραμά μας είναι να είμαστε σημείο αναφοράς στους αρχιτέκτονες και τους μελετητές – σχεδιαστές έργων, μετατρέποντας τα όνειρά τους για τον φωτισμό σε πραγματικότητα.
Λαμβάνοντας υπόψιν όλες τις παραμέτρους, προσπαθούμε η αποτελεσματικότητα και η αισθητική να είναι πάντα τέλεια ευθυγραμμισμένες, με σκοπό την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος, συμβαδίζοντας με την προηγμένη τεχνολογία φωτισμού, την καινοτομία και την αισθητική των φωτιστικών σωμάτων.

Η πρόκληση μας για το αύριο είναι πάντα ανοιχτή
Δέσμευση μας που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα είναι η εξερεύνηση νέων πεδίων, αμιγώς πειραματικών ακόμα, που μπορεί να είναι υποψήφια για να γίνουν το μέλλον του φωτισμού.
Οι μακροχρόνιες συνεργασίες μας με οίκους παραγωγής φωτιστικών που διαθέτουν την τεχνογνωσία και τις εγκαταστάσεις για την κατασκευή φωτιστικών, μας καθιστά ικανούς να υλοποιούμε πρωτότυπα φωτιστικά, αξιοσημείωτα για την τεχνική τους ποιότητα, την ομορφιά των σχημάτων και των φινιρισμάτων τους.

Η εταιρεία μας εμπορεύεται φωτιστικά για κάθε είδους έργο:
• Φωτισμός όψεων – Façade Lighting
• Αρχιτεκτονικός Φωτισμός Εσωτερικών και Εξωτερικών χώρων
• Βιομηχανικός Φωτισμός
• Φωτισμός γραφείων
• Οδοφωτισμός – Φωτισμός Tunnels
• Φωτισμός Αθλητικών χώρων
• Εσωτερικά ή εξωτερικά Parking
• Φωτισμός κατοικιών
• Ξενοδοχειακός Φωτισμός
• Διακοσμητικός Φωτισμός
• Φωτισμός αεροδρομίων – λιμανιών.

Με έμπνευση από το Βυζάντιο το interior design του «MonAsty»

Posted on by Γιάννης Πισπιρίγκος

Είναι δυνατόν σε ένα κτίριο του 21ου αιώνα να έχουν τη θέση τους η μοναστηριακή αρχιτεκτονική του Βυζαντίου ταυτόχρονα με τον σύγχρονο πολυτελή μινιμαλισμό; Κι όμως, αυτό μπορεί να συμβεί και το πεντάστερο ξενοδοχείο «MonAsty Autograph Collection» του Marriott International είναι η καλύτερη απόδειξη. Το αρχιτεκτονικό γραφείο Not A Number Architects του Ερμή Αδαμαντίδη και της Δομινίκης Δαδάτση, που επιμελήθηκε το interior design του ξενοδοχείου, άντλησε έμπνευση από τη βαριά κοσμοπολίτικη κληρονομιά της συμπρωτεύουσας, συνδυάζοντας παραδοσιακά ρετρό στοιχεία με την πιο σύγχρονη και κομψή έκφανση του μοναστηριακού σχεδιασμού.

Εκεί που η εντοπιότητα συναντά την πολυτέλεια
Μπαίνοντας στη Θεσσαλονίκη το ’45, αργά το βράδυ της Μ. Πέμπτης είχε τελειώσει η λειτουργία και οι εκκλησίες άδειες, φωτισμένες ηχούσαν πένθιμα. Περπατούσα μόνος και θαμπωμένος – είπα από μέσα μου: ‘‘Θεέ μου, πόση αμαρτία πρέπει να περιέχει αυτή η πόλη για να ‘χει τόσες εκκλησίες’’.
«Η πρώτη αυτή εντύπωση του Μάνου Χατζιδάκι για τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος έμελλε να γίνει «φανατικός λάτρης της πόλης και των αφανών κατοίκων της, ήταν μια από τις βασικές αναφορές μας για να δομήσουμε μια μοναδική χωρική αφήγηση και εμπειρία για τον επισκέπτη στον εσωτερικό του ξενοδοχείου MonAsty», εξηγεί στο Architect η αρχιτέκτων Δομινίκη Δαδάτση, συμπληρώνοντας: Όπως για κάθε Autograph Collection ανά την υφήλιο έτσι και για το πρώτο ξενοδοχείο πέντε αστέρων στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της πόλης, η Marriott International αναζήτησε ένα σχεδιαστικό concept και ταυτότητα που να συνδυάζει την εντοπιότητα με το πολυτελές brand.

Design βάσει υλικότητας και πνευματικότητας
Αναλύοντας περαιτέρω τον σχεδιασμό των εσωτερικών χώρων του «MonAsty», η κυρία Δαδάτση περιγράφει τη βυζαντινή κληρονομιά της πόλης ως πηγή έμπνευσης του design, «η οποία παραμένει εμφανής κυρίως στους ναούς της και εκφράζεται είτε μέσα από την υλικότητα όπως η ιδιαίτερη χρήση πέτρας, τούβλου, ξύλου και μαρμάρου είτε μέσα από μια πνευματικότητα που πηγάζει από τη λιτή και αυστηρή χρήση του φωτός και των χρωμάτων».

Κομβικό ρόλο στο interior design του ξενοδοχείου διαδραμάτισε η ύπαρξη ενός γειτονικού μοναστηριού, η ιστορία του οποίου ανάγεται στο βυζαντινό παρελθόν. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η ίδια, «αφορμή για τη βυζαντινή, μοναστηριακή προσέγγιση στον εσωτερικό σχεδιασμό του ξενοδοχείου των 100 δωματίων στάθηκε και το γεγονός ότι γειτνιάζει με το μοναδικό ενεργό μοναστήρι στο κέντρο της πόλης, αυτό της Αγίας Θεοδώρας, το οποίο πήρε τη θέση ενός βυζαντινού μοναστηριού που κάηκε στην μεγάλη πυρκαγιά του 1917».

Ένα «καταφύγιο» στην καρδιά της πόλης
Η χωρική αφήγηση των κοινόχρηστων χώρων και των δωματίων συνδέουν τη μοναστηριακή ατμόσφαιρα με τη σύγχρονη λειτουργία ενός ξενοδοχείου δημιουργώντας ένα «καταφύγιο» μέσα στην πολύβουη πόλη που απευθύνεται τόσο στους επισκέπτες όσο και στους κατοίκους της. Στην κεντρική είσοδο του ξενοδοχείου ξεχωρίζει η βυζαντινή πλέξη του πέτρινου δαπέδου, η οποία ενοποιεί το μέσα με το έξω, κάνοντας τον χώρο του μπαρ να θυμίζει στοά.

Καθαρές και λιτές φόρμες, με αναφορές στην μοναστηριακή αρχιτεκτονική, όπως καμάρες και κόγχες, καθώς και υλικότητες που εξυμνούν το craftsmanship όπως δέρμα, πλεκτή ψάθα, τούβλο, ξύλο και επαλειφόμενα κονιάματα, κοσμούν διάφορα σημεία της ρεσεψιόν, του λόμπι και του εστιατορίου. «Αυτή η ‘’multisensory’’ σχεδιαστική πορεία συνεχίζει και έξω στον κήπο, όπου ένας συνδυασμός φύτευσης και υδάτινου στοιχείου απομονώνει ακόμη περισσότερο τον επισκέπτη από τον θόρυβο της πόλης δημιουργώντας μία ατμόσφαιρα περισυλλογής και χαλάρωσης», τονίζει η αρχιτέκτων. Ο ανοιχτός διάλογος του «MonAsty» με την ιστορία της πόλης και τις μοναστηριακές επιρροές ολοκληρώνεται στους ιδιωτικούς χώρους των δωματίων με γήινους, μονοχρωματικούς τόνους, ειδικά σχεδιασμένα έπιπλα, πινελιές αυτοκρατορικού πράσινου στις σουίτες και ξύλινες λεπτομέρειες.

Partners in Charge: Δομινίκη Δαδάτση, Ερμής Αδαμαντίδης
Project Architect: Δανάη Παπουτσή
Project Team: Φωτεινή Γεωργακοπούλου, Ελένη Παυλίδου, Κωνσταντίνα Καραλάιου, Αιμιλία Σόκρη, Ιωάννης Ρέτσιος, Θέμης Νάνας, Ιωάννης Αντωνιάδης, Mathilde Canet, Wissal Ouahi, Δημήτρης Μουταφίδης, Γιώργος Φούντος
Project Management & Concept Room Design Adaptation: Βάγια Χαριζοπούλου / D2C2 Architects
Architectural Lighting: Eleftheria Deko & Associates
Branding & Graphic Design: Campaign Works
Graphic Design: Trebanal
Bespoke Artworks: Fikos
Landscaping: Vita Verde
Θερμομόνωση, ηχομόνωση, πυροπροστασία: Fibran S.A.

Μαρία Ειρήνη Μοσχονά: «Μερικά κτίρια σε καλούν να τα απαθανατίσεις»

Posted on by Architect Mag Editor

Αρκεί μια ματιά στο προτφόλιο έργων της για να καταλάβει οποιοσδήποτε ότι για τη Μαρία Ειρήνη Μοσχονά η αρχιτεκτονική φωτογραφία έχει βάθος και περιεχόμενο. Ή, αλλιώς με τα δικά της εύστοχα λόγια, «δεν έχει όρια η δημιουργικότητα».

 Η αρχιτεκτονική φωτογραφία ήρθε μεταγενέστερα στη ζωή σας και έγινε το βασικό σας επάγγελμα. Τι σας ώθησε να στραφείτε σε αυτήν;

Πράγματι, ξεκίνησα τις σπουδές μου με πτυχίο Θεατρικών Σπουδών και μετέπειτα μεταπτυχιακό τίτλο στην Πολιτιστική Διαχείριση. Εργάστηκα αρχικά στην επικοινωνία σε χώρους πολιτισμού, ενώ παράλληλα ξεκίνησα να εκπαιδεύομαι πιο συστηματικά στο τότε χόμπι μου, τη φωτογραφία. Σπούδασα αρχικά δημιουργική φωτογραφία και στη συνέχεια εξειδικεύτηκα συγκεκριμένα στην αρχιτεκτονική φωτογραφία (Athens House of Photography, London College of Communication – Central Saint Martins – UAL), καθώς απ’ τα σχολικά μου χρόνια πάντοτε με γοήτευε η αρχιτεκτονική τέχνη με τη γεωμετρία της και την πολυποίκιλη αισθητική της.

Πότε και πώς προέκυψε η επιθυμία σας να φωτογραφίσετε -και να καταγράψετε με αυτόν τον τρόπο- τα κτίρια και το αστικό τοπίο;

H αρχιτεκτονική πάντοτε μου προξενούσε θαυμασμό. Όσο λοιπόν φωτογράφιζα από μικρή ηλικία ποικίλες θεματικές, αλλά και κάνοντας τις διάφορες ασκήσεις στη Σχολή μου, σιγά σιγά άρχισα να απορρίπτω θέματα και να καταλήγω να εμπνέομαι από παράλληλες, κάθετες γραμμές και σημεία φυγής. Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια άσκηση φωτογραφίας σε μια επίσκεψη στο κτήμα Τατοΐου και, ενώ οι περισσότεροι απ’ τους συμφοιτητές μου είχαν απαθανατίσει είτε πρόσωπα είτε τη φύση, εγώ είχα κάνει μια «σπουδή» στην περίοπτη σκάλα εισόδου του παλατιού. Αλλά αυτό είναι άλλωστε ένα απ’ τα πιο όμορφα στοιχεία της φωτογραφικής τέχνης, η διαφορετική «ματιά» του κάθε δημιουργού πάνω στο ίδιο θέμα.

Πώς προετοιμάζεστε πριν από μια φωτογράφηση; Ποια είναι τα δεδομένα που πάντα προσπαθείτε να συλλέξετε πριν φτάσετε στο σημείο και πώς αντιδράτε όταν οι συνθήκες (για παράδειγμα καιρικές) δεν είναι ιδανικές;

Καλό θα ήταν -εφόσον είναι εφικτό- αρχικά να έχει πραγματοποιηθεί μια πρώτη επίσκεψη στον χώρο, στην περιοχή εν είδει ρεπεράζ, ώστε να αποκτήσει κανείς μια ικανοποιητική εικόνα του τόπου και του θέματος που πρόκειται να αποτυπώσει. Εξυπακούεται πως οι καιρικές συνθήκες είναι στοιχείο που λαμβάνουμε πάντοτε υπόψη μας. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει καθαρή, διαυγής ατμόσφαιρα και φυσικός φωτισμός κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης. Επίσης, πρέπει να έχουμε μελετήσει τον προσανατολισμό του οικήματος, ώστε να μπορούμε να προβλέψουμε την πορεία του ήλιου τις ώρες που μας ενδιαφέρει να κάνουμε τη φωτογράφιση. Φυσικά, αρκετές φορές τα δεδομένα αλλάζουν γρήγορα και αναπάντεχα, γι’ αυτόν τον λόγο επιλέγω να παραμένω μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στο σημείο ώστε να παρακάμψω όσο γίνεται τους αστάθμητους παράγοντες φωτισμού. Εξάλλου, πολλά σημεία του αντικειμένου αποκτούν διαφορετικό ενδιαφέρον και χαρακτήρα με το πρωινό φως, το απογευματινό φως ή το φως του δειλινού.

Ποιοι είναι οι φωτογράφοι που έχουν επηρεάσει το έργο σας, ποιον θα θέλατε να γνωρίσατε από κοντά και για ποιους λόγους;

Το έργο του Julius Shulman, θιασώτη του μοντέρνου κινήματος, με το περίφημο Stahl House και όλη την καταγραφή του αστικού τοπίου της Καλιφόρνια της δεκαετίας του ‘60, με ενθουσιάζει πάντοτε και προσπαθώ να παίρνω έμπνευση ιδίως απ’ τον ιδιαίτερο τρόπο που ενέτασσε το ανθρώπινο στοιχείο σε πρωταγωνιστικό και αναπόσπαστο κομμάτι της σύνθεσής του. Η γεωμετρία του φωτός, η αφαίρεση, οι υφές και οι αντιθέσεις σκιάσεων και φωτός του Lucien Hervé είναι επίσης σημείο αναφοράς για μένα. Αντίστοιχα και το Casa Barragan του René Burri. Όσον αφορά στο ποιον θα ήθελα να γνωρίσω από κοντά, αυτός θα ήταν ο σκηνοθέτης Wim Wenders με το ξεχωριστό του φωτογραφικό έργο σε τοπία ανοιχτά και απέραντα με έκδηλο το στοιχείο της μοναξιάς.

Ποια ήταν μέχρι σήμερα η πιο δύσκολη φωτογράφιση που έχετε κάνει και πώς ξεπεράσατε τις δυσκολίες που προέκυψαν;

Η κάθε φωτογράφιση έχει τις δυσκολίες της, μπορεί αυτές να προκύπτουν λόγω ιδιαιτερότητας σχεδιασμού ή προσανατολισμού του αρχιτεκτονήματος στον περιβάλλοντα χώρο, ή μπορεί να οφείλονται σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, που είναι και οι συνηθέστερες θα έλεγα. Ωστόσο η υπομονή είναι, ή οφείλει να είναι, χαρακτηριστικό του φωτογράφου, οπότε αργά ή γρήγορα οι σκόπελοι ξεπερνιούνται.

Πώς συνθέτετε μια αρχιτεκτονική φωτογραφία;

Οι βασικές αρχές είναι η ευθυγράμμιση, δηλαδή οι κάθετες και οι οριζόντιες γραμμές, και η ευκρίνεια συνήθως είναι ζητούμενο, όπως και η εστίαση. Ο κανόνας των τρίτων (rule of thirds) είναι επίσης ένας καλός και χρήσιμος οδηγός. Η προοπτική, τα σημεία φυγής που μπορούμε να εντάξουμε στο καδράρισμά μας, βοηθούν στο να οδηγήσουμε το βλέμμα του θεατή εκεί που επιθυμούμε. Η συμμετρία επίσης παίζει συνήθως σημαντικό ρόλο για την ανάδειξη ενός αρχιτεκτονήματος. Δεν έχει όρια η δημιουργικότητα.

Πώς τα νέα μέσα, όπως τα drones, επηρεάζουν την οπτική μας;

Η αφήγηση είναι ένα απ’ τα ζητούμενα της αρχιτεκτονικής απεικόνισης, απ’ τη στιγμή λοιπόν που τα νέα μέσα όπως οι αεροφωτογραφίες ή το βίντεο προσθέτουν και δεν αφαιρούν, είναι κομμάτια και αυτά του παζλ που συνήθως λειτουργούν συμπληρωματικά. Είναι εργαλεία που βοηθούν στην εξέλιξη της κτιριακής αποτύπωσης. Ο συνδυασμός της εξέλιξης της τεχνολογίας με την γνώση και την αισθητική είναι το ζητούμενο.

Ποια είναι η θέση σας απέναντι στη συμπερίληψη ανθρώπων στην αρχιτεκτονική φωτογραφία;

Όπως ανέφερα και προηγουμένως, η συμπερίληψη ανθρώπων στην αρχιτεκτονική φωτογραφία μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά στην ανάδειξη ενός προσώπου/ατόμου έτσι ώστε από χρήστης μιας κατοικίας να αναδειχθεί σε πρωταγωνιστή της εικόνας. Απ’ τη στιγμή που γίνεται με τρόπο που όντως δικαιολογεί ή αναδεικνύει την παρουσία του, είναι θεμιτή, ειδάλλως θα έλεγα πως πρόκειται για μια μάλλον κοινότοπη πρακτική.

Ποια είναι η θέση σας απέναντι στο Instagram και στις υπόλοιπες πλατφόρμες που χρησιμοποιούν οι φωτογράφοι;

Από τη στιγμή που ένα οποιοδήποτε μέσο προωθεί τη διάδοση της φωτογραφίας ως ψηφιακός χώρος μοιράσματος φωτογραφικών εικόνων, δεν μπορούμε παρά να το δούμε με συμπάθεια αν μη τι άλλο. Σκεπτικισμός και αμφιβολίες βέβαια προκύπτουν όταν το ίδιο το μέσο σε κατευθύνει να ακολουθήσεις τους κανόνες του ώστε να παρουσιαστείς «με ίσους όρους» με όλους τους άλλους. Παράλληλα όμως, το διαδίκτυο παραμένει ένα μέσο, ένα εργαλείο που σου δίνει την ευκαιρία να «συνομιλήσεις» με ένα ευρύτερο, ίσως και παγκόσμιο κοινό.

Με τη διάδοση του διαδικτύου και παράλληλα της εικόνας, όλο και περισσότερο υλικό διανέμεται χωρίς να αποδίδονται credits στους δημιουργούς. Πώς αντιδράτε σε τέτοια περιστατικά και πώς ένας δημιουργός πρέπει να προστατεύει το υλικό του;

Πράγματι ισχύει αυτό και είναι πολύ λυπηρό. Τις περισσότερες φορές σε αγνοούν και δεν συμμορφώνονται με την απόδοση των πνευματικών δικαιωμάτων. Προσωπικά πάντοτε στο προσύμφωνο που κάνω με τους πελάτες μου τους ενημερώνω για τον ισχύοντα νόμο περί δικαιωμάτων. Κατόπιν παρακολουθώ εάν όντως μου αποδίδουν τα credits και, αν όχι, τους το επισημαίνω.

Η φωτογραφία δεν μπορεί να συμπεριλάβει ήχους, θερμοκρασίες, μυρωδιές. Πώς όλα αυτά τα στοιχεία μπορούν να γίνουν εμφανή;

Η φωτογραφική τέχνη αφορά στην αποτύπωση του φωτός με τη χρήση κατάλληλων συσκευών, ενός φακού. Σε ένα πρώτο επίπεδο καλύπτει την αίσθηση της όρασης. Παράλληλα, μια φωτογραφία μπορεί να ξυπνήσει ολόκληρο το φάσμα των αισθήσεων. Μέσω της ατμόσφαιρας που δημιουργεί μια εικόνα, δίνει χώρο στο να αναπτυχθούν κατά έναν μαγικό τρόπο και οι υπόλοιπες αισθήσεις.

Υπάρχουν τελικά κτίρια που είναι περισσότερο φωτογενή από τα άλλα και, αν ναι, ποιες ιδιότητες τα καθιστούν τέτοια;

Κατά τη γνώμη μου, ναι. Μερικά κτίρια σε καλούν από μόνα τους, σου νεύουν να τα απαθανατίσεις. Σου «υπαγορεύουν» τις γωνίες λήψης και δεν μπορείς παρά να ακολουθήσεις τη ροή που το ίδιο το οίκημα σου υποδεικνύει. Προσπαθώ να δημιουργώ εικόνες που προσφέρουν ένα αφήγημα, να καταγράφω τον τόπο, τον χρόνο και να προσπερνάω τα προφανή.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην αποτύπωση του κτιρίου και στη ματιά του φωτογράφου;

Πράγματι, διαφέρει η αρχιτεκτονική φωτογραφία απ’ την εμπορική φωτογράφιση χώρων. Στην εμπορική απεικόνιση χώρων εστιάζουμε στην αποτύπωση του κτιρίου με τον λεπτομερέστερο τεχνικά δυνατό τρόπο. Ο θεατής, ο οποίος δεν έχει επισκεφτεί τον χώρο, θα πρέπει να αποκομίσει μια πλήρη εικόνα του οικήματος. Η αρχιτεκτονική φωτογραφία, απ’ την άλλη, ή/και συμπληρωματικά της εμπορικής, δεν αφορά πάντοτε στο κτίριο αυτό καθ’ αυτό, όσο στη ματιά του φωτογράφου και στην οπτική που εκείνος θέλει να αποδώσει ώστε να αποκαλύψει κάτι νέο, κάτι παραπάνω στον θεατή. Συνοψίζοντας, η αρχιτεκτονική φωτογραφία, εν γένει, δεν είναι απαραίτητα μια απλή καταγραφή κτιρίων, αλλά αφήνει πολλά περιθώρια στον κάθε δημιουργό να αφήσει το ιδιαίτερο αποτύπωμά του. Επιπλέον, είναι ένα ξεχωριστό είδος φωτογραφίας με αυστηρές, όμως, προδιαγραφές. Θα λέγαμε λοιπόν πως είναι ένα τομέας που παρουσιάζει μεγάλο εικαστικό και καλλιτεχνικό ενδιαφέρον.

Τελικά, πέρα από ένα καλό portfolio τι ξεχωρίζει έναν καλό φωτογράφο αρχιτεκτονικής;

Σίγουρα ένα καλό portfolio είναι απαραίτητο, εξίσου σημαντικά είναι όμως ο επαγγελματισμός, η διαχείριση καταστάσεων, το ταλέντο, οι τεχνικές γνώσεις, η ματιά και η υπομονή.

LEROY MERLIN Ελλάδος: Δεσμεύεται για ένα ασφαλές και βιώσιμο σπίτι για όλους

Posted on by Architect Mag Editor

Tην πρώτη της Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης (Sustainability Report), καθώς και το πρώτο της Κοινωνικοοικονομικό Αποτύπωμα, δημοσιεύει η LEROY MERLIN Ελλάδος για τις δραστηριότητες της εταιρείας στην Ελλάδα για το έτος 2021. H εταιρεία μέσα από την Έκθεση αποτυπώνει λεπτομερώς την πορεία της σε θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης, στρατηγικής και επιδόσεων για τις ESG δράσεις της, σχετικά με το Περιβάλλον, την Οικονομία, την Κοινωνία και το Εργασιακό πλαίσιο.

Η Έκθεση της LEROY MERLIN εστιάζει σε πρακτικές των σημαντικών θεμάτων εταιρικής υπευθυνότητας, οι οποίες είναι απόλυτα συνυφασμένες με την αποστολή της LEROY MERLIN για ένα ασφαλές και βιώσιμο σπίτι για όλους, αλλά και με τους 17 Στόχους των Ηνωμένων Εθνών. Η εταιρεία δεσμεύεται και ενεργεί επικεντρωμένη στην κάλυψη των στόχων που έχει θέσει με χρονικό ορίζοντα το 2025.

Μείωση αποτυπώματος άνθρακα: Η LEROY MERLIN δεσμεύεται για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα κτίριά της σε ποσοστό 20%, για σταθερή μείωση αποτυπώματος του άνθρακα της Εταιρείας κατά 5% σε ετήσιο επίπεδο, καθώς και στη μείωση της επίπτωσης CO2 των μεταφορών κατά 20% μέχρι το 2025.

Zero waste και κυκλική οικονομία: Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της zero waste κουλτούρας, η εταιρεία επιλέγει προϊόντα τα οποία είναι σχεδιασμένα βάσει των αρχών βιωσιμότητας, κατασκευασμένα από φιλικά προς το περιβάλλον υλικά και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Ακόμη, έχοντας ευσυνειδησία απέναντι στα περιβαλλοντικά θέματα που συνδέονται με τη σωστή διαχείριση των αποβλήτων της, η LEROY MERLIN επιλέγει με προσοχή τους παρόχους υπηρεσιών διαχωρισμού αποβλήτων στα καταστήματά της.

Βιώσιμες πόλεις και κοινότητες: Πιστή στην αποστολή της, που συνδέεται με τον Στόχο 11 του ΟΗΕ, η LEROY MERLIN δεσμεύεται να βοηθήσει τον καθένα ξεχωριστά να ζήσει σε μία θετική, βιώσιμη και ασφαλή κατοικία. Μέσα από το πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης #giakalo, η εταιρεία συνεργάζεται με τοπικούς φορείς και ΜΚΟ, με σκοπό να συμβάλλει στην βιώσιμη λειτουργία των πόλεων που δραστηριοποιείται.

Στο επίκεντρο ο άνθρωπος: Στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων της LEROY MERLIN βρίσκονται οι άνθρωποί της και η ασφάλειά τους. Πρωταρχικός της στόχος είναι τα μηδενικά ατυχήματα στο χώρο εργασίας, ενώ επενδύει στην εξέλιξη και ανάπτυξη των δεξιοτήτων των συνεργατών της, μέσω εκπαιδευτικών σεμιναρίων. Επιπλέον, η LEROY MERLIN στηρίζει την τοπική κοινωνία, επιλέγοντας να συνεργαστεί με τοπικούς προμηθευτές, μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο των ενεργειών της για τον Στόχο των Βιώσιμων Πόλεων.

Η Agathe Monpays, General Manager LEROY MERLIN Greece & Cyprus, σημείωσε σχετικά: «Η βιωσιμότητα, βρίσκεται στο επίκεντρο της κουλτούρας και του ομίλου της Adeo και ταυτίζεται με την αποστολή μας, να κάνουμε το σπίτι ένα θετικό και βιώσιμο μέρος για να ζεις. Η αποστολή μας αυτή απέκτησε πιο ουσιαστικό νόημα στα χρόνια της πανδημίας, αλλά και μετά από αυτή, καθώς το σπίτι έχει αποκτήσει άλλη έννοια και η αξία του έχει αναδειχθεί και πάλι. Αυτή η νέα εποχή που δημιούργησαν οι νέες συνθήκες μας βρίσκει απόλυτα προετοιμασμένους. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε με τον ίδιο και μεγαλύτερο ζήλο για να παραμένουμε πιστοί στην αποστολή μας και στις δεσμεύσεις μας και να πορευόμαστε με αίσθημα ευθύνης προς την κοινωνία, το περιβάλλον και τους ανθρώπους. Για ένα βιώσιμο σπίτι, μια βιώσιμη κοινωνία, έναν βιώσιμο κόσμο».

Η Έκθεση έχει δομηθεί και ακολουθεί το πρότυπο του Global Reporting Initiative (GRI), εκδοχή «In Accordance – Core», σύμφωνα με το οποίο η LEROY MERLIN έχει καλύψει τους βασικούς υποχρεωτικούς δείκτες της σειράς GRI 102 και GRI 103 και έχει παραθέσει πληροφορίες για επιλεγμένους δείκτες των σειρών GRI 200, GRI 300 και GRI 400.