Την πρόοδο που καταγράφει η Ρόδος στη σύμπλευση αρχιτεκτονικής και τουρισμού περιγράφει στο Architect ο Γιώργος Σκιαδόπουλος. Όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Δωδεκανήσου, «ο ιδιωτικός και δημόσιος τομέας των επιστημόνων και των επιχειρηματιών “συνδιαλέγεται” σε θεσμικό επίπεδο με τους φορείς, με γνώμονα το υγιές συμφέρον του τόπου». Συνέντευξη στον Γιάννη Πισπιρίγκο
Τον Σεπτέμβριο ολοκληρώθηκε το 4ο Συνέδριο Αρχιτεκτονικής και Τουρισμού στη Ρόδο. Πώς θα κρίνατε το αποτέλεσμα του συνεδρίου;
Αφενός, το γεγονός ότι σε επιστημονικό επίπεδο είχαμε συμμετοχή 40 εισηγητών από όλη την Ελλάδα και, αφετέρου, ότι 1.000 άτομα παρακολούθησαν το συνέδριο διαδικτυακά, καθιστά από μόνο του το συγκεκριμένο εγχείρημα πετυχημένο. Η στήριξη του κόσμου είναι δυναμική, καθώς το συνέδριο παρακολούθησαν όχι μόνο αρχιτέκτονες, μηχανικοί, επαγγελματίες του τουρισμού, αλλά και συμπολίτες μας ανεξαρτήτως μορφωτικού υποβάθρου.
Τα επιτεύγματα είναι πολυδιάστατα. Έχουμε πετύχει η φωνή, η οπτική, η πλευρά του αρχιτέκτονα να ακούγεται ευρέως σε μία επιστημονική βάση, ενώ πλέον μέσα από τη νέα συνεργασία που θα έχουμε με την Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου, θα υπάρξει άμεση επαφή και διάδραση με τους επιχειρηματίες, ξενοδόχους, ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων και γενικότερα επαγγελματίες του τουρισμού.
Ουσιαστικά, πλέον, ο ιδιωτικός και δημόσιος τομέας των επιστημόνων και των επιχειρηματιών «συνδιαλέγεται» σε θεσμικό επίπεδο με τους φορείς, με γνώμονα το υγιές συμφέρον του τόπου. Φέτος, για πρώτη φορά μεταξύ των εισηγητών ήταν δήμαρχοι, αντιδημάρχοι, δημόσιοι υπάλληλοι, ιδιώτες αρχιτέκτονες και ξενοδόχοι. Όλοι έχουμε λόγο και μερίδιο στην ευθύνη, αλλά και στο όραμα για το μέλλον του τόπου μας, ενώ η συνεργασία μας είναι επιβεβλημένη.
Τέλος, η πρωτοβουλία αυτή αποκτά τεράστια σημασία ως υλοποιημένη, εν μέσω των πρωτόγνωρων υφιστάμενων δυσμενών υγειονομικών συνθηκών. Ενδεχομένως να μην υπάρχει άλλο συνέδριο αρχιτεκτονικής που να πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, με τόσο ευρεία συμμετοχή. Τα συμπεράσματα και τα πρακτικά των συνεδρίων θα δημοσιοποιηθούν το προσεχές χρονικό διάστημα.
Ποια είναι η κατάσταση του τουρισμού σήμερα στη Ρόδο;
Η κατάσταση του τουρισμού επέχει σαφώς πολλά περιθώρια βελτίωσης, ενώ πλέον είναι ορατή η επιθυμία ανάδειξης και ενίσχυσης του εναλλακτικού τουρισμού, γεγονός που έχει ιδιαίτερη αξία.
Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του τουρισμού προς το δομημένο και αδόμητο περιβάλλον έχει τάσεις βελτίωσης, ενώ η νομοθεσία έχει ξεκινήσει να συμβάλλει προς αυτήν την κατεύθυνση. Τα τελευταία έτη, τα ξενοδοχεία εξελίσσουν τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων (μονάδες βιολογικού καθαρισμού), ενώ οι αφαλατώσεις, η αντίστροφη ώσμωση αποτελεί ενδεδειγμένη διαδικασία εξοικονόμησης υδάτινων πόρων, τόσο για ΟΤΑ, όσο και για ιδιώτες.
Η Ρόδος αποτελεί έναν από τους πλέον διαδεδομένους τουριστικούς προορισμούς και αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Στόχος μας είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής και της καθημερινότητας του ντόπιου κατοίκου. Εφόσον το πετύχουμε αυτό, κατ’ επέκταση θα βελτιωθεί και η αντίστοιχη ποιότητα της διαμονής του επισκέπτη, του τουρίστα δηλαδή, και θα μπορέσουμε σταδιακά να πετύχουμε την εισροή τουρισμού αναβαθμισμένης ποιότητας.
Υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης και πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό μέσω της αρχιτεκτονικής;
Σε κάθε περίπτωση, προκειμένου να επέλθει ανάπτυξη, είναι απαραίτητη η καλλιέργεια μίας αρχιτεκτονικής παιδείας. Σε κάθε έκφανση, στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα, σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο, πρέπει να καταστεί σαφές ότι ο αρχιτέκτονας, η ποιοτική αρχιτεκτονική, μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει στη διαμόρφωση της ποιότητας της ζωής μας.
Η αρχιτεκτονική επιστήμη λοιπόν, η αρχιτεκτονική κουλτούρα, μπορούν να προωθηθούν με διάφορους τρόπους εξωστρεφείς, όπως οι αρχιτεκτονικές εκθέσεις, τα αρχιτεκτονικά συνέδρια και οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί. Ένας ξεκάθαρα δημοκρατικός και καθολικά αποδεκτός τρόπος είναι η συνεχής προκήρυξη Διεθνών και Πανελλήνιων Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών. Θεωρώ ότι στο νότιο Αιγαίο έχουμε σαφείς υλοποιημένες επιτυχίες πάνω στον τομέα αυτό, ενώ την τρέχουσα περίοδο θα ανακοινωθεί η εξέλιξη των συγκεκριμένων δράσεων.
Από την εμπειρία σας, πιστεύετε ότι ο διάλογος μεταξύ αρχιτεκτονικής και τουρισμού, σε πανελλήνιο επίπεδο, βρίσκεται στο επιθυμητό επίπεδο;
Η σύνδεση της αρχιτεκτονικής με τον τουρισμό είναι διαρκής και αναγκαία. Αφενός έχουμε τη μοναδική αρχιτεκτονική μας κληρονομιά και αφετέρου την ισχυρή βιομηχανία του τουρισμού. Δυστυχώς υπάρχουν πολλά κακώς κείμενα και δυσάρεστα παραδείγματα τόσο του παρελθόντος, όσο και του παρόντος, που χρήζουν την καλλιέργεια μίας αρχιτεκτονικής παιδείας, προκειμένου να ξεπεραστούν και να αποφευχθούν στο μέλλον. Θα πρέπει όλοι μαζί, χέρι-χέρι να προχωρήσουμε με αμοιβαία κατανόηση. Γι’ αυτό και ουσιαστικά είναι επιβεβλημένο να καθόμαστε «στο ίδιο τραπέζι», τόσοι διαφορετικοί φορείς, επιστήμονες και επαγγελματίες, προκειμένου να βρούμε κοινά σημεία σύγκλισης.
Η υφιστάμενη κατάσταση, νοοτροπίες και πρακτικές, σίγουρα δεν μπορούν να αλλάξουν από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά σίγουρα είμαστε σε καλύτερο δρόμο από το παρελθόν. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι ο ρόλος και η παρουσία του αρχιτέκτονα στον σχεδιασμό του δημόσιου και του ιδιωτικού χώρου είναι απαραίτητα στοιχεία, αναφορικά με την ανάπτυξη του τόπου μας.