Νέες προκλήσεις για την αρχιτεκτονική και το interior design Οι ιδρυτές του Destsetters εξηγούν πώς ο Storytelling Σχεδιασμός «ξεκλειδώνει» τη δημιουργικότητα του αρχιτέκτονα. Αν επιχειρούσαμε να καταγράψουμε τις σημαντικότερες ξενοδοχειακές τάσεις που ισχύουν το 2022, οι οποίες αποτελούν και τη νέα πραγματικότητα για τον κλάδο, αυτές θα ήταν σίγουρα η ενίσχυση μιας πιο ευσυνείδητης επιχειρηματικότητας που ακολουθεί περισσότερο αειφόρες και τεχνολογικά καινοτόμες λύσεις, αλλά και η αναζήτηση νέων και αυθεντικών εμπειριών από τους ταξιδιώτες κατά τη διάρκεια της διαμονής τους σε ένα κατάλυμα.
Καθώς ένα ξενοδοχείο αποτελεί σημείο αναφοράς της ταξιδιωτικής εμπειρίας, η απαίτηση για προσδιορισμό ενός στρατηγικά προδιαγεγραμμένου concept με ξεκάθαρο αφήγημα (narrative) που θα οδηγήσει σε μια storytelling εμπειρία διαμονής, γίνεται ολοένα και πιο έντονη – έως και απαραίτητη – για την επιχειρηματική του επιτυχία. Από τι καθορίζεται, όμως, η «ιστορία» ενός ξενοδοχείου και πώς αυτή επηρεάζει τη διαδικασία σχεδιασμού και ανάπτυξής του;
Η σημασία της στρατηγικής στον καθορισμό της «ιστορίας» ενός ξενοδοχείου
Ας ξεκινήσουμε με μια αναδρομή στη συνήθη διαδικασία σχεδιασμού ενός ξενοδοχείου. Αρχικά, ο επενδυτής συγκεντρώνει τα βασικά στοιχεία του οικοπέδου ή του υφιστάμενου κτιρίου, τα δεδομένα που προκύπτουν από το χρηματοδοτικό πρόγραμμα (εάν υπάρχει) και, σε κάποιες περιπτώσεις, μια αρχική ιδέα της γενικής κατεύθυνσης του νέου καταλύματος, και απευθύνεται κατευθείαν στον αρχιτέκτονα ζητώντας του να σχεδιάσει το νέο προϊόν, έχοντας συνήθως ως βασική προϋπόθεση την επίτευξη της μεγαλύτερης δυνατής δυναμικότητας σε αριθμό δωματίων.
Τα δεδομένα αυτά, όμως, δεν είναι πλέον επαρκή για να στηρίξουν την υλοποίηση ενός ξενοδοχειακού έργου, με αποτέλεσμα ο αρχιτέκτονας να οδηγείται τις περισσότερες φορές σε ένα εντυπωσιακό μεν αποτέλεσμα, με ισχυρό design concept, στο οποίο, όμως, δεν είναι απαραίτητα σαφές το αφήγημα του καταλύματος και η κατεύθυνση της εμπειρίας που προσφέρει, αφού δεν έχουν καθοριστεί εκ των προτέρων τα βασικά εμπορικά του χαρακτηριστικά. Το γεγονός αυτό είναι πολύ λογικό, καθώς στις περισσότερες των περιπτώσεων απουσιάζει το απαραίτητο brief της επένδυσης που θα έπρεπε να παραδίδεται στην αρχιτεκτονική ομάδα πριν αρχίσει τις οποιεσδήποτε μελέτες ή εργασίες.
Το brief αυτό, που αποτελείται από μια λεπτομερή ταξιδιωτική έρευνα για τα στοχευμένα κοινά και τα traveler personas, τον επιλεγμένο ανταγωνισμό, αλλά και τα δεδομένα της υπάρχουσας ζήτησης και των μελλοντικών τάσεων, δίνει τα απαραίτητα στοιχεία που θα προσδιορίσουν τα επιθυμητά χαρακτηριστικά του νέου καταλύματος, όπως για παράδειγμα τη διαβάθμιση των τύπων δωματίων, τη λογική των κοινόχρηστων εγκαταστάσεων (facilities), την κεντρική ιδέα της ιστορίας και του αφηγήματος, που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την ατμόσφαιρα του καταλύματος, αλλά και ένα μεγάλο μέρος της εμπειρίας, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένα ελκυστικό κατάλυμα ως προς το ταξιδιωτικό κοινό που επιθυμούμε να προσεγγίσουμε.
Η «μετάφραση» του Ξενοδοχειακού Concept σε Storytelling Σχεδιασμό
Συνοψίζοντας όλη την παραπάνω διαδικασία στον όρο “Ξενοδοχειακό Concept”, ο Storytelling Σχεδιασμός ξεκινάει να αποκτά υπόσταση αφού όλες οι εμπλεκόμενες ομάδες (τόσο η αρχιτεκτονική ομάδα όσο και οι εμπλεκόμενοι interior, landscape και lighting designers) καλούνται να σχεδιάσουν ένα ολοκληρωμένο brand που απευθύνεται σε συγκεκριμένα κοινά και να αφηγηθούν τη μοναδική του ιστορία μέσω του σχεδιασμού των χώρων αλλά και του καθορισμού της συνολικής του ατμόσφαιρας. Αν και, εκ πρώτης όψεως, μπορεί να φαίνεται ότι το καθορισμένο ξενοδοχειακό concept που απαιτεί έναν Storytelling Σχεδιασμό θα μπορούσε να «περιορίσει» το αρχιτεκτονικό έργο, αλλά και τη δημιουργικότητα του ίδιου του αρχιτέκτονα, στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Μέσω του Storytelling ουσιαστικά απαντώνται τα περισσότερα τεχνικά ερωτήματα σε σχέση με τις ανάγκες των ταξιδιωτικών κοινών που στοχεύει η επιχείρηση και παραδίδεται στον αρχιτέκτονα τόσο η μοναδική κεντρική ιδέα της διαμονής στο κατάλυμα όσο και το hotel brand DNA –οι βάσεις, δηλαδή, πάνω στις οποίες πρέπει να στηριχθεί προκειμένου να αναπτύξει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του καταλύματος, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τη μοναδικότητα του έργου.
H μεγαλύτερη πρόκληση εδώ έγκειται στον πρωταρχικό σχεδιασμό, όχι σε όρους αισθητικής και υλικότητας, αλλά κυρίως ως προς τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης ατμόσφαιρας και της προδιαγραφής ενός συνόλου μοναδικών εμπειριών που θα ζήσει ο ταξιδιώτης ήδη από τη στιγμή του check-in. Με απλά λόγια, αν και το έργο γίνεται πιο απαιτητικό σε επίπεδο απόδοσης της συγκεκριμένης ιδέας που φέρει μαζί του το Concept, ο σχεδιασμός διευκολύνεται σημαντικά, αφού ο αρχιτέκτονας έχει στα χέρια του όλα τα απαραίτητα δεδομένα για να κατανοήσει τη συνολική στρατηγική κατεύθυνση αλλά και πλήρη εικόνα για όλα τα σημεία με τα οποία η επιθυμητή εμπειρία συνδέεται με τον σχεδιασμό του καταλύματος.
Η σημασία του Storytelling Σχεδιασμού στην εμπειρία του ταξιδιώτη
Έχοντας ένα κατάλυμα σχεδιασμένο σύμφωνα με την «ιστορία» που θέλει να αφηγηθεί, αλλά και το ιδιαίτερο concept διαμονής που θέλει να προσφέρει, η μοναδική του ατμόσφαιρα οδηγεί σε μια βιωματική εμπειρία η οποία αποτυπώνεται στη μνήμη των ταξιδιωτών αλλά και στις κριτικές των επισκεπτών, χτίζοντας τον «μύθο» του νέου καταλύματος. Αυτή είναι ακριβώς και η σημασία του όρου «Storytelling Design», το οποίο δεν σχεδιάζει απλώς χώρους και αντικείμενα αλλά εμπειρίες και αναμνήσεις.
Επιστρέφοντας, λοιπόν, στην αρχική διατύπωση περί ταξιδιών εμπειρίας, τα βασικά κριτήρια επιλογής ενός καταλύματος, πέραν της τοποθεσίας, της τιμής και του design, είναι πλέον η μοναδικότητα και οι προσφερόμενες εμπειρίες, που αποτελούν και καθοριστικά στοιχεία για τη λήψη της τελικής απόφασης από τον ταξιδιώτη. Στο σημείο αυτό αναδεικνύεται ακόμα περισσότερο η σημασία του Storytelling Σχεδιασμού, αφού είναι αυτός που θα αποτυπωθεί φωτογραφικά και θα επικοινωνήσει τη μοναδική ταυτότητα του καταλύματος στα κανάλια πωλήσεων, κάνοντάς το να ξεχωρίζει από τον ανταγωνισμό, εξασφαλίζοντας παράλληλα την εμπορική του επιτυχία. Απαντώντας, λοιπόν, στο ερώτημα της σημασίας του Storytelling Σχεδιασμού για τους ταξιδιώτες, θα λέγαμε ότι είναι αυτό το στοιχείο που τους βοηθάει, όχι μόνο να ονειρευτούν το ταξίδι τους, αλλά και να δημιουργήσουν μοναδικές αναμνήσεις.
Κλείνοντας
Με τα διεθνή ξενοδοχειακά brands να λανσάρουν ολοένα και περισσότερα conceptual ξενοδοχεία, όπως για παράδειγμα η Marriott με τη συλλογή Autograph Collection, είναι φανερό ότι ο Storytelling Σχεδιασμός θα αποτελέσει το κύριο χαρακτηριστικό του Ξενοδοχειακού Design, αφού η ανάγκη διαφοροποίησης είναι μεγαλύτερη από ποτέ. Ταυτόχρονα, καθώς ο ανταγωνισμός στα ξενοδοχεία αναμένεται να είναι μεγαλύτερος από ποτέ, οι επενδυτές καλούνται να διαμορφώνουν ολοκληρωμένες ομάδες με hotel concept makers, αρχιτέκτονες, interior designers, αλλά και ειδικούς σχεδιαστές, όπως μελετητές φωτισμού και τοπίου, αφού τα καταλύματα πρέπει να πληρούν υψηλά κριτήρια τόσο σε σχεδιαστικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο στρατηγικής και εμπορικής λογικής, προκειμένου να διασφαλίσουν μια βιώσιμη και επικερδή λειτουργία.
Ο Νίκος Σ. Μοράντης και ο Ζένιος Ζένιου είναι ιδρυτές του Destsetters και υπεύθυνοι στρατηγικής στα νέα Ξενοδοχειακά Concepts που προδιαγράφει η εταιρεία σε συνεργασία με νέους Επενδυτές αλλά και συνεργαζόμενα αρχιτεκτονικά γραφεία.