Ο Βασίλης-Φοίβος Αξιώτης, Αντιδήμαρχος Αστικών και Κτιριακών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως του Δήμου Αθηναίων, μας μιλά για τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με τα έργα ανάπλασης στην πρωτεύουσα και το πώς πρόκειται αυτά να αναβαθμίσουν την ζωή των πολιτών.

Πώς η ανάπλαση των πεζόδρομων σε Πλάκα-Μοναστηράκι, θα αναδείξει το ιστορικό κέντρο της Αθήνας;

Η αναβάθμιση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας είναι απαραίτητος παράγοντας για την σύγχρονη εξέλιξή της. Για αυτό το λόγο, από τις πρώτες κιόλας ημέρες της νέας δημοτικής αρχής, στον Δήμο Αθηναίων εκπονήσαμε ένα συγκεκριμένο πλάνο τεχνικών έργων για την πόλη. Το τεχνικό πρόγραμμα που εκτελούμε σήμερα είναι ύψους περίπου 350 εκ. ευρώ και είναι το μεγαλύτερο από την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων. Πρόκειται για έναν σχεδιασμό που αφορά το σύνολο της Αθήνας, τόσο δηλαδή το κέντρο όσο και το σύνολο των 129 γειτονιών της πόλης. Μέσα σε αυτόν τον σχεδιασμό εντάσσεται και η ανάπλαση δύο εκ των ιστορικότερων γειτονιών της πρωτεύουσας, της Πλάκας και του Μοναστηρακίου. Στόχος είναι η αισθητική αναβάθμιση των δύο περιοχών μέσα από την ενοποίησή τους. Επιλέξαμε να μπούμε στη διαδικασία διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, από τον οποίο θα προκύψουν αρχιτεκτονικά βραβεία και βεβαίως με το πρώτο αρχιτεκτονικό βραβείο θα συμβληθούμε για να μπορέσουμε να αναπλάσουμε τις δυο αυτές περιοχές. Μιλάμε για ένα πλάνο που θα διαρκέσει 4 χρόνια, καθώς οι διαδικασίες διενέργειας αρχιτεκτονικών διαγωνισμών είναι αργές. Ταυτόχρονα, θέλουμε να βάλουμε και μία κυκλοφοριακή τάξη. Αντιλαμβάνεστε ότι οποιαδήποτε αρχιτεκτονική παρέμβαση χωρίς να υπάρχει ταυτόχρονα κυκλοφοριακή συμμόρφωση απλά δεν γίνεται να πετύχει.

Ποιες εξελίξεις υπάρχουν σχετικά με το γήπεδο του Παναθηναϊκού στον Βοτανικό; Ποιος πρόκειται να είναι ο οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος του έργου;

Το γήπεδο του Παναθηναϊκού στον Βοτανικό αποτελεί ένα μόνο κομμάτι της, ίσως, σημαντικότερης αναπτυξιακής προσπάθειας της δημοτικής αρχής για το παρόν και το μέλλον της Αθήνας. Αναφέρομαι φυσικά στην Διπλή Ανάπλαση, αναπόσπαστο κομμάτι της οποίας αποτελεί το γήπεδο του Παναθηναϊκού. Σε αυτή συμπεριλαμβάνονται -εκτός από το γήπεδο ποδοσφαίρου και τις εγκαταστάσεις του Ερασιτέχνη της ιστορικής ομάδας της πόλης- η δημιουργία (στη θέση του νυν γηπέδου της Λεωφόρου Αλεξάνδρας) χώρου πρασίνου και αναψυχής 18 στρεμμάτων, αθλητικού μουσείου του ΠΑΟ, αίθουσας συσκέψεων, χώρου αναψυχής και εστίασης και υπόγειο πάρκινγκ έως 700 θέσεων, καθώς και η «επέκταση» της πόλης στον Βοτανικό, που θα μετατραπεί, πλέον, σε μία κανονική γειτονιά.

Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της Αθήνας. Μάλιστα, για να το πετύχουμε αυτό έχουμε εξασφαλίσει 255 εκ. ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν σε 115 εκ. ευρώ για το γήπεδο (έως 40.000 θέσεων, το οποίο θα δημοπρατηθεί σύντομα) και τις εγκαταστάσεις του Ερασιτέχνη και άλλα 140 εκ. από το Ταμείο Ανάκαμψης για την αναβάθμιση των υποδομών της περιοχής. Συζητάμε για ένα έργο το οποίο, βάσει μελέτης, αναμένεται να προσελκύσει άμεσες επενδύσεις ύψους 300 εκ. ευρώ και όπως είπε και ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, «βρισκόμαστε σε καλό δρόμο και μέσα στο 2022 θα δείτε και τα πρώτα έργα».

Η γραμμή 4 του μετρό είναι ένα έργο που αναμφίβολα θα διευκολύνει τις μετακινήσεις των πολιτών. Ωστόσο με τις εργασίες, ενδέχεται να πληγεί ένα τμήμα του τοπικού πρασίνου. Ποιες δράσεις έχουν προγραμματιστεί για να διατηρηθεί το περιβαλλοντικό ισοζύγιο;

Όπως αναφέρατε, η κατασκευή της γραμμής 4 του μετρό αποτελεί ένα τεράστιο έργο, το οποίο θα δώσει τεράστια κυκλοφοριακή ανάσα στην Αθήνα. Θα μειώσει τον αριθμό των αυτοκινήτων στον αστικό ιστό και θα διευκολύνει τις μετακινήσεις των πολιτών. Στον δημόσιο διάλογο υπάρχει η ανησυχία, ότι με τις εργασίες κατασκευής θα πληγεί τμήμα του πρασίνου στις περιοχές που θα κατασκευαστούν οι σταθμοί. Λογικό για εκείνους που δεν γνωρίζουν. Ανάλογη συζήτηση έγινε και σε πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων, όπου ψηφίστηκε το μνημόνιο συνεργασίας ανάμεσα στο Δήμο Αθηναίων, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, την ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και την ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ Α.Ε για την κατασκευή της Γραμμής 4. Στο μνημόνιο αυτό, λοιπόν, περιγράφεται ξεκάθαρα το τι θα συμβεί με την κοπή δένδρων, τις αποκαταστάσεις πλατειών όπου θα γίνουν σταθμοί κτλ. Συγκεκριμένα προβλέπεται η υποχρέωση της ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ για καταγραφή όλων των δένδρων και θάμνων που πρόκειται να καθαιρεθούν, να μεταφυτευθούν ή να μετακινηθούν, τη μεταφορά τους και την μεταφύτευσή τους σε χώρους που θα υποδείξει η αρμόδια διεύθυνση Πρασίνου και Αστικής Πανίδας. Επιπλέον, πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την μεταφύτευση του συνόλου των δέντρων, όπου είναι τεχνικά εφικτό.

Οι μεταφυτεύσεις θα πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες της αρμόδιας υπηρεσίας που θα υποδείξει και τις νέες θέσεις. Σημειώνεται ότι μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Έργου, θα φυτευτούν νέα δέντρα σύμφωνα με την φυτοτεχνική μελέτη που θα εκπονηθεί. Όπως ανέφερε και ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, στο Δημοτικό Συμβούλιο: «Με το μνημόνιο διασφαλίζεται η διατήρηση του πράσινου ισοζυγίου με τη φύτευση 2.000 δένδρων, η διενέργεια δημόσιων αρχιτεκτονικών διαγωνισμών για την αποκατάσταση των δημόσιων χώρων (πλατείες κ.α) που θα χρησιμοποιηθούν ως εργοτάξια ή θα κατασκευαστούν οι σταθμοί, καθώς και η μεταφορά και επανατοποθέτηση του αστικού εξοπλισμού από αυτούς τους χώρους (μνημεία, φωτιστικά κ.α.)». Καταλαβαίνω, λοιπόν, να ανησυχεί κάποιος ο οποίος δεν γνωρίζει. Αδυνατώ να αντιληφθώ εκείνους, που συνεχίζουν να αντιδρούν, ενώ γνωρίζουν ακριβώς τι έχει υπογραφεί και ποιες δεσμεύσεις υπάρχουν από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.

Ποια αντιπλημμυρικά έργα είναι προγραμματισμένα να υλοποιηθούν στην περιοχή του Λυκαβηττού;

Δεν έχει νόημα να γίνονται έργα ανάπλασης αν ταυτόχρονα δεν «θωρακίζεται» η πόλη με αντίστοιχα έργα προστασίας από ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία, δυστυχώς, λόγω της κλιματικής αλλαγής, εμφανίζονται όλο και πιο συχνά στην Ελλάδα. Για τον λόγο αυτό βρίσκονται σε εξέλιξη τα έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης του λόφου του Λυκαβηττού. Ένα έργο υψίστης σημασίας τόσο για τη χλωρίδα και την πανίδα του λόφου όσο και για τον αστικό ιστό, δηλαδή για τα σπίτια που βρίσκονται τριγύρω και «υποφέρουν» σε κάθε μεγάλη βροχόπτωση. Εφαρμόζουμε στο σημείο καινοτόμες, ήπιες, και καλαίσθητες αντιπλημμυρικές – αντιδιαβρωτικές τεχνικές και υλικά στη νοτιοανατολική πλευρά του. Θα ακολουθήσει η αντικατάσταση της ασφαλτόστρωσης του δρόμου σε όλο το μήκος και νέα επίστρωσή του με υδατοπερατά υλικά, που θα συμβάλλουν και αυτά με τη σειρά τους στην αντιπλημμυρική προστασία. Και επειδή μιλάμε για τον Λυκαβηττό, σε δεύτερο βαθμό προχωρούν οι εργασίες αποκατάστασης του στατικού φορέα στο Θέατρο, το οποίο επλήγη από την κακοκαιρία «Ελπίς». Τέλος, θέλουμε να αναβαθμίσουμε την χλωρίδα και την πανίδα του λόφου με το τρίτο κατά σειρά έργο, που θα έρθει σε 2-2,5 χρόνια από τώρα και θα αναβαθμίσει ποιοτικά και ουσιαστικά τον Λυκαβηττό.

Πώς τα έργα σε Ομόνοια, Σύνταγμα και Πανεπιστημίου πρόκειται να αλλάξουν το πρόσωπο της Αθήνας και βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών;

Τα έργα τα οποία αναφέρετε έχουν ενταχθεί στο συνολικό πρόγραμμα τεχνικών έργων, που σας ανέφερα παραπάνω και αποτελούν κομμάτια του Μεγάλου Περίπατου. Η ανάπλαση της πλατείας Ομονοίας ήταν το πρώτο χρονικά έργο του Μεγάλου Περιπάτου. Ένα έργο που «άλλαξε» την εικόνα της περιοχής τόσο αισθητικά όσο και περιβαλλοντικά. Να σημειώσω εδώ ότι, λόγω των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν και του σιντριβανιού, έχει βελτιωθεί το μικροκλίμα στο σημείο. Εδώ και αρκετούς μήνες έχει ξεκινήσει και η ανάπλαση της κάτω πλευράς της Πλατείας Συντάγματος και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, θα αποδοθεί πλήρως ανακαινισμένη, τέλος Μαρτίου. Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη και η διαπλάτυνση των πεζοδρομίων της οδού Πανεπιστημίου. Τώρα βρισκόμαστε στο τμήμα μεταξύ των οδών Αμερικής και Ομήρου, το οποίο θα έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο. Η Πανεπιστημίου θα γίνει σε τέσσερα τμήματα, με ορίζοντα ολοκλήρωσης των έργων τον Δεκέμβριο του 2022. Και τα τρία κάποιοι τα χαρακτηρίζουν έργα «βιτρίνας». Εμείς θα επιμείνουμε ότι αποτελούν έργα που βελτιώνουν τόσο αισθητικά όσο και ποιοτικά την πρωτεύουσα και κατά συνέπεια την καθημερινότητα των δημοτών και των επισκεπτών του κέντρου της Αθήνας.

Σας ανέφερα, μόλις, τι συμβαίνει με το μικροκλίμα στην Ομόνοια. Θα σας πω τώρα κάτι που δεν μας τιμάει. Η υφιστάμενη Πανεπιστημίου δεν έχει πλάκες όδευσης τυφλών. Αυτό είναι αδιανόητο. Ο κεντρικότερος οδικός άξονας, που συνδέει την πλατεία Συντάγματος με την πλατεία Ομονοίας, δεν είχε, μέχρι σήμερα, πλάκες όδευσης τυφλών. Ερχόμαστε, λοιπόν, να κάνουμε και λίγο το αυτονόητο, να εξασφαλίσουμε την καθολική προσβασιμότητα, δημιουργώντας τις ράμπες ΑΜΕΑ και ενσωματώνοντας τις πλάκες όδευσης τυφλών για τους ανθρώπους με μειωμένη όραση. Είπαμε, αισθητική και ποιοτική αναβάθμιση. Και επειδή η ποιότητα της ζωής των πολιτών δεν είναι μόνο το κέντρο της Αθήνας, θα μου επιτρέψετε να σημειώσω ότι το 70%, περίπου, της απορρόφησης του προϋπολογισμού του τεχνικού προγράμματος είναι για τις γειτονιές της Αθήνας. Αφορά δηλαδή περιοχές εκτός του 1ου δημοτικού διαμερίσματος, δηλαδή του κέντρου. Εκεί που χτυπά η «καρδιά» της Αθήνας. Μιας Αθήνας που λίγο λίγο αλλάζει. Και είμαι σίγουρος ότι όσο περνάει ο καιρός οι Αθηναίες και οι Αθηναίοι θα διαπιστώνουν αυτή την αλλαγή στην καθημερινότητά τους.

Βασίλειος – Φοίβος Αξιώτης, Αντιδήμαρχος Αστικών και Κτιριακών Υποδομών και Σχεδίου Πόλεως του Δήμου Αθηναίων