Τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα δίνουν έμφαση στο design των εσωτερικών και εξωτερικών τους χώρων, επιδιώκοντας να παρέχουν υψηλής ποιότητας διαμονή και παράλληλα να αποτελούν πόλο έλξης για νέους επισκέπτες. Οι ξενοδοχειακές μονάδες διακρίνονται για τον προσεγμένο αρχιτεκτονικό τους σχεδιασμό αμφότερα σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, προσπαθώντας να χαρίσουν στους φιλοξενούμενους τους μία μοναδική εμπειρία διαμονής. Το ύφος που θα έχει το lobby, η μελέτη φωτισμού, καθώς και τα χρώματα, τα έπιπλα και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν στις κοινόχρηστες αίθουσες και στα ιδιωτικά δωμάτια επηρεάζουν το ύφος και το αισθητικό αποτέλεσμα ολόκληρου του κτιρίου. Ανάλογα με το κοινό που θέλει να προσεγγίσει κάθε ξενοδοχειακή επιχείρηση και τα στοιχεία που επιδιώκει να προβάλει στο ευρύ κοινό, γίνονται και αντίστοιχες επιλογές στο αρχιτεκτονικό έργο. Στο αφιέρωμα που ακολουθεί θα εξετάσουμε πώς οι παραπάνω παράγοντες διαμορφώνουν τον χαρακτήρα ενός ξενοδοχειακού συγκροτήματος και συνάμα την κερδοφορία του.
Η μελέτη φωτισμού είναι πάρα πολύ σημαντική για την εικόνα που απολαμβάνει ένας επισκέπτης, διότι το φως δημιουργεί χρωματικές ποικιλίες, ενώ τονίζει ή αποκρύπτει πτυχές του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Οι σκιάσεις και οι φωτισμένες επιφάνειες οι οποίες εναλλάσσονται μέσα σε ένα δωμάτιο, δημιουργούν ψευδαισθήσεις και επηρεάζουν οπτικά τη γεωμετρία του χώρου και τη συνολική του δομή.
Πηγή συναισθημάτων και ζωντάνιας
Σχετικά με την επίδραση του φωτισμού η Fabienne Spahn, Interior Designer του ομώνυμου γραφείου, αναφέρει ότι «το επίπεδο φωτός είναι αυτό που κάνει τα χρώματα και τα υλικά ζωντανά. Στην ξενοδοχειακή μονάδα Olympos Naoussa, οι γυάλινες σφαίρες, συμβάλλουν στο vintage αποτέλεσμα του χώρου και στη ζεστή του ατμόσφαιρα. Φυσικά, τα δωμάτια αποτελούν μία ξεχωριστή υπόθεση. Δεν έχουν όλοι τις ίδιες ανάγκες όσον αφορά τη φωτεινότητα, οπότε η ιδέα είναι να προσφέρουμε επιλογές διάθεσης: φωτιστικά τοίχου, φωτιστικά οροφής, νυχτερινά φωτιστικά, επιτραπέζια φωτιστικά ή έμμεσο φωτισμό. Ο πολλαπλασιασμός των πηγών, όπως συμβαίνει σε αυτό το έργο, επιτρέπει σε όλους να προσαρμόσουν την ατμόσφαιρά τους. Κατά κανόνα, προτιμώ τον απαλό, ρυθμιζόμενο και ζεστό φωτισμό».
«Το φως αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ανθρώπινης ύπαρξης και το μέσο για την ανάδειξη της αρχιτεκτονικής σύνθεσης. Αναδεικνύει τις επιφάνειες, ξεδιπλώνει τους όγκους και μεταλλάσσει τα χρώματα και τις υφές ανάλογα με την έντασή του. Ο αρχιτεκτονικός φωτισμός πρέπει να τονίζει την αισθητική ταυτότητα του έργου, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα της επένδυσης. Το χρώμα από την άλλη πλευρά, χαρακτηρίζει έναν χώρο και δημιουργεί άμεσα συναισθήματα στον χρήστη του. Λειτουργεί ως εκφραστικό υλικό, που παρότι δεν έχει την ογκοπλαστικότητα των άλλων, είναι ισοδύναμο με αυτά» δηλώνει η Χριστίνα Σέρρου, Interior Designer του FLUO design & architecture studio.
Η Ελένη Παπαευαγγέλου, Designer του FORMrelated Architecture Studio, επισημαίνει ότι «η μελέτη φωτισμού επιβάλλεται σε αντίστοιχα μεγέθους έργα. Στόχος του σχεδιασμού είναι η αναβάθμιση της αισθητικής ενός χώρου και η δημιουργία μιας ξεχωριστής εμπειρίας για τους επισκέπτες. Τα χρώματα ακολουθούν το concept, την κεντρική ιδέα, και δίνουν χαρακτήρα στο έργο. Το φως και η σκιά δίνουν υπόσταση σε ό,τι έχει σχεδιαστεί και υλοποιηθεί. Η αίσθηση του βάθους που επιτυγχάνεται με τον φωτισμό, ακόμη και η κλίμακα της έντασης του χρώματος που διαμορφώνεται ανάλογα με το φως, παίζουν σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό».
Με τη σειρά του, ο Απόστολος Κυτέας, Αρχιτέκτονας & Founding Partner του γραφείου Mutiny Architecture & Design, υποστηρίζει πως «ο σχεδιασμός των εσωτερικών χώρων ενός ξενοδοχείου για να έχει αντίκτυπο στην εμπειρία διαμονής του επισκέπτη, θα πρέπει να βασίζεται σε ένα σενάριο. Ο αρχιτέκτονας θα πρέπει να φανταστεί όλα εκείνα τα στοιχεία που θα προκαλέσουν συναισθήματα και μνήμες στον επισκέπτη. Οι απαιτήσεις όσον αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές των φωτιστικών σωμάτων διαφοροποιούνται ανάλογα τον χώρο, είτε αφορούν ένα δωμάτιο ή το κεντρικό lobby, ωστόσο βασικός άξονας σχεδιασμού θα πρέπει να είναι πάντοτε η γενική αίσθηση που θα αποκομίσει ο επισκέπτης».
Ο Βασίλειος Παπαδιάς, Interior Designer & Co-founder του Vasilis Papadias Design Studio, τονίζει ότι «ο φωτισμός σε συνδυασμό με τα χρώματα που χρησιμοποιούμε στους εσωτερικούς χώρους είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη σε κάθε μελέτη. Τα χρώματα είναι αυτά που επηρεάζουν τη διάθεση μας και μπορούν να αναδείξουν έναν χώρο καλύτερα, εφόσον τοποθετηθούν στα σωστά σημεία. Μονοχρωμίες ή έντονες αντιθέσεις είναι κάτι που προτιμούμε για να αποκτήσει ένας χώρος χαρακτήρα».
Ο Στρατής Γιαννούλης, Interior Designer του γραφείου Giannoulis Interiors, αναφέρει πως «το φως πρωταγωνιστεί στον σχεδιασμό εσωτερικών χώρων γιατί είναι το “άυλο περιεχόμενο τους”. Η σωστή διαχείρισή του συνολικά, συμβάλλει σε όλα τα επίπεδα: από το πώς κάποιος βρίσκει τον δρόμο του σε έναν κοινόχρηστο χώρο ξενοδοχείου, μέχρι την αίσθηση της καθαριότητας στο μπάνιο που θα χρησιμοποιήσει. Ακολουθώντας σενάρια με φυσικό, τεχνητό φως ή και συνδυασμό και των δυο, με τη χρήση smart technology ή αναλογικά, μπορεί κανείς να βρεθεί πολύ γρήγορα σε σημείο ισορροπίας και κατ´ επέκταση χαλάρωσης».
Ανάδειξη του σχεδιασμού μέσω του φωτισμού
«Το στοιχείο του φωτισμού μαζί με τα χρώματα των υλικών, των υφασμάτων και των επίπλων είναι αλληλένδετα. Με το σωστό φωτιστικό και την σωστή χρωματική απόδοση, αναδεικνύονται επαρκώς όλα τα χρώματα και υλικά. Για τα ξενοδοχεία που είναι προορισμοί χαλάρωσης για διακοπές, το φως ημέρας (θερμός φωτισμός) είναι το ιδανικό. Αν τα χρώματα και τα υλικά δεν είναι οργανικά δεμένα, ένας σωστός φωτισμός θα τα εξισορροπήσει, αλλά το αντίστροφο, δεν είναι τόσο εύκολο. Τέλος, το παιχνίδι του φωτισμού μαζί με τα χρώματα σε όλους τους χώρους του ξενοδοχείου, μας βγάζει μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα, ακόμα και με το φως και τις σκιές των αντικειμένων» σημειώνει η Αγγελική Αμπελιώτη, Αρχιτέκτων Εσωτερικών Xώρων του γραφείου Smart Interiors.
Με τη σειρά της η Ζωή Παπαδοπούλου, Αρχιτέκτων του γραφείου TAKA+PARTNERS, επεξηγεί πως «ο φωτισμός όπως και οι χρωματικές επιλογές στον σχεδιασμό εσωτερικών χώρων δημιουργούν την τελική ατμόσφαιρα. Τα ποικίλα σενάρια φωτισμού εναλλάσσουν την ατμόσφαιρα του χώρου και προσφέρουν διαφορετικές χωρικές ποιότητες. Το ίδιο ισχύει και για τις χρωματικές επιλογές, οι οποίες δημιουργούν στον χρήστη ποικίλα συναισθήματα. Αφορούν ουσιαστικά, στη συνολική αισθητική προσέγγιση των χώρων και στη σχεδιαστική μεθοδολογία που ορίζει το ύφος και την τελική εικόνα».
«Ο φωτισμός είναι ένα στοιχείο απολύτως κρίσιμο κατά το σχεδιασμό οποιουδήποτε χώρου, όχι μόνο των ξενοδοχείων. Ειδικά σε ξενοδοχεία που βρίσκονται σε πυκνοδομημένα σημεία με περιορισμένο φυσικό φωτισμό, είναι πολύ σημαντικό να σχεδιαστεί έτσι ο φωτισμός των δωματίων, αλλά και των κοινόχρηστων χώρων, ώστε να δημιουργούνται συνθήκες άνεσης. Το χρώμα, η χρωματική παλέτα που συντίθεται, τόσο από τα χρώματα που επιλέγονται, αλλά και από τα χρώματα των υλικών που παραμένουν στο φυσικό τους χρώμα, προκύπτει η ταυτότητα του ξενοδοχείου. Η χρωματική παλέτα που εφαρμόζει ένα ξενοδοχείο 5* στο κέντρο της Αθήνας, για παράδειγμα, είναι τελείως διαφορετική από αυτή ενός νεανικού ξενοδοχείου ή ενός ξενοδοχείου δίπλα στη θάλασσα» υπογραμμίζει η Μαρία Τσαυτάρη, Design Director του γραφείου Urban Soul Project.
Design και ανθρωποκεντρική προσέγγιση
H Ελένη Μπρασίνικα, Design & Research Director, co-founder του Bllend Design & Research Office, αναφέρει ότι «στην περίοδο που διανύουμε, ο φωτισμός παίζει καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία χώρων που ενισχύουν το ευ ζην και την φιλοξενία. Στο πλαίσιο του αειφόρου σχεδιασμού και της ανθρωποκεντρικής προσέγγισης, δίνεται μεγάλη έμφαση στον έξυπνο χειρισμό, στη διαφορετική θερμοκρασία φωτισμού και CRI ( color rendering index), στον δείκτη απόδοσης χρωμάτων, στα occupancy sensors, καθώς επίσης και στο Human-Centric Lighting, μία προσέγγιση που εστιάζει στον σχεδιασμό χώρων, που ενισχύουν τη σωματική, πνευματική και ψυχική υγεία των χρηστών. Η σωστή θερμοκρασία και ένταση των φωτεινών πηγών, σε συνδυασμό με πλούσιες υφές και χρώματα, μπορούν να δημιουργήσουν ένα αποτέλεσμα που καθορίζει τον χώρο».
Η Μαρίνα Φιλιππίδη, Principal Interior Designer, του γραφείου AMK Architecture & Design, σημειώνει πως «το φως και το χρώμα συσχετίζονται και αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους σε μεγάλο βαθμό. Είναι τα δύο στοιχεία που συμβάλλουν στην ανάγνωση των όγκων, διαγράφουν υφές και επιφάνειες, αναδεικνύουν, υποβιβάζουν ή εξαφανίζουν λεπτομέρειες και αποδίδουν την τελική ατμόσφαιρα. Ο φωτισμός, τεχνητός ή φυσικός, αποτελεί πολύτιμο εργαλείο στην εναλλαγή της οπτικής ενός χώρου, δημιουργώντας διαφορετικά σενάρια κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύκτας, ενώ την ίδια στιγμή, η σωστή και μελετημένη χρήση του είναι βασική προϋπόθεση για τη λειτουργικότητα του εκάστοτε χώρου».