Σε συνεχή διάλογο με την αρχιτεκτονική και τον σχεδιασμό βρίσκεται η A&M Architects αντιμετωπίζοντας κάθε έργο ως αυτόνομη οντότητα, όπως εξηγεί η Αρχιτέκτων και Business Development Director του αρχιτεκτονικού γραφείου.

Η A&M Architects έκλεισε το 2023 σαράντα χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας. Ξεκινώντας το 1983, κατάφερε πολύ γρήγορα να ανοίξει το επαγγελματικό της πελατολόγιο (1992), λίγο αργότερα το 1995 να μπει δυναμικά στα retail καταστήματα και μετά… απλώς να πετάξει!
Αν και μιλάμε για μια περίοδο τεσσάρων δεκαετιών, η A&M Architects πέτυχε συνεχή εξέλιξη και προσαρμογή στον σχεδιασμό επαγγελματικών (και μη) αρχιτεκτονικών έργων που δεν έχουν καμία ομοιότητα μεταξύ τους. Και αυτό, όπως περιγράφει στο Architect η Μαρίκα Μαυρολέων, Αρχιτέκτων και Business Development Director της A&M Architects, επειδή ποτέ δεν συμβιβάστηκαν σε μια και μοναδική πετυχημένη στρατηγική.
Η παρακολούθηση των εξελίξεων στο design, η ταπεινότητα του να ακούς τον πελάτη, να μοιράζεσαι το όραμά του και να προσαρμόζεσαι στο κάθε έργο ξεχωριστά ήταν αυτά που καθόρισαν τη μέχρι τώρα πορεία του αρχιτεκτονικού γραφείου, αλλά και αυτά που θα χαράξουν τα επόμενα 40 χρόνια της A&M Architects.

Ο λόγος στη Μαρίκα Μαυρολέων….

Η A&M Group έχει ήδη συμπληρώσει 40 συνεχή χρόνια δραστηριότητας. Ποια είναι τα σημαντικότερα ορόσημα της εταιρείας μέσα από τα έργα της;

Αν και εντάχθηκα στην A&M την τελευταία δεκαετία, θεωρώ ότι από την ίδρυσή της δημιουργήθηκε ένας οργανισμός που παρείχε σχεδιαστικές υπηρεσίες πολλών ειδικοτήτων κάτω από μία στέγη. Ήταν μια πρωτοπόρα ιδέα των ιδρυτών της, επηρεασμένη από τις εμπειρίες τους στις ΗΠΑ και για τα δεδομένα της Ελλάδας το 1983 ήταν κάτι πρωτόγνωρο.
Η Α&Μ ξεκίνησε με έργα στο επώνυμο Retail και στο F&B, ενώ στην πρώτη 5ετία μπήκε στο hospitality και έπειτα στον σχεδιασμό κτιρίων γραφείων. Κάθε καινούργια τυπολογία αποτελούσε ορόσημο για την Α&Μ αλλά θεωρώ πως η ανάμειξή μας στον σχεδιασμό των εμπορικών χώρων σε διεθνή αεροδρόμια είναι αυτή που έδωσε στην Α&Μ έναν ζηλευτό corporate χαρακτήρα, με αντίστοιχη οργάνωση. Αυτό μας επέτρεψε να αναπτυχθούμε διεθνώς, ακόμα και στην περίοδο της κρίσης. Θεωρώ ορόσημο και την εμπλοκή μας στον γραφειακό σχεδιασμό, που μας ώθησε σε state of the art θέση γραφείων του workplace design, στην Ελλάδα και όχι μόνο.

Φυσικά δεν μπορώ να αφήσω εκτός την κομβική μας σχέση με την Κάρπαθο, όπου σχεδιάζοντας και κατασκευάζοντας εξοχικές κατοικίες και ξενοδοχεία, μας επέτρεψε την επαφή με πιο αγνούς πολιτισμούς και έτσι μάθαμε να σχεδιάζουμε με σεβασμό και «local sense of place».
Τέλος, τα τελευταία χρόνια η συνεργασία με σημαντικά γραφεία στο εξωτερικό, όπως η Aedas, αποτέλεσε ένα ακόμη ορόσημο για την Α&Μ, αφού μας εισήγαγε σε μία νέα τυπολογία έργων για την Ελλάδα – η οποία συγκεκριμένα αφορά το Commercial Hub, το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο στην Ελλάδα, που θα βρίσκεται στο Ελληνικό.

Τι σημαίνει για εσάς προσωπικά η αρχιτεκτονική και ο σχεδιασμός;

Η αρχιτεκτονική για εμένα είναι μια μορφή τέχνης, μια αντανάκλαση του πολιτισμού, που συμμετέχει σε όλες τις πτυχές της ζωής μας. Προσωπικά βλέπω την αρχιτεκτονική ως ένα εργαλείο που προκαλεί συναισθήματα, διευκολύνει τη λειτουργεία και συμβάλλει στη συνολική αισθητική του περιβάλλοντος. Έχει τη δύναμη να επηρεάζει τη συμπεριφορά, τις εμπειρίες μας, αλλά και τα συναισθήματα, καθιστώντας την έναν βαθιά επιδραστικό παράγοντα του περιβάλλοντός μας. Παράλληλα αποτελεί μια ζωντανή απόδειξη της ανθρώπινης δημιουργικότητας και καινοτομίας.

Ποιες περίοδοι της αρχιτεκτονικής πιστεύετε ότι σας έχουν επηρεάσει περισσότερο όλα αυτά τα χρόνια και ποια είναι η σημερινή «ταυτότητα» του γραφείου;

Δεν πιστεύω ότι είμαι επηρεασμένη από κάποια συγκεκριμένη περίοδο αρχιτεκτονικής καθώς όλες υποσυνείδητα προσφέρουν και διαμορφώνουν το σύγχρονο design. Στη διαδικασία του σχεδιασμού χρησιμοποιούμε, σχεδόν αυτόματα, τις επιρροές μας και ορίζουμε τις βασικές αρχές, προσαρμοσμένες στα σημερινά δεδομένα. Με τον ίδιο τρόπο και η Α&Μ δεν έχει και δεν θέλει μια συγκεκριμένη ταυτότητα που επαναλαμβάνεται. Αντιθέτως, θέλει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε έργου. Αυτό το χαρακτηριστικό κάνει το γραφείο μας ξεχωριστό. Αν κάποιος παρατηρήσει τα έργα μας, θα δει ότι δεν μοιάζουν μεταξύ τους, έχοντας πολλές φορές διαφορετική αισθητική, άλλα υλικά, και ποικίλες γεωμετρίες. Κάθε πελάτης έρχεται με διαφορετικές ανάγκες, οι οποίες μας οδηγούν σε διαφορετικές επιλύσεις. Παράλληλα, η οργάνωση του γραφείου μας επιτρέπει στα μέλη μας να κάνουν «δικό τους» τον σχεδιασμό. Αυτό δημιουργεί όρεξη και κίνητρο για να αγαπήσουν το κάθε project και κατ’ επέκταση να πετύχουν ένα πολλά υποσχόμενο αποτέλεσμα. Φυσικά υπάρχει σχεδιαστική κατεύθυνση από το γραφείο, μέσα από εσωτερικές διεργασίες, χωρίς να επιβάλλει την ταυτότητα του ενός ή κάτι που είναι επαναλαμβανόμενο.

Με ποια κριτήρια επιλέγετε τα έργα που αναλαμβάνετε και πώς διαχειρίζεστε τις απαιτήσεις των ιδιοκτητών;

Προτεραιότητα συνήθως έχει αν το όραμα του πελάτη μάς εμπνέει και αν οι στόχοι που έχει ο ίδιος μπορούν να πραγματοποιηθούν μέσα από το έργο. Παράλληλα, αναλύουμε τους χρόνους και την πολυπλοκότητα του έργου και εξετάζουμε τις υπηρεσίες που μπορούμε να προσφέρουμε για την υλοποίησή του. Τα αγαπημένα μας έργα είναι αυτά που αναλαμβάνουμε με τη λογική του «Total Design». Αυτά μας δίνουν αφορμή να ασχοληθούμε με την αρχιτεκτονική, το interior design, το graphic design αλλά και το styling. Έτσι, μας δίνεται η ευκαιρία να σχεδιάσουμε ολιστικά και να ολοκληρώσουμε ένα έργο πλήρες, λυμένο από όλες τις απόψεις.
Οι απαιτήσεις των πελατών μας πολλές φορές ομολογώ φέρνουν και νέες προκλήσεις στο γραφείο. Η προσαρμοστικότητά μας, όμως, μας επιτρέπει να διαχειριζόμαστε και τις πιο δύσκολες απαιτήσεις. Φυσικά και η υπομονή δεν πρέπει να λείπει από αυτές τις σχέσεις!

Πιστεύετε ότι παραμένει ενεργή η ζήτηση για περισσότερη αειφορία στην αρχιτεκτονική;

Η ζήτηση για αειφορία στην αρχιτεκτονική αυξάνεται σημαντικά καθώς η κόσμος εκφράζει αυξημένο ενδιαφέρον για την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη βιώσιμων κοινοτήτων. Βλέπουμε καθημερινά ότι η ενεργή ζήτηση προκύπτει από πολλούς παράγοντες, ενώ υπάρχει αυξημένη ανησυχία για τις επιπτώσεις των κτιρίων στην κλιματική αλλαγή, την κατανάλωση ενέργειας και τη διατήρηση των φυσικών πόρων. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν εφαρμοστεί και πιο αυστηροί κανονισμοί αλλά και πρότυπα που ενθαρρύνουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ επενδυτές και επιχειρήσεις συνειδητοποιούν ότι οι βιώσιμες κατασκευές μπορούν να έχουν μακροπρόθεσμη οικονομική ωφέλεια, με μειωμένα κόστη λειτουργίας και αυξημένη ανταγωνιστικότητα. Φυσικά, όλα αυτά δεν μπορούν να έχουν μέλλον αν μας λείψει η κοινωνική ευαισθητοποίηση. Οι κοινωνίες απαιτούν από εταιρείες και οργανισμούς να αναλαμβάνουν την κοινωνική ευθύνη που τους αναλογεί. Αυτό γίνεται τελευταία παράγοντας επιλογής του αρχιτεκτονικού γραφείου. Η αειφορία θεωρείται δεδομένο στα νέα έργα και θεωρώ πως και εμείς έχουμε την ευθύνη να την εφαρμόζουμε στα κτίρια που σχεδιάζουμε, ανεξάρτητα αν είναι ζητούμενο του πελάτη.

Ως ένα από τα πιο παραγωγικά αρχιτεκτονικά γραφεία, πώς θεωρείτε την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής με την τεχνολογία και ειδικά με την τεχνητή νοημοσύνη;

Ως οργανισμός που χρησιμοποιεί εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης στο στάδιο του brainstorming, αναγνωρίζουμε τον ανατρεπτικό ρόλο που έχει στην αρχιτεκτονική, χωρίς να αισθανόμαστε ότι απειλεί το επάγγελμά μας. Τα θετικά της τεχνητής νοημοσύνης είναι ότι επιταχύνουν τη διαδικασία παραγωγής ιδεών αναλύοντας μία σειρά δεδομένων και εμπνέουν καινοτόμες και προσαρμοσμένες ιδέες σχεδιασμού. Όλα αυτά, απαντώντας στο ανάλογο «script» που θέτει ο χρήστης. Παράλληλα επιτρέπει την εναρμόνιση των παραμέτρων σχεδιασμού και διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων με βάση τα δεδομένα, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα της εικόνας. Οι προβλεπτικές δυνατότητες του ΑΙ μας επιτρέπουν να προσδιορίζομε τις όποιες προκλήσεις, εξασφαλίζοντας ότι ο σχεδιασμός δεν είναι μόνο αισθητικά ελκυστικός, αλλά και λειτουργικά σωστός. Θεωρώ πως η υιοθέτηση του ΑΙ αποτελεί μια στρατηγική κίνηση που επαναπροσδιορίζει τις δυνατότητες στη σύγχρονη αρχιτεκτονική, εμπλουτίζοντας τη δημιουργική διαδικασία μας χωρίς να αφαιρεί την ανθρώπινη δημιουργικότητα και κρίση.

Τι επιφυλάσσει το 2024 για τους A&M Architects;

Το 2023 ήταν ένας χρόνος-ορόσημο για την Α&Μ καθώς κλείσαμε τα 40 χρόνια δραστηριότητας! Με τον αέρα του rebranding, τις στρατηγικές συνεργασίες που καλλιεργούμε σε κάθε ευκαιρία, αλλά και νέες τυπολογίες έργων που εμπλουτίζουν το portfolio μας, μπαίνουμε δυναμικά στο 2024, που φαίνεται ότι θα κεφαλαιοποιήσει όλες τις προσπάθειες της προϊστορίας μας. Βασικός στόχος του νέου έτους είναι να αξιοποιήσουμε τις νέες τεχνολογίες που έχουν ήδη μπει στην καθημερινότητά μας αλλά και να εξελίξουμε τις διαδικασίες μας ξεκλειδώνοντας νέες προκλήσεις. Η ωριμότητα της Α&Μ σε συνδυασμό με την κουλτούρα και τη γνώση που έχουμε καλλιεργήσει αυτά τα χρόνια, είναι τα βασικά μας εργαλεία για το 2024, και ελπίζω πως θα μας δοθούν ευκαιρίες να συμμετέχουμε σε σημαντικά έργα της Ελλάδας.