Για τη Ρένα Σακελλαρίδου, εξυπακούεται πως πρέπει να υπάρχει η αγάπη για το σχέδιο, αλλά αυτή δεν είναι αρκετή. «Εκτός της έφεσης, χρειαζόμαστε τη γνώση και την κατάρτιση, δηλαδή το deep practice, τη βαθιά εμπειρία που δεν είναι απλώς επανάληψη αλλά δυνατότητα να εντρυφήσεις και να κατανοήσεις τι σημαίνει η τέχνη που ασκείς».

Η αρχιτεκτονική είναι πάνω απ’ όλα χώρος «Ξεκίνησα τη σταδιοδρομία μου χωρίς να υπολογίζω τις στερεότυπες αντιλήψεις για τον ρόλο της γυναίκας στο εργοτάξιο. Μάλιστα, δεν άφησα ποτέ τον εαυτό μου να θεωρήσει εμπόδιο το φύλο μου».

Η Ρένα Σακελλαρίδου σπούδασε αρχιτεκτονική στο ΑΠΘ, στο Βανκούβερ, (MArch UBC, UBC Fellowship, W.Gerson Prize), και στο Λονδίνο, (PH.D Bartlett School of Architecture and Planning UCL, supervisor Bill Hillier, Υπότροφος ΙΚΥ). Είναι καθηγήτρια αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΑΠΘ και ιδρυτικό μέλος του πολυβραβευμένου γραφείου SPARCH. Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται στο ανεξάρτητο γραφείο της RS-SPARCH με ισχυρή διεθνή παρουσία και βραβεύσεις. Έχει περισσότερες από 80 επιστημονικές δημοσιεύσεις και δύο βιβλία.
Γράφει για την αρχιτεκτονική σύνθεση, μελετά τη δημιουργικότητα και διδάσκει σχεδιασμό. Στα έργα της περιλαμβάνονται μεγάλης και μικρής κλίμακας δημιουργίες, που έχουν ένα κοινό στοιχείο, τη συνθετότητα. «Η ενασχόληση με τα σύνθετα κτίρια όμως έτυχε, δεν ήταν επιλογή μου», όπως τονίζει. «Εξάλλου, οι επιλογές σου σε βρίσκουν με έναν υπόγειο τρόπο που δεν συνειδητοποιείς».

Κομβικής σημασίας η βαθιά εμπειρία
Για τη Ρένα Σακελλαρίδου, εξυπακούεται πως πρέπει να υπάρχει η αγάπη για το σχέδιο, αλλά αυτή δεν είναι αρκετή. «Εκτός της έφεσης, χρειαζόμαστε τη γνώση και την κατάρτιση, δηλαδή το deep practice, τη βαθιά εμπειρία που δεν είναι απλώς επανάληψη αλλά δυνατότητα να εντρυφήσεις και να κατανοήσεις τι σημαίνει η τέχνη που ασκείς».
Προσωπικά μιλώντας, η αρχιτεκτονική δεν υπήρχε σαν παιδική επιδίωξη, αλλά ήρθε αργότερα. Αυτό που υπήρχε πάντοτε μέσα της και προδιέγραψε τη μετέπειτα πορεία της ήταν η αίσθηση του χώρου. «Ο χώρος ήταν πολύ σημαντικός για εμένα από τα πρώιμα παιχνίδια και βιώματά μου. Αποφάσισα πολύ μεταγενέστερα να ακολουθήσω την αρχιτεκτονική, και ποτέ δεν το μετάνιωσα».
Ανεβαίνοντας τα σκαλιά του Πολυτεχνείου ένιωθε πως εισερχόταν σε μία μικρή κοινότητα με τα καλύτερα μυαλά της εποχής, όπως πίστευαν χαρακτηριστικά τότε. Αλλά οι μεταπτυχιακές σπουδές που ακολούθησαν επέδρασαν καταλυτικά στον τρόπο σκέψης της. «Αυτό που με επηρέασε περισσότερο ήταν τα τρία χρόνια που πέρασα μετά τις προπτυχιακές σπουδές, στον Καναδά. Αισθάνθηκα ότι άνοιγαν οι ορίζοντες, πως μπορώ να παλέψω για να πετύχω αυτό που αγαπούσα και είχα ονειρευτεί. Δεν ήταν τόσο το αντικείμενο των σπουδών, αλλά η ατμόσφαιρα και το περιβάλλον που συνάντησα, σε σύγκριση με την πολιτικοποιημένη και συντηρητική Ελλάδα. Αυτά τα τρία χρόνια λοιπόν ήταν καταλυτικά, και στη συνέχεια σε επίπεδο διαμόρφωσης σκέψης τα επτά χρόνια στο Λονδίνο για το διδακτορικό μου, όπου απέκτησα έναν νέο τρόπο δόμησης της σκέψης, που απεδείχθη εξαιρετικά πολύτιμος για την εξέλιξή μου. Έμαθα την αξία τού να ξεκαθαρίζω τη σκέψη μου από το περιττό, το ανούσιο, τον λόγο και τη γραφή μου, αλλά και το πώς να εκφράζομαι ολοκληρωμένα και δημιουργικά στα έργα».

Δεν ένιωσα ποτέ ότι ανήκω σε άλλη κατηγορία
Ακόμη και στις πιο προχωρημένες χώρες, οι γυναίκες δεν είναι κάτι συνηθισμένο στον εργοταξιακό χώρο, παραδέχεται. Το εργοτάξιο είναι βασικά ανδροκρατούμενος χώρος, αλλά αυτό αποτελεί για την ίδια μια ενδιαφέρουσα πρόκληση, όπως ενδιαφέρων είναι και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε αυτή την κατάσταση. «Ξεκίνησα χωρίς να υπολογίζω αυτές τις δυσκολίες. Θα έλεγα ότι ‘στρουθοκαμήλιζα’, ότι δεν είχα συναίσθηση αυτών των δυσκολιών και ποτέ δεν αισθάνθηκα ότι το φύλο μου ήταν εμπόδιο στην αρχιτεκτονική. Δεν άφησα τον εαυτό μου να θεωρήσει εμπόδιο το φύλο μου και -τρόπον τινά- «εθελοτυφλώντας» προστάτεψα τον εαυτό μου, χωρίς να είχα συνειδητοποιήσει τις στερεότυπες προκαταλήψεις που αφορούσαν τον ρόλο της γυναίκας στο επάγγελμα του αρχιτέκτονα». Ο λόγος στον οποίο οφείλεται αυτός ο «μηχανισμός άμυνας» εδράζεται σύμφωνα με την ίδια στην αντίληψη που κληρονόμησε από την οικογένειά της. «Η οικογένεια μου είχε φιλελεύθερη νοοτροπία, μου έμαθαν ότι το κορίτσι δεν είναι διαφορετικό και κατώτερο από το αγόρι».

Έχουμε άλλον τρόπο σκέψης
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και ο τρόπος με τον οποίο περιγράφει την ιδιοσυγκρασία του αρχιτέκτονα, την ψυχοσύνθεση για την οποία θεωρείται πολλές φορές διαφορετικός από τους υπόλοιπους μηχανικούς. «Αν και όλοι οι μηχανικοί είμαστε project oriented, οι αρχιτέκτονες ορίζουμε το πρόβλημα από μόνοι μας, σκεφτόμαστε κάτι από την αρχή, για ένα πρότζεκτ που δεν υπάρχει. Ένα σχολείο μπορεί να είναι χίλια διαφορετικά σχολεία, εμείς όμως φανταζόμαστε ποιο είναι το σχολείο που θέλουμε να σχεδιάσουμε. Είναι ένα παιδί, που γεννιέται. Για αυτό πιστεύω πως πρώτα από όλα η αρχιτεκτονική είναι χώρος, στον οποίο βάζουμε όρια, λαμβάνοντας υπόψη την υλικότητα και όλες τις υπόλοιπες παραμέτρους».

Τα έργα και οι αρχιτέκτονες που την καθόρισαν
Όσο δύσκολη και είναι η επιλογή από ένα πλήθος έργων για το οποίο έγινε γνωστή εντός και εκτός Ελλάδας, η κυρία Σακελλαρίδου ξεχωρίζει πρώτα το Agemar, «ένα πάρα πολύ σημαντικό έργο, σύνθετο, με χωρική και αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα, πολύ απαιτητικό και καινούργιο, τόσο για εμάς όσο και για την ελληνική αγορά. Ένα έργο που αντιμετωπίσαμε και χειριστήκαμε με μεγάλη ευθύνη από τον σχεδιασμό έως την υλοποίησή του». Δεύτερο στη σειρά τοποθετεί το Μέγαρο Καρατζά, «το οποίο της άνοιξε ένα παράθυρο σε μια αρχιτεκτονική πραγματικότητα συγκλονιστική», και τρίτο την πολυβραβευμένη Πύλη του Αστέρα Βουλιαγμένης.
Αυτή η αγάπη για τη διαχρονικότητα και την αξία του πολιτισμού δεν είναι τυχαία. Προέρχεται από τον θαυμασμό που τρέφει η ίδια για αρχιτέκτονες όπως η Καζούγιο Σετζίμα του γραφείο SANAA, και ο Λε Κορμπιζιέ. «Τα έργου του στην Ινδία αποπνέουν κάτι τόσο μοναδικά διαχρονικό, αναρωτιέσαι τι αίσθηση προκάλεσαν όταν δημιουργήθηκαν αλλά και το στίγμα που έχουν αφήσει στο πέρασμα του χρόνου. Διαχρονικότητα και ποιότητα που αντέχουν, με φόρμα, μορφή, χώρο με τις βασικές συνιστώσες της αρχιτεκτονικής».

Η πρόκληση της τεχνολογίας
Έχει περάσει από τα έδρανα και ως φοιτήτρια και ως καθηγήτρια, έχοντας παρατηρήσει εξελίξεις και τάσεις να μεταμορφώνουν την αρχιτεκτονική. Τώρα, ενόψει του ψηφιακού μετασχηματισμού της αρχιτεκτονικής στέλνει ένα σαφές μήνυμα στους νέους και τις νέες αρχιτέκτονες. «Είναι πολύ εύκολο να αφεθείς και να χαθείς στον ψηφιακό κόσμο, αλλά πρέπει πάντοτε να υπάρχει η βάση. Γι’ αυτό οι νέοι πρέπει με ριζόχαρτο και μολύβι να μελετούν τα έργα που αγαπούν, να δουλεύουν πολύ με μακέτες εργασίας, διαρκώς, να είναι πάντα ανοιχτοί στις καινούργιες ιδέες, να μην ξεχνούν την βαθειά ουσία της αρχιτεκτονικής και να έχουν μέσα τους κατοχυρωμένη τη γνώση αυτή για να μπορούν να συγκροτούν σε κάθε έργο τους μια συνθετική δομή συμπαγή, ενδιαφέρουσα και στέρεη».

Η Ρένα Σακελλαρίδου σπούδασε αρχιτεκτονική στο ΑΠΘ, στο Βανκούβερ, (MArch UBC, UBC Fellowship, W.Gerson Prize), και στο Λονδίνο, (PH.D Bartlett School of Architecture and Planning UCL, supervisor Bill Hillier, Υπότροφος ΙΚΥ). Είναι καθηγήτρια αρχιτεκτονικού σχεδιασμού στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΑΠΘ και ιδρυτικό μέλος του πολυβραβευμένου γραφείου SPARCH. Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποιείται στο ανεξάρτητο γραφείο της RS-SPARCH με ισχυρή διεθνή παρουσία και βραβεύσεις. Έχει περισσότερες από 80 επιστημονικές δημοσιεύσεις και δύο βιβλία.
Γράφει για την αρχιτεκτονική σύνθεση, μελετά τη δημιουργικότητα και διδάσκει σχεδιασμό. Στα έργα της περιλαμβάνονται μεγάλης και μικρής κλίμακας δημιουργίες, που έχουν ένα κοινό στοιχείο, τη συνθετότητα. «Η ενασχόληση με τα σύνθετα κτίρια όμως έτυχε, δεν ήταν επιλογή μου», όπως τονίζει. «Εξάλλου, οι επιλογές σου σε βρίσκουν με έναν υπόγειο τρόπο που δεν συνειδητοποιείς».